Μονάδα:
Τμήμα ΨυχολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2023-04-12
Συγγραφέας:
Καλλιοντζή ΕΛΕΝΗ
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ασημίνα Μ. Ράλλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αναπτυξιακής Ψυχολογίας, Τμήμα
Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Πέτρος Ρούσσος, Αναπληρωτής Καθηγητής Γνωστικής Ψυχολογίας, Τμήμα
Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Ολυμπία Παληκαρά, Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, Department of
Education Studies, University of Warwick, UK
Σπύρος Τάνταρος, Καθηγητής Αναπτυξιακής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας,
ΕΚΠΑ
Αλεξάνδρα Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νευροψυχολογίας, Τμήμα
Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Φωτεινή Πολυχρόνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, Τμήμα
Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Αγγελική Μουζάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής
Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Πρωτότυπος Τίτλος:
Τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά παιδιών προσχολικής ηλικίας 4-6 ετών με και χωρίς Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή: μια διαχρονική μελέτη
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά παιδιών προσχολικής ηλικίας 4-6 ετών με και χωρίς Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή: μια διαχρονική μελέτη
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας διαχρονικής έρευνας ήταν η μελέτη του προφορικού λόγου
παιδιών προσχολικής ηλικίας με τυπική ανάπτυξη (ΤΑ) και με Αναπτυξιακή Γλωσσική
Διαταραχή (ΑΓΔ) μέσα από: α) την περιγραφή του προφορικού λόγου, των γνωστικών
(φωνολογικής βραχύχρονη μνήμης και επιτελικών λειτουργιών), των κινητικών και των
κοινωνικοσυναισθηματικών δεξιοτήτων και του οικογενειακού ιστορικού
διάγνωσης/δυσκολιών λόγου, ομιλίας και γραμματισμού (οικογενειακό ιστορικό Δ/Δ.ΛΟΓ)
και τη μεταξύ τους σχέση σε δύο χρονικές στιγμές, στην ηλικία των 4-5 (διαχρονική έρευναα’ φάση) και στην ηλικία των 5-6 ετών (διαχρονική έρευνα- β’ φάση), β) την περιγραφή της αναπτυξιακής πορείας των επιδόσεων των παιδιών κάθε ομάδας στις παραπάνω δεξιότητες μεταξύ των δύο χρονικών στιγμών και γ) την προβλεπτική αξία των γνωστικών, των κινητικών και των κοινωνικοσυναισθηματικών δεξιοτήτων και του οικογενειακού ιστορικού Δ/Δ.ΛΟΓ στην ηλικία των 4-5 ετών για τις δεξιότητες προφορικού λόγου στην ηλικία των 5-6 ετών για κάθε ομάδα παιδιών. Στην έρευνα συμμετείχαν 115 παιδιά, 62 παιδιά Τυπικής Ανάπτυξης (ΤΑ) (Μ.Ο.= 4,5 έτη) και 53 με Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (ΑΓΔ) (Μ.Ο. = 4,5), στα οποία χορηγήθηκαν ατομικά δύο φορές με διαφορά ενός έτους συστοιχίες έργων που αξιολογούσαν τον προφορικό λόγο, τις γνωστικές και κινητικές τους δεξιότητες. Οι κοινωνικοσυναισθηματικές τους δεξιότητες καθώς και τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και το οικογενειακό ιστορικό διάγνωσης/δυσκολιών λόγου, ομιλίας και γραμματισμού (Δ/Δ.ΛΟΓ) αξιολογήθηκαν μέσω ερωτηματολογίων που συμπλήρωσαν οι γονείς/κηδεμόνες και οι εκπαιδευτικοί.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας με ΑΓΔ είχαν χαμηλότερες επιδόσεις σχεδόν σε όλες τις δεξιότητες του προφορικού λόγου, τις γνωστικές, τις κινητικές και τις κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες, συγκριτικά με τα παιδιά ΤΑ και
στις δύο χρονικές στιγμές αξιολόγησης, στην ηλικία των 4-5 και 5-6 ετών. Επίσης, γνωστικές, κινητικές και κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες αναδείχθηκαν στατιστικά σημαντικοί προβλεπτικοί δείκτες των επιδόσεων στα παιδιά ΤΑ ηλικίας 4-5 ετών τους στην κατανόηση και την έκφραση του λόγου. Ωστόσο, στην ηλικία των
5-6 ετών, μόνο οι γνωστικοί παράγοντες προέβλεψαν στατιστικά σημαντικά την επίδοση των παιδιών ΤΑ κυρίως στην έκφραση του λόγου. Αντίστοιχα, για τα παιδιά με ΑΓΔ ηλικίας 4-5 ετών, κυρίως γνωστικές και κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες προέβλεψαν στατιστικά σημαντικά τις επιδόσεις τους στην κατανόηση και την έκφραση του λόγου. Στην ηλικία των 5-6 ετών για την ίδια ομάδα των παιδιών βρέθηκε ότι γνωστικές και κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες και το οικογενειακό ιστορικό προέβλεψαν στατιστικά σημαντικά τις ίδιες δεξιότητες προφορικού λόγου.
Επίσης, βρέθηκε ότι και οι δύο ομάδες ακολούθησαν παρόμοια αναπτυξιακή πορεία
παρουσιάζοντας βελτίωση στις περισσότερες δεξιότητες από την ηλικία των 4-5 στην ηλικία των 5-6 ετών, ωστόσο, τα παιδιά ΤΑ παρουσίασαν καλύτερο ρυθμό ανάπτυξης συγκριτικά με αυτήν που παρουσίασαν τα παιδιά με ΑΓΔ, σε αρκετές από αυτές τις δεξιότητες. Τέλος, βρέθηκε ότι στην περίπτωση των παιδιών ΤΑ κυρίως ο προφορικός λόγος, οι γνωστικές και οι κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες στην ηλικία των 4-5 ετών προέβλεψαν σε σημαντικό βαθμό τις επιδόσεις τους στην κατανόηση και την έκφραση του λόγου στην ηλικία των 5-6 ετών. Στα παιδιά με ΑΓΔ ο προφορικός λόγος, οι γνωστικές, οι κινητικές και οι κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες και το οικογενειακό ιστορικό Δ/Δ.ΛΟΓ στην ηλικία των 4-5 ετών προέβλεψαν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό τις επιδόσεις των παιδιών στην κατανόηση και την έκφραση του λόγου στην ηλικία των 5-6 ετών. Τα παραπάνω πορίσματα μπορεί να έχουν θεωρητικές, κλινικές και εκπαιδευτικές προεκτάσεις για τον προφορικό λόγο.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή, προσχολική ηλικία, προφορικός λόγος, φωνολογική βραχύχρονη μνήμη, επιτελικές λειτουργίες, κινητικές δεξιότητες, κοινωνικοσυναισθηματικές δεξιότητες, οικογενειακό ιστορικό διάγνωσης/δυσκολίας λόγου ομιλίας και γραμματισμού, αναπτυξιακή πορεία, ρυθμός ανάπτυξης.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
300
