Περίληψη:
Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία ειδίκευσης αναφέρεται στην απολύμανση του
πόσιμου νερού με την χλωρίωση, μέθοδος που άρχισε να εφαρμόζεται από το 1850
και που εξακολουθεί ακόμα και στις μέρες μας να αποτελεί την περισσότερο
εφαρμοσμένη μέθοδο απολύμανσης. Όπως είναι γνωστό η χλωρίωση του νερού έχει ως
στόχο την ελάττωση του μικροβιακού πληθυσμού σε ανεκτά επίπεδα, έτσι ώστε μετά
την κατανάλωσή του από τον άνθρωπο, να μην προκαλούνται λοιμώδεις θανατηφόρες
ασθένειες.
Παρά τα πολλά πλεονεκτήματα της χλωρίωσης όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα
της μεθόδου, μεγάλος αριθμός μελετών επιβεβαιώνει ότι, αν κατά την χλωρίωση
υπάρχουν στο νερό οργανικές ουσίες (φυσικής ή ανθρωπογενούς προέλευσης) ή ακόμη
και ιόντα βρωμίου ή και ιωδίου, τότε παράγεται σειρά χημικών ρύπων, οι οποίοι
στη βιβλιογραφία είναι γνωστοί ως παραπροϊόντα χλωρίωσης
(chlorinationdisinfectionby-products, CDBPs), και αποτελούν μια μεγάλη
κατηγορία και υποομάδα της ευρύτερης ομάδας των παραπροϊόντων απολύμανσης
(disinfectionby-products,DBPs).
Στην διεθνή βιβλιογραφία μέχρι σήμερα έχει καταγραφεί η ποσοτική και ποιοτική
ανίχνευση 600 περίπου παραπροϊόντων απολύμανσης του πόσιμου νερού, στα οποία
συμπεριλαμβάνονται τα τριααλογονωμένα μεθάνια (trihalomethanes,THMs), τα
αλογονωμένα οξικά οξέα (haloaceticacids, HAAs), τα αλογονωμέναακετονιτρίλια
(haloacetonitriles, HANs), οι αλογονωμένες κετόνες (haloketones, HKs), οι
αλογονωμένες αλδεΰδες (haloaldehydes), η χλωράλη, η χλωροπικρίνη και άλλες
αλογονωμένεςαλειφατικές και αρωματικές ενώσεις.
Μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την παρουσία αυτών των προϊόντων, κυρίως THMs και
HAAs, σε επίπεδο τοπικού δικτύου παροχής νερού πολλών περιοχών ανά τον κόσμο,
καθώς και την παρουσία βρωμιούχων ή/και ιωδιούχων σε παραθαλάσσιες περιοχές.
Ωστόσο οι συγκεντρώσεις τους δεν υπερέβαιναν τα μέγιστα επιτρεπτά όρια, όπως
αυτά έχουν οριστεί από τηνΥπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των Ηνωμένων
Πολιτειών (UnitedStatesEnvironmentalProtectionAgency, USEPA) και τον Παγκόσμιο
Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ, WorldHealthOrganization, WHO).
Η έκθεση του ανθρώπου σε αυτούς τους χημικούς παράγοντες που εν δυνάμει
περιέχονται στο χλωριωμένο πόσιμο νερό είναι άμεση, συνεχής και αναπόφευκτη,
καθώς αυτό διοχετεύεται με το δίκτυο ύδρευσης μέσα στα σπίτια καθημερινά και
χρησιμοποιείται σχεδόν για κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Η ατομική έκθεση
γίνεται με πολλαπλούς τρόπους: μέσω της κατάποσης του, ή σε συνδυασμό με άλλες
τροφές ή ποτά, μέσω της εισπνοής και της δερματικής απορρόφησης κατά τη
διάρκεια του καταιονισμού, του πλυσίματος των πιάτων, της κολύμβησης σε
χλωριωμένες πισίνες κ.λπ.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον για το σχηματισμό
και την παρουσία των CDBPs στα πόσιμα ύδατα, ενώ παράλληλα πλήθος
επιδημιολογικών, τοξικολογικών καθώς και ερευνών σε πειραματόζωα διενεργούνται
προκειμένου να εντοπιστούν οι όποιες τυχόν αρνητικές επιδράσεις που
προκαλούνται στην ανθρώπινη υγεία μετά την έκθεση σε αυτούς τους παράγοντες.
Έτσι στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχει ένας αξιόλογος αριθμός επιδημιολογικών και
τοξικολογικών μελετών οι οποίες συνεχίζονται ακόμη, ώστε να δοθούν απαντήσεις
στα παραπάνω ερωτήματα σχετικά με τις πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις των CDBPs
στην Δημόσια Υγεία, στα επίπεδα που αυτά συναντώνται στο επεξεργασμένο νερό. Τα
ευρήματα των ερευνών αυτών, αν και δεν εμφανίζουν στο σύνολό τους μεγάλη
ομοιογένεια, ωστόσο επιτρέπουν μια γενική αποτίμηση της τοξικότητας των
παραπροϊόντων απολύμανσης για την ανθρώπινη υγεία.
Στόχος της παρούσας εργασίας ειδίκευσης είναι η εκτίμηση της επικινδυνότητας
της έκθεσης του ανθρώπινου οργανισμού στα παραπροϊόντα απολύμανσης του νερού με
βάση τις επιδημιολογικές έρευνες που έχουν διεξαχθεί έως και σήμερα. Για το
λόγο αυτό γίνεται βιβλιογραφική ανασκόπηση και καταγραφή των δημοσιευμένων
επιδημιολογικών ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί γύρω από το αντικείμενο αυτό,
όπως η πρόκληση διαφόρων μορφών νεοπλασιών και καρκίνων, δυσμενών εκβάσεων
εγκυμοσύνης, κ.α. Παράλληλα με την καταγραφή των επιδημιολογικών ευρημάτων της
διεθνούς βιβλιογραφίας γίνεται σχολιασμός και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων
αυτών, ώστε να εξαχθούν ασφαλή και αξιόλογα συμπεράσματα.
Λέξεις-κλειδιά:
Χλωρίωση, Απολύμανση, Παραπροϊόντα, Καρκίνος, Έκθεση
