Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μπουντόλος Κ., Καθηγητής, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Ρουσάνογλου Ε., Καθηγήτρια, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Κοσκολού Μ., Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οι μυοσκελετικές διαταραχές της σπονδυλικής στήλης και ιδιαίτερα αυτές που αφορούν την οσφυϊκή περιοχή (ΟΠ), αποτελούν την πλέον κοινή, μη-θανατηφόρα παθογένεια παγκοσμίως. Η ενόχληση-πόνος στην ΟΠ συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων, ως αιτία ανικανότητας για εργασία και αναμένεται να επηρεάσει έως και το 90% του πληθυσμού κάποια στιγμή στη ζωή του ατόμου (Marras, 2000; Brennan et al., 2007). Στις προσπάθειες ανάδειξης τρόπων αξιολόγησης της έντασης του πόνου και της αλληλεπίδρασης με τη λειτουργικότητα των ατόμων, έχουν εκπονηθεί διάφορες κλίμακες μέσω ερωτηματολογίων, γενικών και ειδικών τύπων. Αρκετές μελέτες έχουν επικεντρωθεί σε πληθυσμό ενηλίκων, ενώ σε νεαρά άτομα τα οποία εκτίθενται σε πολλαπλούς κινδύνους, όπως στατικές θέσεις, χρήση μη εργονομικού εξοπλισμού, υπέρμετρες φορτίσεις κ.ά. δεν υπάρχει αντιστοιχία. Σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνηθεί ο ρόλος του φύλου στην αξιολόγηση μυοσκελετικών δυσλειτουργιών ατόμων νεαρής ηλικίας, με έμφαση στη ΣΣ και ειδικότερα στην ΟΠ. Στο 1ο στάδιο της μελέτης 259 φοιτητές [Ν=116 άρρενες (45%) και Ν=143 θήλεις (55%)] απάντησαν σε δομημένο ερωτηματολόγιο (γενικών & ειδικών ερωτήσεων) βασισμένο σε τροποποίηση του έγκυρου ερωτηματολογίου των Kuorinka et al. (1987). Στο 2ο στάδιο 39 άτομα από το προηγούμενο δείγμα (19 με ενόχληση-πόνο και 20 χωρίς ενόχληση-πόνο στην ΟΠ) εκτέλεσαν από 3 προσπάθειες ανύψωσης βάρους 15 kg οι άρρενες και 10 kg οι θήλεις (17 έως 20% ΣΜ) στις οποίες έγινε τρισδιάστατη καταγραφή των Δυνάμεων Εδαφικής Αντίδρασης (ΔΕΑ) (Η/Δ Kistler, 1000 Hz, 60 × 40 cm, Type 9286ΑΑ, BioWare Software Version 3.2.6.104, Winterthur, Switzerland). Η στατιστική ανάλυση, για το 1ο στάδιο της μελέτης, βασίστηκε στο κριτήριο χ2 για δύο κατηγορικές μεταβλητές και εξετάστηκε εάν το Φύλο συσχετίζεται με την Ενόχληση-Πόνο σε διάφορες περιοχές της ΣΣ, ή εναλλακτικά εάν η τάση για εμφάνιση πόνου παρουσιάζει διαφορά μεταξύ των φύλων. Tο 2ο στάδιο περιλάμβανε Ανάλυση Διασποράς ως προς φύλο και ως προς την εμφάνιση πόνου στην ΟΠ (p<.05).
Τα αποτελέσματα έδειξαν: α) μεγαλύτερο ποσοστό να κυριαρχεί στην ΟΠ (54,4%), χωρίς σημαντική διαφορά ως προς το φύλο, ενώ η αυχενική περιοχή (32,8%) είχε σημαντική διαφοροποίηση ως προς το φύλο, με 2πλάσιο ποσοστό σε θήλεις (22,4%) έναντι αρρένων (10,4%), β) το 26,6% διέκοψε την παρακολούθηση μαθημάτων (άρρενες 18,9%, θήλεις 32.6%) με σημαντική διαφορά ως προς το φύλο και, γ) το 37,3% ζήτησε και έλαβε υποστήριξη (ιατρική, φυσιοθεραπευτική, φαρμακευτική κ.ά.) (άρρενες 12.7%, θήλεις 24.6%) με σημαντική διαφορά ως προς το φύλο. Στην κινητική της ανύψωσης του βάρους επίσης διαπιστώθηκαν σημαντικές διαφορές ως προς το φύλο σε κρίσιμες παραμέτρους των ΔΕΑ, καθώς και των ολοκληρωμάτων της Fz και της 3Δ συνισταμένης των ΔΕΑ. Συμπερασματικά, οι μυοσκελετικές δυσλειτουργίες δεν εμφανίζουν ισοκατανομή μεταξύ των διαφόρων περιοχών της ΣΣ, με την ΟΠ να αναδεικνύεται ως κρίσιμη σωματική περιοχή, με σημαντική διαφοροποίηση ως προς το φύλο, να οδηγεί σε ανάγκη ιατροφαρμακευτικής υποστήριξης και αποχή από παρακολούθηση μαθημάτων.
Λέξεις-κλειδιά:
οσφυαλγία, χρόνιος πόνος, ανύψωση βάρους, διαφορές φύλου
