Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γραμματική Κάρλα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Αρχαία Ελληνική Φιλολογία, ΕΚΠΑ
Ευγενία Μαγουλά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Γλωσσολογία, ΕΚΠΑ
Αθανάσιος Νάκας, Ομότιμος Καθηγητής, Γλωσσολογία, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Τα Προγυμνάσματα αποτελούν ένα σύνολο προφορικών και γραπτών ασκήσεων, δεκατεσσάρων στο σύνολό τους, τα οποία χρησιμοποιούνταν για εκπαιδευτικούς σκοπούς σε σχολές ρητορικής, από την αρχαιότητα μέχρι και τον 18ο αιώνα μ. Χ.. Στην παρούσα εργασία, χρησιμοποιήθηκαν από πλευράς εκπαιδευτικού, το Εγκώμιο, ο Ψόγος και η Ηθοποιία ως «πρότυπα κείμενα», με σκοπό να διερευνηθεί το ενδεχόμενο της βελτίωσης σε επίπεδο παραγωγής γραπτού λόγου, των μαθητών της Ε’ Δημοτικού, στο μάθημα της Έκθεσης. Η συγκεκριμένη έρευνα, επιχειρήθηκε να επικεντρωθεί στους τομείς, που αφορούν στη δομή, στο συνολικό κι επιμέρους αριθμό λέξεων και παραγράφων και στο συνολικό αριθμό επιθέτων. Μάλιστα, τα κείμενα που επιλέχθηκαν ως «πρότυπα», δεν ήταν τυχαία, αλλά είχαν άμεση σχέση με την προσπάθεια καλλιέργειας ζητημάτων ενσυναίσθησης, ευαισθητοποίησης για τον συνάνθρωπο και το περιβάλλον, κι ανάπτυξης κι εμβάθυνσης της πολυπολιτισμικής συνείδησης των μαθητών.
Για τη διεκπεραίωση του πρακτικού μέρους της εργασίας διατυπώθηκαν τρεις ερευνητικές υποθέσεις, που αφορούσαν α) στη δυσκολία διαμόρφωσης κειμενικής δομής, β) στην εμφάνιση περιορισμένου αριθμού λέξεων, παραγράφων και επιθέτων και γ) στη χρήση των Προγυμνασμάτων ως μέσο αναίρεσης των παραπάνω δυσκολιών. Για την ποσοτική ανάλυση των δεδομένων της έρευνας, χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό πρόγραμμα S.P.S.S. (Statistical Package for the Social Siences/ Στατιστικό πακέτο για τις Κοινωνικές Επιστήµες). Συγκεκριμένα, μετά την παρέμβαση των Προγυμνασμάτων, τα συμπεράσματα που εξήχθησαν είναι τα εξής: α) διαπιστώθηκε η ύπαρξη άρτιας δομικής αποτύπωσης στα γραπτά των μαθητών, β) αυξήθηκε ο συνολικός κι επιμέρους αριθμός λέξεων, παραγράφων και επιθέτων και γ) τα Προγυμνάσματα αποτελούν ένα αξιόπιστο παρεμβατικό μέσο, για την πολυεπίπεδη βελτίωση των γραπτών των μαθητών. Τέλος, αισιοδοξούμε ότι η παρούσα εργασία, η οποία επιχειρείται για πρώτη φορά στη χώρα μας σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, να αποτελέσει το έναυσμα και για περεταίρω επιστημονικές έρευνες, αναζητήσεις, και μελέτες και σε άλλες βαθμίδες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Λέξεις-κλειδιά:
Προγυμνάσματα, Εγκώμιο, Ψόγος, Ηθοποιία, Έκθεση
