Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δρ. Ε. Λέκκας, Καθηγητής Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος ΕΚΠΑ
Δρ. Ι. Σαγιάς, Αναπλ. Καθηγητής ΕΜΠ
Δρ. Ε. Σκούρτσος, Δρ. Γεωλόγος, Ε.Δ.Ι.Π. Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η διαχείριση Στερεών Αποβλήτων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι Δήμοι σε πανελλαδικό επίπεδο. Ειδικότερα στο Δήμο Άνδρου, το πρόβλημα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων συνιστά διαχρονικό ζήτημα, που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον την τελευταία περίοδο. Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό αφενός να αναλυθεί η υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του Δήμου Άνδρου και αφετέρου να σχεδιαστεί και να προταθεί ένα σχέδιο ολοκληρωμένης διαχείρισης για το Δήμο Άνδρου.
Στο κεφάλαιο 1 παρατίθενται βασικές έννοιες και ορισμοί που αφορούν τα στερεά απόβλητα, όπως οι πηγές των αποβλήτων και τα βασικά ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των αποβλήτων.
Στο κεφάλαιο 2 παρατίθενται βασικές έννοιες και ορισμοί που αφορούν τη διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων, ενώ αναλύονται διάφορες μέθοδοι διαχείρισης, όπως για παράδειγμα η καύση, η κομποστοποίηση, η ανακύκλωση, η απόθεση.
Στο κεφάλαιο 3 παρατίθεται η ισχύουσα ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων. Στο κεφάλαιο αυτό επισημαίνονται, επίσης, οι αρμοδιότητες των Δήμων ενώ γίνεται αναφορά στην Οδηγία 96/61/ΕΚ.
Στο κεφάλαιο 4 παρουσιάζονται τα βασικά γεωλογικά, κλιματολογικά, δημογραφικά στοιχεία για την Άνδρο. Επίσης, παρουσιάζονται οι προστατευόμενες περιοχές και οι γενικές χωροταξικές διατάξεις που διέπουν το νησί της Άνδρου.
Στο κεφάλαιο 5 αναλύεται η υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων, με βάση τα συλλεχθέντα στοιχεία. Η έλλειψη χώρου υγειονομικής ταφής, λόγω των αντιδράσεων που προκύπτουν στη χωροθέτηση του, είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στη διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων. Σημαντικό ζήτημα, επίσης, αποτελεί η κατάρρευση του ΧΑΔΑ στη θέση Σταυροπέδα το 2011, του οποίου η αποκατάσταση ολοκληρώθηκε το 2017.
Στο κεφάλαιο 6 παρουσιάζεται ένα προτεινόμενο πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στο Δήμο Άνδρου. Στο σχέδιο προτείνονται δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, δράσεις για την ενίσχυση της διαλογής στην πηγή, της ανακύκλωσης και της επανάχρησης. Επίσης, προτείνεται η δημιουργία Πράσινων Σημείων, τεσσάρων περιφερειακών και ενός Βασικού Πράσινου Σημείου, καθώς και ενός Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων. Φυσικά προτάσσεται η αναγκαιότητα κατασκευής Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων και Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων. Στο τέλος του κεφαλαίου 6, παρατίθεται ένας εκτιμώμενος προϋπολογισμός των προτεινόμενων δράσεων του Σχεδίου Διαχείρισης, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες τιμές της αγοράς για την προμήθεια εξοπλισμού και υπηρεσιών.
Στο κεφάλαιο 7 εξάγονται τα συμπεράσματα της παρούσας διπλωματικής εργασίας ακολουθώντας τις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης. Όπως σε όλα τα συστήματα διαχείρισης, έτσι και η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων, προϋποθέτει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών κάτι που αναδεικνύει την ανάγκη για λήψη δράσεων ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης. Η διαχείριση των παραγόμενων ΑΣΑ θα πρέπει να ακολουθεί τον κύκλο PDCA (PLAN-DO-CHECK-ACT) προς την διαρκή της βελτίωση στην επίτευξη στόχου με διαρκώς χαμηλότερο κόστος και χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Λέξεις-κλειδιά:
Διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων, Δήμος Άνδρου, Σχέδιο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Αποβλήτων, Ανακύκλωση, Πράσινο Σημείο
