Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Νικόλαος Παπαντωνίου, Καθηγητής, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο οικογενειακός προγραμματισμός αφορά την κατάλληλη ενημέρωση των μελών της κοινότητας, από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να προβούν σε συνειδητές επιλογές για την δημιουργία της οικογένειας τους.
Η συμβουλευτική πριν την προγραμματιζόμενη σύλληψη περιλαμβάνει την καταγραφή του ατομικού, σεξουαλικού, μαιευτικού και γενετικού ιστορικού με τον σχεδιασμό του γενεαλογικού δέντρου της οικογένειας και των δυο συντρόφων και τη κλινική εξέταση αυτών. Εντοπίζονται οι παράγοντες κινδύνου, προγραμματίζονται οι απαραίτητες εξετάσεις και δίνονται οδηγίες που επιτρέπουν τον προγραμματισμό της σύλληψης και τη μείωση της πιθανότητας της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης.
Η προγεννητική φροντίδα δεν εντοπίζεται μόνο στη διάγνωση και τη θεραπεία, αλλά και στη δημιουργία ενός υγιούς περιβάλλοντος για το κύημα κατά την περίοδο της σύλληψης και της ανάπτυξής του, μέσω της παροχής συμβουλών και καθοδήγησης των μελλοντικών γονέων.
Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η γενετική συμβουλευτική πριν την προγραμματισμένη σύλληψη σε ζευγάρια που πάσχουν από χρόνια νοσήματα. Αυτά τα ζευγάρια είναι απαραίτητο να προβούν σε έλεγχο καρυοτύπου. Εάν στον καρυότυπο αποκαλυφθεί χρωμοσωμική διαταραχή, επιβάλλεται ο προγραμματισμός προγεννητικού ελέγχου σε περίπτωση κύησης.
Ειδικές κατηγορίες γυναικών που πάσχουν από ενδοκρινοπάθειες (ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης, θυροειδοπάθειες) και χρόνια μεταβολικά νοσήματα (φαινυλκετονουρία, επιληψία, ψυχώσεις) χρειάζονται έγκαιρη συμβουλευτική ώστε η σύλληψη να είναι προγραμματισμένη και να αρχίσουν πρόγραμμα φαρμακευτικής ή διαιτητικής ρύθμισης. Σε ορισμένα χρόνια σοβαρά νοσήματα απαιτείται ειδική προσέγγιση για την πραγματοποίηση της σύλληψης και την παρακολούθηση της εκάστοτε νόσου που επιπλέκεται με την κύηση, έτσι ώστε να υπάρχουν όσο το δυνατόν λιγότερες επιπλοκές. Όπου είναι επιβεβλημένη η μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή (π.χ. επιληψία), πρέπει να ενημερώνονται οι γυναίκες για τους τυχόν κινδύνους τερατογένεσης από το χορηγούμενο φάρμακο, πριν από την προγραμματισμένη σύλληψη, ώστε εφόσον είναι δυνατόν να επιλεγεί φάρμακο λιγότερο ή κατά προτίμηση καθόλου εμβρυοτοξικό.
Οι εξειδικευμένες υπηρεσίες που θα προσφερθούν σε κάθε περίπτωση, εξαρτώνται από τις ατομικές ανάγκες των μελλοντικών γονέων και τις υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες.
Η εφαρμογή προγραμμάτων οικογενειακού προγραμματισμού πριν από τη σύλληψη και καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης, αποτελεί ένα σημαντικό δείκτη της ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και τελικά προαγάγει την ίδια την υγεία των μελών της κοινότητας.
Λέξεις-κλειδιά:
Οικογενειακός προγραμματισμός, Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, Αντισύλληψη, Χρωμοσωμικές ανωμαλίες, Ιατρικές Παθήσεις, Λοιμώξεις
