Κατεύθυνση Εφαρμογές της Ψυχολογίας στη σχολική κοινότητα
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2019-05-17

2019

Λαζαρή Ελένη

Φρόσσω Μόττη – Στεφανίδη, Καθηγήτρια Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ Επιβλέπουσα Καθηγήτρια
Βασίλης Παυλόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Διαπολιτισμικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Σπύρος Τάνταρος, Καθηγητής Αναπτυξιακής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ

Η διερεύνηση της σχέσης του γονικού ψυχολογικού ελέγχου με την αυτοεκτίμηση και την καταθλιπτική συμπτωματολογία των εφήβων

Ελληνικά

Η διερεύνηση της σχέσης του γονικού ψυχολογικού ελέγχου με την αυτοεκτίμηση και την καταθλιπτική συμπτωματολογία των εφήβων

Ο στόχος της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ του ψυχολογικού ελέγχου από τη μητέρα και τον πατέρα με την αυτοεκτίμηση και την καταθλιπτική συμπτωματολογία των εφήβων. Παράλληλα εξετάστηκαν οι διαφορές στη σχέση των μεταβλητών αυτών στα δύο φύλα. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν και διερευνήθηκαν τα ακόλουθα ερευνητικά ερωτήματα: α) εάν ο αντιλαμβανόμενος ψυχολογικός έλεγχος συνιστά παράγοντα επικινδυνότητας για την ψυχική υγεία των εφήβων, β) εάν ο ρόλος της αυτοεκτίμησης είναι διαμεσολαβητικός στη σχέση ψυχολογικού ελέγχου και συμπτωμάτων κατάθλιψης, γ) εάν υπάρχουν διαφορές στον προσλαμβανόμενο έλεγχο ανάλογα με το φύλο του γονέα και το φύλο των εφήβων και δ) εάν η επίδραση του προσλαμβανόμενου ψυχολογικού ελέγχου στην ψυχική υγεία είναι περισσότερο επιβαρυντική όταν και οι δύο γονείς προσλαμβάνονται ως ασκούντες ψυχολογικό. Το δείγμα αποτέλεσαν 321 Έλληνες έφηβοι, μαθητές και μαθήτριες της Β’ Γυμνασίου, που φοιτούσαν σε σχολεία της Αττικής. Οι αντιλήψεις των εφήβων μετρήθηκαν με την Κλίμακα Αξιολόγησης Ψυχολογικού Ελέγχου του Barber (1996). Η αυτοεκτίμηση αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο της Κλίμακας Αυτοεκτίμησης του Rosenberg (1965), ενώ για την αξιολόγηση της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας χρησιμοποιήθηκε η Κλίμακα Κατάθλιψης των Salokangas, Poutanen και Stengârd (1995). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο προσλαμβανόμενος ψυχολογικός έλεγχος από τη μητέρα και τον πατέρα σχετίζεται με τους δύο υπό μελέτη δείκτες ψυχικής υγείας. Ο ψυχολογικός έλεγχος συνδέθηκε αρνητικά με την αυτοεκτίμηση και θετικά με την καταθλιπτική συμπτωματολογία. Την αυτοεκτίμηση φάνηκε να προβλέπει ο ψυχολογικός έλεγχος από την μητέρα. Τα συμπτώματα κατάθλιψης φάνηκε να προβλέπουν το φύλο, ο ψυχολογικός έλεγχος από τη μητέρα και η αλληλεπίδραση του ψυχολογικού ελέγχου από τη μητέρα και τον πατέρα. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν διαφορές στην εκδήλωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης ως προς το φύλο, με τα κορίτσια να σημειώνουν υψηλότερα ποσοστά. Ως προς την αυτοεκτίμηση, δεν προέκυψαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στα επίπεδά της ανάμεσα στα δύο φύλα, ωστόσο, φάνηκε να λειτουργεί διαμεσολαβητικά στη σχέση μεταξύ ψυχολογικού ελέγχου και συμπτωμάτων κατάθλιψης μόνο για τα κορίτσια. Το επίπεδο του προσλαμβανόμενου ψυχολογικού ελέγχου φάνηκε να είναι το ίδιο για τον πατέρα και τη μητέρα, αν και τα αγόρια δήλωσαν ότι βιώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό ψυχολογικό έλεγχο από τον πατέρα σε σχέση με τα κορίτσια. Τέλος, φάνηκε ότι οι έφηβοι αναπτύσσουν χαμηλότερη αυτοεκτίμηση όταν και οι δύο γονείς προσλαμβάνονται ως ασκούντες ψυχολογικό έλεγχο, ενώ για την εκδήλωση καταθλιπτικής συμπτωματολογίας αρκεί ο προσλαμβανόμενος ψυχολογικός έλεγχος από τον έναν μόνο γονέα. Τα αποτελέσματα αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη εφαρμογής παρεμβατικών προγραμμάτων εντός της οικογένειας, με στόχο την υιοθέτηση κατάλληλων γονικών πρακτικών, για την προαγωγή της ψυχικής υγείας των εφήβων.

Φιλοσοφία- Ψυχολογία

ψυχολογικός έλεγχος, αυτοεκτίμηση, συμπτώματα κατάθλιψης, εφηβεία

Ναι

2

Ναι

238

159

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2873313