Μονάδα:
Κατεύθυνση Ειδική ΑγωγήΒιβλιοθήκη Σχολής Επιστημών της Αγωγής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2025-03-10
Συγγραφέας:
Καρακατσάνη Μυρτώ
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ευδοξία Ντεροπούλου-Ντέρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (ΤΕΑΠΗ), Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
«Απόψεις και αντιλήψεις εργοθεραπευτών/τριών και ατόμων με αναπηρία αναφορικά με τη νοηματοδότηση της ικανότητας : διερευνώντας ζητήματα ικανοτισμού»
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Απόψεις και αντιλήψεις εργοθεραπευτών/τριών και ατόμων με αναπηρία αναφορικά με τη νοηματοδότηση της ικανότητας : διερευνώντας ζητήματα ικανοτισμού
Περίληψη:
Η μετατόπιση από την ιατρικοποιημένη και εξατομικευμένη σκέψη για την αναπηρία προς τη σύλληψή της ως κοινωνική κατασκευή που εισήγαγε με το κοινωνικό μοντέλο της αναπηρίας ο Oliver (2009), οδήγησε στην αμφισβήτηση του ρόλου των ειδικών ως εμπειρογνωμόνων που λαμβάνουν αποφάσεις για τη ζωή των ανάπηρων ατόμων ερήμην τους. Αναδεικνύεται, λοιπόν, όλο και περισσότερο η ανάγκη κριτικού αναστοχασμού από την πλευρά των ειδικών επαγγελματιών προκειμένου να αποδομήσουν τις κανονικοποιητικές και καταπιεστικές πρακτικές και συζήτησης γύρω από τον ικανοτισμό ως κοινωνικό φαινόμενο, ώστε να προτείνουν πρακτικές χωρίς αποκλεισμούς και προσανατολισμένες στη δικαιοσύνη (Yao et al., 2022).
Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στη διερεύνηση των απόψεων και αντιλήψεων εργοθεραπευτών/τριών και ατόμων με αναπηρία σχετικά με τη νοηματοδότηση της ικανότητας και της αναπηρίας, εξετάζοντας ζητήματα ικανοτισμού. Η μελέτη βασίζεται σε κριτικές προσεγγίσεις της αναπηρίας και της εργοθεραπείας, προβάλλοντας τη σημασία του κοινωνικού μοντέλου και τη διάκριση ανάμεσα στους όρους «βλάβη» (impairment) και «αναπηρία» (disability) (Oliver, 2009). Χρησιμοποιώντας θεωρητικά εργαλεία όπως η έννοια του ικανοτισμού (Campbell, 2009) και η προσέγγιση της βιοεξουσίας του Foucault (1973), η εργασία αναλύει πώς οι εργοθεραπευτικές πρακτικές συχνά διαμορφώνονται από ιατροκεντρικές αντιλήψεις, ενισχύοντας την περιθωριοποίηση των ανάπηρων ατόμων (Calder-Dawe et al., 2019).
Η έρευνα, αξιοποιώντας την ποιοτική μεθοδολογία και την ανάλυση περιεχομένου, βασίστηκε σε δέκα (10) ημιδομημένες συνεντεύξεις εργοθεραπευτών/-τριων και ατόμων με αναπηρία που συμμετέχουν σε εργοθεραπευτικό πρόγραμμα παρέμβασης, προκειμένου να αναδείξει τις κοινωνικές διαστάσεις της ικανότητας και τις κανονικοποιητικές πρακτικές (Yao et al., 2022; Beagan & Hattie, 2015). Τα ευρήματα τονίζουν τη ανάγκη υιοθέτησης μιας πελατοκεντρικής προσέγγισης και αποδόμησης των στερεοτύπων που συνδέονται με την ικανότητα και τη λειτουργικότητα (Hammell, 2012; Gupta & Taff, 2015).
Ακολουθώντας μια κριτική αναστοχαστική προσέγγιση, η έρευνα προτείνει την ενσωμάτωση των εμπειριών και των φωνών των ανάπηρων ατόμων στη θεραπευτική διαδικασία, προωθώντας την ένταξη και τη δικαιοσύνη στο έργο (Townsend & Wilcock, 2004). Η συμβολή της έγκειται στη δυνατότητα επαναπροσανατολισμού της εργοθεραπευτικής πρακτικής, αποφεύγοντας πατερναλιστικές και κανονικοποιητικές προσεγγίσεις (Whiteford et al., 2018).
Κύρια θεματική κατηγορία:
Εκπαίδευση – Αθλητισμός
Λέξεις-κλειδιά:
ικανοτισμός, εργοθεραπεία, πελατοκεντρική πρακτική, ιατρικό μοντέλο της αναπηρίας, κοινωνικό μοντέλο της αναπηρίας, κανονικοποιητικές πρακτικές, ένταξη, δικαιοσύνη στο έργο
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
79
