Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μαριδάκη Μ.,Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Σκορδίλης Ε., Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Ζαχαρόγιαννης Η., Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η αναερόβια ικανότητα των ατόμων με κινητικές αναπηρίες (ΑΚΑ) προσέλκυσε το ερευνητικό ενδιαφέρον από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε το Wingate Anaerobic Test για τα άνω άκρα από όλους σχεδόν τους ερευνητές. Με το παραπάνω διερευνήθηκε η μέση και η κορυφαία παραγόμενη ισχύς και ο δείκτης κόπωσης των ΑΚΑ. Δοκιμασίες όπως η ταχοδυναμική (Τ–Δ) σχέση για τον καθορισμό της Αναερόβιας Παραγωγής Ισχύος (Π.Ι.) και της Βέλτιστης Επιβάρυνσης που έχουν διερευνηθεί ευρέως στον γενικό πληθυσμό δεν έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα σε ΑΚΑ. Σε άλλες έρευνες έχει γίνει σύγκριση της ισχύος των άνω άκρων σε άτομα με και χωρίς αναπηρίες αλλά τα τεστ αυτά στην πλειοψηφία τους αφορούσαν συνεχόμενη άσκηση για τον καθορισμό της VO2peak. Αντιθέτως η κόπωση όπως προκύπτει από την μέγιστη διαλειμματική άσκηση δεν έχει διερευνηθεί στα ΑΚΑ. Τέλος δεν έχει γίνει συσχέτιση της αναερόβιας Παραγόμενης ισχύος με την άλιπη σωματική μάζα και τον όγκο των άνω άκρων.
Ο σκοπός λοιπόν της παρούσας μελέτης ήταν να αναδείξει τα βιβλιογραφικά κενά που αφορούν τις μεθόδους μέτρησης της αναερόβιας ικανότητας σε ΑΚΑ και να επισημάνει τους περιορισμούς στις συγκεκριμένες μεθόδους. Επίσης αναφέρονται έρευνες που αφορούν την αναερόβια ικανότητα των ΑΚΑ, την μυϊκή κόπωση και την σύγκριση των τιμών στην Π.Ι. σε άτομα με και χωρίς αναπηρίες από το 1985 και μετά και παρουσιάζονται τα αποτελέσματα πιλοτικής έρευνας που συγκρίνει την ταχοδυναμική σχέση ατόμων με και χωρίς αναπηρίες.
Έξι άτομα συμμετείχαν στην έρευνα, οι τρείς ήταν αθλητές μπάσκετ στο αναπηρικό αμαξίδιο με χαμηλό τραυματισμό της ΣΣ (Θ6 – Θ8), πολιομυελίτιδα, ακρωτηριασμό του κάτω άκρου και τρείς βετεράνοι αθλητές στίβου χωρίς αναπηρίες, μέλη της Ελληνικής Ομοσπονδίας Βετεράνων Αθλητών Στίβου (ΕΟΒΑΣ), που συμμετείχαν σε ριπτικά αγωνίσματα.
Οι αθλητές με και χωρίς αναπηρίες αντιστοιχίστηκαν στα χαρακτηριστικά της ηλικίας, του σωματικού ύψους, του σωματικού λίπους, και της άλιπης σωματικής μάζας του βραχίονα. Για τον προσδιορισμό της Τ–Δ σχέσης χρησιμοποιήθηκε το αναπηρικό αμαξίδιο – εργόμετρο κινούμενο σε κυλίνδρους (Κ.Ε), στο οποίο οι δοκιμαζόμενοι πραγματοποίησαν πέντε μέγιστες προσπάθειες διάρκειας 6sec με διάλειμμα 5min και από τις οποίες προέκυψαν η μέγιστη ταχύτητα κίνησης, η μέγιστη παραγόμενη δύναμη, η βέλτιστη ταχύτητα κίνησης και η κορυφαία ισχύς.
Ακόμα μετρήθηκε το καθιστό ύψος των δοκιμαζομένων, η σωματική σύσταση με την μέθοδο των δερματοπτυχών, ο όγκος του κορμού και των άνω άκρων και τέλος η εγκάρσια διατομή του βραχίονα (ΕΔΒ) και του κορμού στην περιοχή του στήθους.
Η σύγκριση των δοκιμαζομένων για την ηλικία και τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά έγινε με t-test για ανεξάρτητα δείγματα, ενώ ο προσδιορισμός της F–V σχέσης έγινε με γραμμική παλινδρόμηση. Ως επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας για όλες τις αναλύσεις, ορίστηκε το p<0,05.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα με κινητικές αναπηρίες επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές μέγιστης ταχύτητας σε σχέση με τα άτομα χωρίς αναπηρίες (16,34 km/h Vs. 9,64 km/h, p<0,05). Επιπλέον τα ΑΚΑ επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές στην δύναμη των άνω άκρων (8,82 N.m Vs. 6,11 N.m, p<0,05). Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα και ως προς την κορυφαία παραγόμενη ισχυ (1205,35 W Vs. 596,26 W p<0,05).
Στατιστικά σημαντικές διαφορές παρατηρήθηκαν και στην βέλτιστη ταχύτητα κίνησης του αναπηρικού αμαξιδίου (11,36 ± 1,08 km/h για τα ΑΚΑ Vs.7,94± 1,33 km/h για τους βετεράνους αθλητές, p<0,05).
