Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Αναστασιάδης Μ., Καθηγητής , ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Κατσικαδέλλη Α., Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Αγγελοπούλου-Σακαντάμη Ν., Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ
Γελαδάς Ν., Αναπληρωτής Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Συντώσης Λ., Αναπληρωτής Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Μαριδάκη Μ., Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Μπολάτογλου Θ., Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Α΄μέρος
ΦΥΣΙΚΕΣ – ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ ΜΕ ΑΜΑΞΙΔΙΟ
Σκοπός αυτής της εργασίας ήταν να: α) αξιολογήσει τις φυσικές και τεχνικές ικανότητες Ελλήνων καλαθοσφαιριστών υψηλού επιπέδου και να τις συγκρίνει με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, β) συγκρίνει τις επιδόσεις μεταξύ αθλητών με κάκωση στο νωτιαίο μυελό (ΚΝΜ) και αυτών με ακρωτηριασμό και άλλες κινητικές αναπηρίες (ΑΛΑ), γ) εξετάσει τις διαφορές μεταξύ των καλαθοσφαιριστών με χαμηλό βαθμό (ΧΒ) ταξινόμησης (1 έως 2.5) και αυτών με υψηλό βαθμό (ΥΒ) ταξινόμησης (3 έως 4.5) και δ) καταγράψει την επίδραση προπόνησης προαγωνιστικής προετοιμασίας διάρκειας οκτώ εβδομάδων στην αερόβια ικανότητα και την αναερόβια ισχύ καλαθοσφαιριστών με αμαξίδιο. Για το σκοπό αυτό, δέκα επτά καλαθοσφαιριστές με αμαξίδιο (ηλικίας 30.9 ±7.2 ετών, Χ SD), όλοι εν ενεργεία μέλη της Εθνικής Ομάδας προσήλθαν οικειοθελώς στο εργαστήριο και υποβλήθηκαν σε δύο πειραματικές διαδικασίες σε κυλινδρο-εργόμετρο ειδικά διαμορφωμένο για αμαξίδια. Συγκεκριμένα, αξιολογήθηκε η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου ( O2max) και η μέγιστη αναερόβια ισχύς (Pmax). Επιπλέον, υποβλήθηκαν σε έξι δοκιμασίες αξιολόγησης τεχνικών ικανοτήτων, που έλαβαν μέρος σε κλειστό γυμναστήριο καλαθοσφαίρισης. Οι δοκιμασίες ήταν: α) ταχύτητα 20 μέτρων, β) ελιγμός με μπάλα, γ) διείσδυση και βολή, δ) ελεύθερες βολές, ε) μεταβίβαση ακρίβειας και στ) μακρινή μεταβίβαση. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, η O2max των καλαθοσφαιριστών ήταν 2.18±0.44 l•min-1 ή 27.2±5.4 ml•kg-1•min-1. Ο μέγιστος πνευμονικός αερισμός ( E2max) ήταν 93.2±14.9 l•min-1, η μέγιστη καρδιακή συχνότητα (HRmax) ήταν 179.9 b•min-1, ενώ το αναπνευστικό κατώφλι προσδιορίσθηκε στο 71.8±6.4 %.της O2max. Αντίστοιχα, η μέγιστη αν-αερόβια ισχύς ήταν 228±37.5 W, η μέση παραγόμενη ισχύς 163±27.6 W, η ελάχιστη ισχύς 130±25.7 W, ενώ ο δείκτης κόπωσης ανήλθε στο 42.7±7.8 %. Η O2max των Ελλήνων καλαθοσφαιριστών συγκρινόμενη με αθλητών άλλων χωρών, που η καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο είναι περισσότερο αναπτυγμένη, παρουσιάζεται χαμηλότερη, όταν εκφράζεται σε ποσοστό επί του σωματικού βάρους. Αντίθετα, η Pmax ήταν αρκετά υψηλή (228±33.9) και πιθανόν επηρεάσθηκε από τη σύνθεση του δείγματος (7 αθλητές χωρίς κάκωση στο νωτιαίο μυελό) και από τον τύπο του εργομέτρου, που παρείχε τη δυνατότητα μέτρησης της υψηλότερης τιμής (Ppeak) και όχι της μέσης των 5 καλύτερων δευτερολέπτων (P5). Από την σύγκριση στο εσωτερικό του δείγματος φάνηκε ότι, οι ΚΝΜ είχαν σημαντικά χαμηλότερη O2max μόνον όταν εκφραζόταν σε απόλυτες τιμές (l•min-1) και χαμηλότερο πνευμονικό αερισμό (p<0.01). Παρομοίως, οι καλαθοσφαιριστές με χαμηλό βαθμό ταξινόμησης παρουσίασαν σημαντικά μειωμένες τιμές, έναντι των αθλητών με υψηλό βαθμό, μόνο στην πρόσληψη οξυγόνου και όταν αυτή εκφραζόταν σε απόλυτες τιμές (p<0.05). Ακόμα, από την αξιολόγηση των τεχνικών ικανοτήτων, φάνηκε ότι οι ΧΒ είχαν αποτελέσματα, που υπολειπόταν τωνΥΒ. Σημαντική διαφορά παρουσιάσθηκε μόνο στη δοκιμασία του ελιγμού με μπάλα με εμπόδια (p<0.01). Tέλος, η προπόνηση των οκτώ εβδομάδων βελτίωσε σημαντικά τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, είτε αυτή εκφραζόταν σε απόλυτες (l•min-1) τιμές (9.5%), είτε σε ποσοστό επί του σωματικού (ml kg-1•min-1) βάρους (10.5%), το μέγιστο πνευμονικό αερισμό (15.5%), και τη μέγιστη ισχύ (9.1%). Το γεγονός αυτό εξηγείται από το χαμηλό επίπεδο VO2max των ελλήνων καλαθοσφαιριστών πριν από την έναρξη της προετοιμασίας. Αντίθετα, καμιά διαφορά δεν παρουσιάσθηκε κατά την αξιολόγηση της μέγιστης αναερόβιας ισχύος, πριν και μετά την προπόνηση.
