Κατεύθυνση Φυσική Ωκεανογραφία
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

2024-12-19

2024

Κουρνοπούλου Αντωνία

Διονύσιος Ε. Ραΐτσος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, ΕΚΠΑ
Στέλλα Ψαρρά, Διευθύντρια Ερευνών, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας, ΕΛΚΕΘΕ
Κωνσταντίνος Καράντζαλος, Καθηγητής, Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών - Μηχανικών Γεωπληροφορικής, ΕΜΠ

Επίδραση της κατακόρυφης ανάμειξης στον χρόνο φυτοπλαγκτονικών ανθίσεων από τηλεπισκοπικά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο

Αγγλικά

Επίδραση της κατακόρυφης ανάμειξης στον χρόνο φυτοπλαγκτονικών ανθίσεων από τηλεπισκοπικά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο

Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα θαλάσσια οικοσυστήματα αντιδρούν στην αύξηση της θερμοκρασίας είναι ζωτικής σημασίας, ιδιαίτερα σε περιοχές που θερμαίνονται ταχύτερα, όπως η Μεσόγειος Θάλασσα. Το φυτοπλαγκτόν αποτελεί κρίσιμο δείκτη αυτών των αλλαγών, καθώς αποτελεί τη βάση του τροφικού πλέγματος και παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγικότητα και τον κύκλο του άνθρακα. Ο Κυκλώνας της Ρόδου, μια «όαση» μέσα στην ολιγοτροφική Ανατολική Μεσόγειο, χαρακτηρίζεται από υψηλότερη παραγωγικότητα και επηρεάζει τη γενικότερη κυκλοφορία στη Μεσόγειο. Μέχρι σήμερα, η έλλειψη συνεχών -στο χώρο και το χρόνο- επιτόπιων μετρήσεων καθώς και περιορισμός των δορυφορικών παρατηρήσεων στην επιφάνεια της θάλασσας, καθιστούσαν πρόκληση την παρακολούθηση των διεργασιών που λαμβάνουν χώρα σε μεγαλύτερα βάθη. Στη παρούσα εργασία, χρησιμοποιήθηκε ένα σύνολο δεδομένων, που συνδυάζει δορυφορικές παρατηρήσεις και δεδομένα από αισθητήρες Argo, παρέχοντας πληροφορίες για τη βιολογία τόσο στην επιφάνεια όσο και σε βάθος, αξιοποιώντας οικολογικούς δείκτες σε χρονικές, χωρικές και κατακόρυφες κλίμακες για 23 χρόνια (1998–2020). Τα αποτελέσματα δείχνουν αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας μετά το 2009, που συνδέεται πιθανώς με τη γενική θέρμανση των ωκεανών, και την ταυτόχρονη μείωση της Χλωροφύλλης-α (Chl-a) και του Σωματιδιακού Οργανικού Άνθρακα. Η αυξημένη θερμοκρασία κατά την πρόσφατη περίοδο (2009–2020) ενίσχυσε τη θερμική στρωμάτωση, οδηγώντας σε ρηχότερο Βάθος Ανάμειξης (MLD). Επιπλέον, υψηλότερες συγκεντρώσεις Chl-a εντοπίζονται πλέον κάτω από το MLD κατά το καλοκαίρι, γεγονός που υποδηλώνει παγίδευση θρεπτικών συστατικών σε βαθύτερα στρώματα, ενώ παρατηρείται αύξηση της ολιγοτροφίας στη ζώνη ανάμιξης. Οι δείκτες φαινολογίας του φυτοπλαγκτού δείχνουν ότι η περίοδος άνθησης έχει μειωθεί κατά περίπου πέντε εβδομάδες στα ανώτερα 150 μέτρα και δέκα εβδομάδες στη ζώνη ανάμιξης, πιθανότατα λόγω της αποδυνάμωσης της κατακόρυφης ανάμιξης. Παράλληλα, η μείωση της ταχύτητας του ανέμου φαίνεται να συνέβαλε στην ενίσχυση της θερμικής στρωμάτωσης. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την αυξανόμενη ευπάθεια του Κυκλώνα της Ρόδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τη σημασία της χρήσης μακροπρόθεσμων 3D δεδομένων για την κατανόηση οικοσυστημικών αλλαγών στη στήλη του νερού που δεν είναι εμφανείς μέσω δορυφορικών παρατηρήσεων. Τέλος, η χρήση οικολογικών δεικτών και πολυπαρατηρησιακών δεδομένων ενισχύει την κατανόηση των σχέσεων μεταξύ της βιομάζας φυτοπλαγκτού και των ανώτερων τροφικών επιπέδων, παρέχοντας χρήσιμα εργαλεία για τη διαχείριση της ποιότητας των υδάτων.

Θετικές Επιστήμες

φυτοπλαγκτόν, φαινολογία, τηλεπισκόπηση, Ανατολική Μεσόγειος, κλιματική αλλαγή

Ναι

1

Ναι

68

31

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2027-12-20.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3447423