Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δ.Παπαγεωργίου, Επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΤΕΙ Αθήνας
Γ. Κολοβού, Διευθύντρια Καρδιολογικού Τομέα, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο
Ολ. Καδδά, Νοσηλεύτρια, MSc, PhD, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο
Περίληψη:
Εισαγωγή-Σκοπός: Η κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) παρουσιάζεται στο 30 έως 50 % των ασθενών ως μετεγχειρητική επιπλοκή και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας και νοσηρότητας. Στην παρούσα μελέτη διερευνώνται το ποσοστό εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ) ως μετεγχειρητική επιπλοκή σε καρδιοχειρουργημένους ασθενείς κατά την διάρκεια της νοσηλείας τους καθώς και οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής της .
Μέθοδος-Υλικό: Μελετήθηκαν 106 ασθενείς (68,39 ± 10,28y) που εισήχθησαν στις καρδιοχειρουργικές κλινικές (Α, Β & Γ) του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου με σκοπό να υποβληθούν σε επέμβαση καρδιάς και εμφάνισαν κολπική μαρμαρυγή μετεγχειρητικά, από τον Οκτώβριο του 2013 έως και τον Απρίλιο του 2014. Η στατιστική ανάλυση chi-square χρησιμοποιήθηκε για να ελεγχθεί ο παράγοντας της ηλικίας, ο παράγοντας ύπαρξης Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου (ΑΕΕ) , η σχέση του χρόνου νοσηλείας , η σχέση του αριθμού των αρτοστεφανιαίων παρακάμψεων (CABG), η σχέση του κλάσματος εξώθησης (EF) και η συσχέτιση των αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας (AVR), αντικατάσταση μιτροειδούς βαλβίδας (MVR), πλαστική τριγλώχινας (TVPl) με την εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής. Η στατιστική μέθοδος ANCOVA χρησιμοποιήθηκε για να εξετάσει την επίδραση της πλαστικής τριγλώχινας (TVPl) κατά της αντικατάσταση μιτροειδούς βαλβίδας (MVR) στην εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής .Τέλος, μέσω της στατιστικής ανάλυσης ποσοστών παρατηρήθηκε ο ρόλος του σακχαρώδη διαβήτη και του δείκτη μάζας σώματος στην εμφάνιση μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής (POAF).
Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση του ηλικιακού φάσματος στην εμφάνιση της μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής (x2 = 1,797 , p= 0,038, N=106, η2= 0,179). Συγκεκριμένα παρατηρήθηκε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό (38%) των ασθενών που εμφάνισε κολπική μαρμαρυγή ανήκει στο ηλικιακό φάσμα 71 έως 80 ετών και το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό (34%) παρατηρήθηκε στο ηλικιακό φάσμα 61εως 70. Όσον αφορά το ρόλο του Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου ως επιβαρυντικό παράγοντα εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής, τα αποτελέσματα έδειξαν αρνητική στατιστικά σημαντική συσχέτιση του Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο με την μετεγχειρητική κολπική μαρμαρυγή (x2 = -1,769 , p= 0,001, N=106, η2= 0,180). Συγκεκριμένα παρατηρήθηκε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό (90%) των ασθενών που εμφάνισε κολπική μαρμαρυγή δεν είχε υποστεί Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο. Επίσης στην παρούσα μελέτη προτείνεται ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική συσχέτιση του χρόνου νοσηλείας με την μετεγχειρητική κολπική μαρμαρυγή (x2 = 1,805 , p= 0,005, N=106, η2=0,145), υπογραμμίζοντας ότι όσο μεγαλύτερος ο χρόνος νοσηλείας τόσο μεγαλύτερα τα ποσοστά εμφάνισης μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής. Επιπροσθέτως επιβεβαιώνεται ότι η cabgx3 προβλέπει την εμφάνιση ΚΜ (x2 = 1,455 , p= 0,029, N=106, η2=0,107).
Επίσης ελέγχθηκε η συσχέτιση των αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας, μιτροειδούς βαλβίδας και πλαστική τριγλώχινας (AVR, MVR, TVPl) με την εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ), και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντικός συσχετισμός της αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας (AVR) με την εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ) (x2 = 0,725 , p= 0,125, N=106, η2=0,063). Ενώ παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικοί συσχετισμοί των αντικατάσταση μιτροειδούς βαλβίδας (MVR) (x2 = 1,535 , p= 0,001, N=106, η2=0,237) και της πλαστικής τριγλώχινας (TVPl) με την εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ) (x2 = 1,732 , p= 0,001, N=106, η2=0,322). Επιπροσθέτως, διερευνήθηκε και επιβεβαιώθηκε επίδραση της πλαστικής τριγλώχινας (TVPl) κατά της αντικατάστασης μιτροειδούς βαλβίδας (MVR) στην πρόληψη εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ) (F(102,2)=3,192, p=0,019, η2=0,225). Το 83% των ασθενών που είχαν υποβληθεί και στις δυο επεμβάσεις δεν εμφάνισε κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ).
Τέλος, η παρούσα μελέτη προτείνει ότι το μέτριο κλάσμα εξώθησης προβλέπει μεγαλύτερα ποσοστά εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ) (x2 = 1,232 , p= 0,032, N=106, η2=0,176) και ότι η επίδραση του κλάσματος εξώθησης ως προγνωστικός παράγοντας κατά πλαστικής τριγλώχινας (TVPl) και κατά αντικατάστασης μιτροειδούς βαλβίδας (MVR) στην εμφάνιση κολπικής μαρμαρυγής (ΚΜ) (F(102,2)=2,902, η2=0,624, p=0,048).
Συμπεράσματα: Όσο μεγαλύτερος ηλικιακά είναι ο ασθενής ,όσο περισσότερο αυξάνεται ο αριθμός των ημερών νοσηλείας και όσο αυξάνεται ο δείκτης μάζας σώματος τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής (POAF). Οι ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε τριπλή αορτοστεφανιαία παράκαμψη (CABG) είχαν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής (POAF). Επιπλέον η αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας (AVR) δεν σχετίζεται με την εμφάνιση μετεγχειρητική κολπικής μαρμαρυγής (POAF) σε αντίθεση με την αντικατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας (MVR) αλλά και της πλαστικής τριγλώχινας (TVPl). Μέτριο κλάσμα εξώθησης προβλέπει μεγαλύτερα ποσοστά εμφάνισης μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής ενώ τα παρόντα αποτελέσματα απέρριψαν την άμεση επικινδυνότητα του σακχαρώδη διαβήτη ως προς την εμφάνιση της μετεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής (POAF).