Μονάδα:
Κατεύθυνση Δίκαιο του ΠεριβάλλοντοςΒιβλιοθήκη Νομικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-12-15
Συγγραφέας:
Νικολάτου Ελένη
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γ. Δελλής, Καθηγητής, Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
Αικ. Ηλιάδου, Καθηγήτρια, Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
Μ. Παπαγεωργίου, Επίκουρος Καθηγητής, Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων σε περιοχές του δικτύου NATURA 2000
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων σε περιοχές του δικτύου NATURA 2000TURA 2000
Περίληψη:
Η Οδηγία 92/43/ΕΚ για τους οικοτόπους και η Οδηγία 2009/147/ΕΕ για τη προστασία των άγριων πτηνών αποτελούν τα κρίσιμα νομοθετήματα για τη προστασία της βιοποικιλότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η δημιουργία ενός συνεκτικού δικτύου ζωνών προστασίας της φύσης, του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000, συντελεί στην μακροπρόθεσμη διατήρηση της βιοποικιλότητας μέσω της προστασίας των τύπων φυσικών οικοτόπων και των οικοτόπων ειδών.
Η Οδηγία 92/43/ΕΚ δημιουργεί ένα προστατευτικό πλέγμα για τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 υποχρεώνοντας τα κράτη μέλη αφενός να λάβουν θετικά μέτρα για τη διατήρηση και αποκατάσταση των οικοτόπων, αφετέρου να απέχουν από δραστηριότητες που μπορεί να τους βλάψουν. Η προστασία αυτή, όμως, δεν σημαίνει και την απαγόρευση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας εντός των περιοχών αυτών. Στις παραγράφους 3 και 4 του άρθρου 6 της Οδηγίας καθορίζονται οι διαδικαστικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις για την αδειοδότηση ενός έργου ή σχεδίου εντός μία περιοχής του Δικτύου Natura 2000. Κρίσιμο στοιχείο αποτελεί η διεξαγωγή της Δέουσας Εκτίμησης, μίας εμπεριστατωμένης επιστημονικής μελέτης, που ερευνά και εκτιμά τις πιθανές αρνητικής επιπτώσεις ενός έργου ή σχεδίου για την διατήρηση της ακεραιότητας του προστατευόμενου τόπου. Με βάση αυτή τη μελέτη, η αρμόδια για την αδειοδότηση αρχή μπορεί αξιολογήσει τις επιπτώσεις του έργου ή σχεδίου και είτε να το εγκρίνει είτε να το απορρίψει. Με αυτό τον τρόπο εξισορροπείται η ανάγκη για τη προστασία της βιοποικιλότητας με την ανάγκη για ανάπτυξη οικονομικών ή κοινωνικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Στο πεδίο αυτό, της αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων εντός μίας προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου Natura 2000 σωρεύονται δύο διακριτές Οδηγίες, η Οδηγία 92/43/ΕΚ και η Οδηγία 2011/92/ΕΕ, δημιουργώντας ένα πλέγμα νομοθετικής προστασίας. Η κάθε μία Οδηγία επιτελεί ένα διακριτό σκοπό.
Από τη μία μεριά, η Οδηγία 92/43/ΕΚ επικεντρώνεται στη διασφάλιση της ακεραιότητας του οικοτόπου και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Η Δέουσα Εκτίμηση εστιάζει στις επιπτώσεις που θα έχει ένα έργο στους στόχους διατήρησης της προστατευόμενης περιοχής, ενώ κατά κανόνα δεν επιτρέπεται η έγκριση έργου που ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες για την ακεραιότητα του προστατευόμενου τόπου. Εξαίρεση, αποτελεί η κατά παρέκκλιση έγκριση του έργου κατά την παρ. 4 του άρθρου 6 της Οδηγίας. Από την άλλη μεριά, η Οδηγία 2011/42/ΕΕ δημιουργεί ένα διαδικαστικό πλαίσιο εξέτασης των ενδεχόμενων συνεπειών ενός έργου ή μίας δραστηριότητας συνολικά στο περιβάλλον με την διεξαγωγή της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η αρμόδια για την αδειοδότηση αρχή προβαίνει σε μία συνολική στάθμιση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων της υλοποίησης του έργου πριν προχωρήσει σε έγκρισή ή απόρριψη της αδειοδότησης.
Πάντως, και οι δύο Οδηγίες αποτελούν εκδήλωση της αρχής της πρόληψης και της προφύλαξης, καθώς απαιτούν την εκ των προτέρων εκτίμηση των αρνητικών επιπτώσεων ενός έργου ή σχεδίου, πριν αυτό προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη σε μία περιοχή. Αυτό καταδεικνύει το πόσο στενά συνδέονται αυτές οι αρχές τόσο με την βιωσιμότητα όσο και με την αναλογικότητα.
Εντέλει, η έκδοση μίας Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών ορών για την πραγματοποίηση ενός έργου ή μίας δραστηριότητας αποτελεί μία δημόσια επιλογή, η οποία πρέπει να ακολουθεί τις προϋποθέσεις που θέτουν οι δύο Οδηγίες, παράλληλα όμως περιέχει και έναν ουσιαστικό έλεγχο αναλογικότητας και αποτελεσματικότητας προκειμένου να συνδυαστεί η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη με τη διατήρηση μίας υψηλού επιπέδου προστασίας των περιβαλλοντικών αγαθών. Άλλωστε η αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης προϋποθέτει ότι η οικονομική ανάπτυξη σχεδιάζεται και υλοποιείται λαμβάνοντας υπόψιν τη προστασία του περιβάλλοντος και την αειφορία.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Δίκαιο – Νομοθεσία
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Δημόσιο Δίκαιο
Περιβαλλοντικό δίκαιο
Λέξεις-κλειδιά:
Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων Α.Ε.Π.Ο. Δίκτυο Natura 2000 , Νατούρα, περιβαλλοντική αδειοδότηση, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, Μ.Π.Ε., Οδηγία 92/43/ΕΕ, 2011/92/ΕΕ
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
13
ΑΕΠΟ σε περιοχές NATURA 2000.pdf (1 MB)
Άνοιγμα σε νέο παράθυρο
Δήλωση παραχώρησης .pdf
335 KB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο.
