Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τσουμάκας Κωνσταντίνος,Καθηγητής,Νοσηλευτική,ΕΚΠΑ
Παυλοπούλου Ιωάννα,Αναπληρώτρια Καθηγήτρια,Νοσηλευτική,ΕΚΠΑ
Θεοδοσοπούλου Ελένη,Καθηγήτρια,Νοσηλευτική,ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Μεταξύ των μη μεταδοτικών ασθενειών η επιληψία είναι η πιο γνωστή χρόνια διαταραχή του εγκεφάλου που συμβαίνει παγκοσμίως επηρεάζοντας 50 εκατομμύρια ανθρώπους όλων των ηλικιακών ομάδων. Επίσης, 100.000 παιδιά και έφηβοι διαγιγνώσκονται με επιληψία το κάθε χρόνο στην Ευρώπη. Οι υποτροπιάζουσες επιληπτικές κρίσεις που συμβαίνουν κυρίως στα παιδιά προκαλούν συχνά ατυχήματα γι αυτό η γνώση των εκπαιδευτικών για την αντιμετώπιση επεισοδίων σπασμών στα σχολεία είναι καθοριστική για τη διασφάλιση ασφαλούς περιβάλλοντος στο χώρο του σχολείου.
ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η γνώση των εκπαιδευτικών σχετικά με την αντιμετώπιση παιδιών με σπασμούς στο σχολικό περιβάλλον και η συμβολή του επιμορφωτικού προγράμματος στην ενημέρωσή τους σχετικά με τη χορήγηση πρώτων βοηθειών επί επιληπτικής κρίσης.
ΜΕΘΟΔΟΣ: Πραγματοποιήθηκε ημι-πειραματική μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 542 εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δημοσίων και ιδιωτικών σχολείων της Αττικής. Το Επιμορφωτικό Σεμινάριο περιελάμβανε εισαγωγικές έννοιες για την επιληψία και τους σπασμούς, κριτήρια αναγνώρισης των επειγουσών καταστάσεων και μεθόδους αντιμετώπισης με πρακτική άσκηση. Το πρώτο ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε πριν την παρέμβαση περιείχε τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, ερωτήσεις για τις γνώσεις και στάσεις των εκπαιδευτικών, καθώς επίσης και ερωτήσεις σχετικά με την εκπαίδευσή τους σε θέματα πρώτων βοηθειών . Το δεύτερο ερωτηματολόγιο που διανεμήθηκε αμέσως μετά τη χορήγηση των σεμιναρίων καθώς επίσης και το τρίτο ερωτηματολόγιο το οποίο στάλθηκε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ένα μήνα μετά την παρέμβαση περιείχαν ερωτήσεις που αξιολογούσαν την ικανοποίηση των εκπαιδευτικών σχετικά με το πρόγραμμα καθώς επίσης ερωτήσεις για τις γνώσεις και στάσεις των εκπαιδευτικών. Η μεθοδολογία περιελάμβανε την αξιολόγηση της γνώσης των εκπαιδευτικών και της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού μέρους του προγράμματος που πραγματοποιήθηκε μέσω ειδικά διαμορφωμένου ερωτηματολογίου, πριν την έναρξη του επιμορφωτικού προγράμματος, αμέσως μετά το επιμορφωτικό πρόγραμμα κι ένα μήνα μετά. Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 22.0.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Το δείγμα αποτελείται από 542 εκπαιδευτικούς με μέση ηλικία τα 44,2 έτη. Το 81,5% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και ο μέσος χρόνος προϋπηρεσίας ήταν 16,7 έτη. Το 62,4% των συμμετεχόντων εργάζονταν σε δημοτικό σχολείο. Το 8,0% των συμμετεχόντων ένιωθε ότι είχε αρκετή γνώση για το επιληπτικό σύνδρομο-επιληψία και το 12,5% ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια επιληπτική κρίση στο χώρο του σχολείου. Οι περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες (56,2%) είχε παρακολουθήσει ξανά στο παρελθόν σεμινάρια για θέματα υγείας. Τα ποσοστά σωστών απαντήσεων πριν την παρέμβαση κυμαίνονταν από 25,0% μέχρι 91,1%. Μετά την παρέμβαση, τα ποσοστά σωστών απαντήσεων κυμαίνονταν από 81,7% μέχρι 94,8%. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των εκπαιδευτικών που πίστευαν ότι η διαζεπάμη μπορεί να χορηγηθεί και από μη ιατρονοσηλευτικό προσωπικό αυξήθηκε από 38,8% πριν την παρέμβαση σε 81,9% μετά την παρέμβαση (p <0,001) και η πεποίθησή τους ότι η διαζεπάμη μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού μειώθηκε από 61,9% σε 10,3% μετά την παρέμβαση, (p <0,001). Η μέση τιμή της βαθμολογίας γνώσεων πριν την παρέμβαση ήταν 9,93 (±2,33), ακριβώς μετά την παρέμβαση 13,01 (±1,12) και ένα μήνα μετά 13,12 (±0.86). Υπήρξε σημαντική αύξηση της βαθμολογίας γνώσεων των συμμετεχόντων μετά την παρέμβαση. Το 88,8% των εκπαιδευτικών πίστευε ότι το σεμινάριο αυτό πρέπει να επαναληφθεί και το 96,8% θα το πρότεινε σε άλλους συναδέλφους τους.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η διεξαγωγή επιμορφωτικών σεμιναρίων σε θέματα επιληψίας αύξησε τη γνώση και την προθυμία των εκπαιδευτικών να παρέχουν πρώτες βοήθειες σε παιδιά με επιληπτικές κρίσεις στο χώρο του σχολείου. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι απαιτείται πάντα η περαιτέρω εκπαίδευση όχι μόνο των εκπαιδευτικών αλλά και των μελών της οικογένειας.
Λέξεις-κλειδιά:
Επιληπτικοί σπασμοί, Εκπαίδευση, Επιληψία, Πρώτες βοήθειες, Εκπαιδευτικοί
