Μονάδα:
Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας ΔιοίκησηςΒιβλιοθήκη Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης - Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης - Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών - Κοινωνιολογίας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-12-12
Συγγραφέας:
Βικτώρ-Κλαούδιου Τουρτσίτου
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Κιτρομηλίδης Πασχάλης, Ομότιμος Καθηγητής, Τμ. Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ.
Κονόρτας Παρασκευάς , Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ.
Ευθυμίου Μαρία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πλουμίδης Σπυρίδων, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ.
Βαλλιάνος Περικλής, Καθηγητής, Τμ. Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ
Λέκκας Παντελής, Καθηγητής, Τμ. Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ.
Θεωδωρίδης Γεώργιος (Εξεταστική επιτροπή)
Πρωτότυπος Τίτλος:
Οι Τουρκόφωνοι Ορθόδοξοι πληθυσμοί στα Βαλκάνια του 19ου αιώνα. Οι Γκαγκαούζοι και οι Καραμανλήδες
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Τhe Turkish speaking Orthodox populations in the Balkans of the 19th century. The Gagauzes and the Karamanlides.
Περίληψη:
Το θέμα της παρούσας εργασίας εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο των προβληματισμών που ανακύπτουν από το φαινόμενο της μετανάστευσης στην μεταεθνική εποχή. Ως Τουρκόφωνοι –Ορθόδοξοι, οι μικρές και διασκορπισμένες κοινότητες των Καραμανλήδων και των Γκαγκαούζων των Βαλκανίων του 19ου αιώνα αποτελούν τα βασικά αντικείμενα αυτού του ερευνητικού διαβήματος Ο Πρόλογος της παρούσας εργασίας ξεκίνα με μερικές γενικές παρατηρήσεις σχετικά με τα ζητούμενα της έρευνας για τους Τουρκόφωνους πληθυσμούς. Στην συνέχεια, με μια γενική ματιά στην συνολική εικόνα των Τουρκόφωνων πληθυσμών, εντοπίζεται Τουρκόφωνοι που θρησκευτικά είναι Ορθόδοξοι, μεταξύ τους οι Γκαγκαούζοι και οι Καραμανλήδες. Με αυτό το τρόπο, από το παρόν στο παρελθόν, από το γενικό στο ιδιαίτερο, επικεντρώνεται το αντικείμενο της έρευνας προς τους Τουρκόφωνους Ορθόδοξους των Βαλκανίων του 19ου αιώνα και, πιο συγκεκριμένα, προς τους Καραμανλήδες και τους Γκαγκαούζους. Η μελέτη των εθνοτικών προσδιορισμών: «Καραμανλήδες» και «Γκαγκαούζοι», που χρησιμοποιήθηκαν κατά καιρούς στη βαλκανική, αλλά και στη δυτική ιστοριογραφία, επέβαλε την κριτική προσέγγιση και ανάλυση των έργων που αφορούν τους εν λόγω πληθυσμούς. Η παρουσίαση και οι παρατηρήσεις σχετικά με την ιστοριογραφία για τους Τουρκόφωνους Ορθόδοξους πληθυσμούς συμπεριλήφθησαν στο πρώτο κεφάλαιο της παρούσας εργασίας. Σε αυτό το κεφάλαιο αναφέρεται, χρονολογικά και κριτικά, στις εργασίες που αφορούν τους Καραμανλήδες και τους Γκαγκαούζους. Πρέπει να τονίσουμε ότι σε αυτή τη βιβλιογραφική ανάλυση περιλαμβάνει και τις μελέτες που έχουν ως βάση αρχειακές πηγές, γραμμένες σε Καραμανλίδικα. Το δεύτερο κεφάλαιο με τίτλο Οι Καραμανλήδες και οι Γκαγκαούζοι στα Βαλκάνια. Θεωρίες για την καταγωγή τους ξεχωρίζεται σε δυο μέρη.Το πρώτο μέρος του δεύτερου κεφαλαίου αφιερώνεται στην έκθεση της μεγάλης ποικιλίας θεωριών που αναπτύχθηκαν κατά καιρούς γύρω από το ζήτημα της καταγωγής των Καραμανλήδων και των Γκαγκαούζων. Oπως και στο προηγούμενο κεφάλαιο αφιερωμένο στην ιστοριογραφία του θέματος η έκθεση των θεωριών διαχωρίζεται σε δυο επίπεδα: θεωρίες για την καταγωγή των Καραμανλήδων και θεωρίες για την καταγωγή των Γκαγκαούζων. Έτσι ο αναγνώστης μπορεί να έχει την πλήρη εικόνα των θεωριών αυτών που δημιουργήθηκαν κατά στο 19ο αιώνα και αναπτύχθηκαν στο 20ο αιώνα. Στη συνέχεια, στο δεύτερο μέρος του δευτέρου κεφαλαίου σκιαγραφείται τα σημαντικότερα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα