Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Λέκκας Ευθύμιος Καθηγητής (Επιβλέπων) , Λόζιος Σ. Επίκ. Καθηγητής, Κίλιας Σ. Καθηγητής, Ιωάννα Κουφάκη Δικηγόρος Δρ. Νομικής (Εξειδικευμένη Επιστημονική Καθοδήγηση)
Περίληψη:
Οι τελευταίες δεκαετίες χαρακτηρίζονται από την έντονη αστικοποίηση του
πληθυσμού. Παρά τις αναμφισβήτητα σημαντικές ευκαιρίες που προσφέρουν οι
αστικές συγκεντρώσεις, όπως η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, η επίτευξη
μεγαλύτερης αποδοτικότητας , όσον αφορά στην παροχή βασικών υπηρεσιών,
συγκοινωνιών κ.ά., τα προβλήματα της αστικοποίησης είναι υπαρκτά, και
αναμένεται να παρουσιάσουν επιδείνωση εάν δεν αντιμετωπιστούν οι γενεσιουργές
τους αιτίες.
Πρόκειται για προβλήματα που σχετίζονται με μείωση των διαθέσιμων φυσικών
πόρων, με ανεπαρκή υποδομή, με ηλεκτροδότηση και εν γένει την ενέργεια.
Προβλήματα που προέρχονται από τις Κλιματικές αλλαγές, θέματα ανθρώπινης υγείας
αλλά και απαίτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης, κοινωνικών λειτουργιών και
οικονομικών ευκαιριών (Washburn και Sindhu 2010).
Η ανάπτυξη της «έξυπνης πόλης» τείνει να εδραιωθεί ως ένα από τα
σπουδαιότερα μέσα για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.
Η έννοια της έξυπνης πόλης είναι σχετικά νέα και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα
χαρακτηριστικών. Για τον ορισμό της έχουν υπάρξει πολλές διαφορετικές μεταξύ
τους προσεγγίσεις και αρκετές προσπάθειες διατύπωσης ενός "οράματος". Ο κοινός
παρονομαστής σε όλες, είναι η χρήση σύγχρονων Τεχνολογιών Πληροφορίας και
Επικοινωνίας (ΤΠΕ).
Παρ' όλο που δεν υπάρχει σαφής και κοινώς αποδεκτός ορισμός της έξυπνης πόλης,
σχεδόν όλες οι πόλεις επιθυμούν ή θα επιθυμούσαν να χαρακτηριστούν ως
«έξυπνες», καθώς γενικώς ο όρος εκλαμβάνεται ως ένας θετικός προσδιορισμός των
λειτουργιών και των υπηρεσιών που προσφέρει στους πολίτες της.
Στις περισσότερες σχετικές έρευνες, χρησιμοποιούνται έξι χαρακτηριστικά για
την περιγραφή της έξυπνης πόλης:
• έξυπνη οικονομία,
• έξυπνοι άνθρωποι,
• έξυπνη διακυβέρνηση,
• έξυπνες μεταφορές,
• έξυπνο περιβάλλον και
• έξυπνη διαβίωση.
Το δημοφιλέστερο ίσως χαρακτηριστικό έξυπνων πόλεων στην Ε.Ε. είναι αυτό του
έξυπνου περιβάλλοντος.
Το έξυπνο περιβάλλον χαρακτηρίζεται συνήθως από τέσσερις παράγοντες:
1. Ελκυστικότητα φυσικών συνθηκών,
2. Παρακολούθηση και έλεγχος ρύπανσης,
3. Προστασία περιβάλλοντος και
4. Βιώσιμη διαχείριση πόρων.
Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά της έξυπνης πόλης και του
έξυπνου περιβάλλοντος, καθώς και των προσπαθειών κατάταξης και αξιολόγησης
έξυπνων πόλεων κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Λαμβάνοντας υπόψη υφιστάμενους δείκτες για την περιγραφή και αξιολόγηση του
έξυπνου περιβάλλοντος μίας πόλης, αναπτύσσεται σύστημα δεικτών αξιολόγησης και
γίνεται πιλοτική εφαρμογή του στην πόλη της Κοζάνης όπου κατασκευάζεται και
υπολογίζεται και ένας Συνθετικός Δείκτης Έξυπνου Περιβάλλοντος της πόλης.
Προτείνονται επίσης ορισμένες γενικές στρατηγικές / κατευθύνσεις για τη
βελτίωση της απόδοσης της πόλης, με βάση την προηγηθείσα μεθοδολογία.
Θα πρέπει η πολιτεία αλλά και οι ίδιοι οι κάτοικοι των πόλεων να γίνουν
κοινωνοί των ωφελειών που µπορεί να προσφέρει η έξυπνη πόλη και το έξυπνο
περιβάλλον, ώστε να υπάρξει ένας ολοκληρωµένος σχεδιασµός και µια σαφής πορεία
προς την επίτευξη του στόχου αυτού. Κατά αυτό τον τρόπο και την μεθοδολογία
μπορούν να οδηγήσουν και άλλες ελληνικές πόλεις σε µία καλύτερη και
ανταγωνιστικότερη θέση, ικανή να προσφέρει βελτίωση και προστασία του
περιβάλλοντος και κατά συνέπεια ποιότητα στην ζωή τους.
Λέξεις-κλειδιά:
Περιβάλλον , Ποιότητα , Ανθρώπινη ζωή , Έξυπνη , Πόλη