Β' μέρος
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΥΓΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΚΑΚΩΣΗ ΣΤΟ ΝΩΤΙΑΙΟ ΜΥΕΛΟ
Σκοπός αυτής της εργασίας ήταν να εξετάσει την επίδραση της ενυδάτωσης στις καρδιαγγειακές και θερμορυθμιστικές προσαρμογές, κατά την παρατεταμένη άσκηση υπομέγιστης έντασης, ατόμων με κακώσεις στο νωτιαίο μυελό. Για το λόγο αυτό οκτώ άρρενες ενήλικες (ηλικίας 32.3±8.4 ετών, O2max: 1.71±0.1 l•min-1) με κάκωση στο νωτιαίο μυελό (ΚΝΜ) και εννέα υγιείς νεαροί (ηλικίας 20.6±1 ετών, O2max: 2.65±0.15 l•min-1) χωρίς κινητικές αναπηρίες (ΟΕ) εκτέλεσαν δύο δοκιμασίες (με και χωρίς πρόσληψη υγρών) διάρκειας 60 λεπτών στο 50-55% της O2max σε κυλινδροεργόμετρο για αμαξίδια. Στις δοκιμασίες οι δοκιμαζόμενοι είτε απείχαν εντελώς από λήψη νερού (ΑΦ), είτε αναπλήρωναν 85% των εφιδρωτικών απωλειών (ΕΝ). Οι προσπάθειες γίνονταν με τυχαία και αντισταθμισμένη σειρά. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ΚΝΜ είχαν σημαντικά χαμηλότερες τιμές στον όγκο παλμού και την καρδιακή παροχή (p<0.01) σε σχέση με τους ΟΕ. Ο όγκος παλμού και των δύο ομάδων είχε σημαντική πτώση και στις δύο συνθήκες, ενώ κατά την αναπλήρωση υγρών η πτώση αυτή περιορίζονταν σημαντικά (p<0.01). Αντίθετα, η καρδιακή παροχή δεν παρουσίασε σημαντικές διαφορές στην ΕΝ, σε σχέση με την ΑΦ συνθήκη. Η καρδιαγγειακή παρέκκλιση (ΚΠ) μάλλον οφείλονταν στην εντονότερη ταχυκαρδία και την πτώση του όγκου παλμού. Η ΚΠ ήταν ίδια και στις δύο ομάδες, ενώ ήταν εντονότερη στη συνθήκη της αφυδάτωσης. Στην ίδια συνθήκη, η θερμοκρασία του στόματος στο 55ο λεπτό ήταν υψηλότερη σε σχέση με την ΕΝ (37.3±0.36 °C και 36.8±0.33 °C για ΚΝΜ σε ΑΦ και ΕΝ αντίστοιχα, ενώ οι ΟΕ 37.3±0.34 °C και 36.8±0.48 °C σε ΑΦ και ΕΝ αντίστοιχα). Στους ΚΝΜ η άνοδος της θερμοκρασίας του στόματος πιθανόν οφείλεται στη μειωμένη ικανότητα θερμορύθμισης, που παρατηρείται σ’ αυτή την πληθυσμιακή ομάδα. Η στοματική λήψη νερού, κατά τη διάρκεια της άσκησης, άμβλυνε σημαντικά την καρδιαγγειακή παρέκκλιση και την άνοδο της θερμοκρασίας του στόματος, σε σχέση με την ΑΦ συνθήκη και στις δύο ομάδες δοκιμαζόμενων. Η επιβράδυνση της καρδιαγγειακής παρέκκλισης στην συνθήκη ΕΝ σχετίζεται με τη μείωση της ταχυκαρδίας. Η αιμάτωση του δέρματος αυξήθηκε σημαντικά (p<0.01) και στις δύο συνθήκες για ΚΝΜ και ΟΕ. Συμπερασματικά, αντίθετα από αυτά που θα αναμένονταν, οι ΚΝΜ δεν είχαν υψηλότερη καρδιαγγειακή παρέκκλιση από τους ΟΕ, ενώ η λήψη υγρών άμβλυνε την ΚΠ και στις δύο ομάδες. Παρόμοια άμβλυνση είχαμε και στη θερμοκρασία στόματος, όταν οι δοκιμαζόμενοι και των δύο ομάδων έκαναν λήψη ύδατος.