που έχουν επηρεάσει κατά καιρούς την παρουσία των Καραμανλήδων και των Γκαγκαούζων στα τότε Οθωμανικά Βαλκάνια. Στην συνέχεια επιχειρείται η διερεύνηση των παραγόντων που επέτρεψαν, πέρα από τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα, κυρίως τους σύγχρονους με την υπό διερεύνηση περίοδο ρώσο- τουρκικούς πόλεμους, τη διατήρηση του χριστιανικού χαρακτήρα των Γκαγκαούζων και των Καραμανλήδων και, ταυτόχρονα, διευκόλυναν τη δημιουργία επικοινωνιακών γεφυρών ανάμεσα στους δυο πληθυσμούς και τους άλλους Ορθόδοξους του Οθωμανικού Ορθόδοξου μιλέτ. Στο επόμενο κεφάλαιο, στο τρίτο, αναφέρεται στα συστατικά στοιχειά της πολιτισμικής ταυτότητας των Τουρκόφωνων Ορθόδοξων των Βαλκάνιων. Σε αυτό το μέρος της παρούσας εργασίας θα δοθεί έμφαση στο ρόλο που διαδραμάτισε οι κυριότεροι στηλόβαθροι της πολιτισμικής ταυτότητας και κοινοτικής συνείδησης των Τουρκόφωνων Ορθόδοξων των Βαλκανίων: πρώτον, την κωνσταντινουπολίτικη κοινότητα των Καραμανλήδων και το ρόλο που τα μέλη της είχαν στη δημιουργία και στην διάδοση της Καραμανλήδικης γραμματείας, και, δεύτερον, η εκκλησία και το εμπόριο, κυρίως το ρόλο των εκπρόσωπων της εκκλησιάς (οι κληρικοί) και του εμπορίου (οι έμποροι) που συμμετείχαν ενεργά στην διαμόρφωση και συντήρησης της Ορθόδοξης συνείδησης των Καραμανλήδων και των Γκαγκαούζων των Βαλκανίων του 19ου αιώνα. Το δεύτερο μέρος του τρίτου κεφαλαίου αναφέρεται στο ό,τι, κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα, η ανάπτυξη της εμπορικής δραστηριότητας αποτέλεσε μαζί με το Οικουμενικό Πατριαρχείο παράγοντες που ενίσχυσαν την διατήρηση της ενότητας της Ορθόδοξης Βαλκανικής Κοινότητας. Επιπρόσθετα, παρατηρείται, στο πλαίσιο των διασταυρώσεων των εμπορικών γραμμών του διεθνούς εμπορίου στις Ρουμανικές Χώρες, την παρουσία των Τουρκόφωνων Ορθόδοξων, ιδίως των Καραμανλήδων. Γι ’αυτό το λόγο το τρίτο μέρος του τρίτου κεφαλαίου αφιερώθηκε στην προβολή του ενδεικτικού παραδείγματος των δυο Καραμανλήδων εμπόρων που στην αρχή του 19ου συμπεριληφθήκαν με τις εμπορικές τους δραστηριότητες στο διεθνές εμπόριο. Η πήγες αυτού του μέρος της παρούσας εργασίας αποτελείται από δυο αρχειακές συλλογές (εμπορική αλληλογραφία) που βρίσκονται στα Εθνικά Αρχεία της Ρουμανίας. Τα κεντρικά πρόσωπα αυτής της καραμανλήδικης αλληλογραφίας είναι οι αδελφοί Εγγουρλού, ο Δημήτριος και ο Κυρητζής, δυο Τουρκόφωνοι –Ορθόδοξοι, Καραμανλήδες, εγκατεστημένοι στο Μρασόβ της Ρουμανίας. Η ανακάλυψη αυτόν των γραμμάτων σε καραμανλήδικη μορφή δίνουν διαφορές πληροφορίες για τα εμπορεύματα και για τα νομίσματα που κυκλοφορούσαν στο ρομανικό χώρο στο 19ο αιώνα και το πιο σημαντικό επιβεβαιώνει την ύπαρξη των Καραμανλήδων έμπορων στις Ρομανικές Χώρες. Στο τέταρτο κεφάλαιο με τίτλο Το εύρος και η σημασία του Καραμανλίδικου εντύπου κρίναμε σκόπιμο να κάνουμε μερικές διακρίσεις σε ό,τι αφόρα το καραμανλήδικο έντυπο, προκειμένου να προβάλουμε τον πρωταγωνιστικό ρόλο του καραμανλήδικου βιβλίου στην διατήρηση της θρησκευτικής ταυτότητας όλων των Τουρκόφωνων Ορθόδοξων των Βαλκανίων, αλλά και στη συντήρηση και διαφύλαξη της κοινής συνείδησης των Ορθόδοξων της Βαλκανικής Χερσονήσου. Στις ομοιότητες μεταξύ των Καραμανλήδων και των Γκαγκαούζων γίνεται αναφορά στο πέμπτο κεφάλαιο της παρούσας εργασία. Με μία συγκριτική ανάλυση των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων θα δοθεί έμφαση στα κοινά εθνογλωσσικά και λαογραφικά στοιχεία μεταξύ των Γκαγκαούζων και των Καραμανλήδων των Βαλκανίων του 19ου αιώνα.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Κοινωνικές, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
Oι Τουρκοφωνοι, Ορθόδοξοι, Γκαγκαούζοι, Καραμανλήδες, Βαλκάνια
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
24
