Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Δημοσθένης Δασκαλάκης, Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Ε.Κ.Π.Α.
Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου, Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Ε.Κ.Π.Α.
Γεώργιος Αλεξιάς, Καθηγητής Τμήματος Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου
Κωστόπουλος Τρύφων, Καθηγητής Τμήματος Κοινωνιολογίας Παντείου Πανεπιστήμιου
Λύτρας Ανδρέας, Καθηγητής Τμήματος Κοινωνιολογίας Παντείου Πανεπιστήμιου
Κακάμπουρα Ρέα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε. Ε.Κ.Π.Α.
Κουτρομάνος Γεώργιος, Επίκουρος Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Ε.Κ.Π.Α.
Περίληψη:
Σκοπό της παρούσας διατριβής αποτελεί η μελέτη και διερεύνηση του ρόλου που διαδραματίζει η χρήση των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης σε συνάρτηση με τους νέους τρόπους επικοινωνίας που έχει η επιβάλει στην εφηβική ηλικία η επέλαση της τεχνολογίας στις κοινωνικές, οικογενειακές και προσωπικές τους σχέσεις, καθώς οι έφηβοι αποτελούν μία εξαιρετικά ενεργή ηλικιακή ομάδα στο σύγχρονο διαδικτυακό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν οι τρόποι με τους οποίους επιτελείται η λειτουργία της επικοινωνίας μεταξύ των εφήβων στις διαδικτυακές πλατφόρμες κοινωνικές δικτύωσης, ο βαθμός επίδρασής τους στις κοινωνικές, οικογενειακές και προσωπικές τους σχέσεις, οι παράγοντες που διαμορφώνουν τη διαδικτυακή τους ταυτότητα, οι επιρροές που δέχονται οι έφηβοι ως καταναλωτές από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο βαθμός ενημέρωσης και ετοιμότητάς τους, ώστε να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που παραμονεύουν στις διαδικτυακές πλατφόρμες, αλλά και το αποτύπωμα όλων αυτών των παραγόντων στην ευρύτερη δομή της κοινωνίας. Για την επίτευξη των στόχων αυτών εκπονήθηκε μία μελέτη περίπτωσης των μαθητών και μαθητριών του 4ου Γενικού Λυκείου Κατερίνης με ημιδομημένες ατομικές συνεντεύξεις 20 μαθητών και μαθητριών, όπως επίσης και μία ποσοτική έρευνα με ερευνητικό εργαλείο το ερωτηματολόγιο, σε δείγμα 500 εφήβων ηλικίας 15 έως 18 ετών με δειγματοληψία χιονοστιβάδας. Όσον αφορά στη μελέτη περίπτωσης πραγματοποιήθηκε θεματική ανάλυση περιεχομένου των ατομικών συνεντεύξεων, ενώ τα ερευνητικά δεδομένα της ποσοτικής έρευνας αναλύθηκαν με το λογισμικό στατιστικής ανάλυσης SPSS. Επιπλέον πραγματοποιήθηκε μία «bottom up» ανάλυση περιεχομένου στις ανοιχτές ερωτήσεις του ερωτηματολογίου, η οποία προσέδωσε μία ποιοτική χροιά σε ποσοτικά δεδομένα.
Η τριγωνοποίηση ως μεθοδολογική επιλογή έδωσε σαφείς, ολοκληρωμένες, σφαιρικές και σε βάθος απαντήσεις στο υπό διερεύνηση φαινόμενο, φωτίζοντας κάθε πλευρά της επίδρασης των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης στην εφηβική ηλικία. Τα αποτελέσματα και των δύο ερευνών ταυτίζονται, γεγονός που μας επέτρεψε να γενικεύσουμε τα συμπεράσματα που εξήχθησαν στο γενικό πληθυσμό των εφήβων του μελετώμενου ηλικιακού εύρους, ενώ εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, πώς τα ερευνητικά δεδομένα που προέκυψαν από τις δύο εκπονηθείσες έρευνες, δε μας οδηγούν στο συμπέρασμα πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακόμα κι αν έχουν εισχωρήσει στην καθημερινότητα όλων, έχουν τη δύναμη να μεταβάλουν το status και τη δομή των σχέσεων που αναπτύσσουν οι έφηβοι μεταξύ τους, αλλά και με το οικογενειακό και σχολικό τους περιβάλλον, όπως αρχικά υποθέσαμε. Αντιθέτως, φαίνεται πως οι έφηβοι είναι μία πολύ ισχυρή ηλικιακή ομάδα, που επιδεικνύει τρομερή δυναμική επί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, στα οποία επιβάλλεται κι ενδεχομένως κυριαρχεί, καθώς σε μία μετα-ανάλυση των ερευνητικών ευρημάτων προκύπτει, πως τα νέα μέσα τείνουν να προσαρμόζονται στα χαρακτηριστικά του πιο δυναμικού τους κοινού και όχι το αντίστροφο.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Κοινωνικές, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
Επίδραση, Επικοινωνία, Εφηβεία, Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης
