Μονάδα:
Κατεύθυνση Κλινικοπαθολογοανατομική θεώρηση των νεοπλασιών του ανθρώπουΒιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-09-18
Συγγραφέας:
Μπάλα Βανέσα-Μελετία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σ. Θεοχάρης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Π. Κορκολοπούλου, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χ. Γακιοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Υποδοχείς κανναβινοειδών στον καρκίνο του νεφρού
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Υποδοχείς κανναβινοειδών στον καρκίνο του νεφρού
Περίληψη:
Οι υποδοχείς των κανναβινοειδών (CBR1 & CBR2) ξεκίνησαν να απασχολούν την επιστημονική κοινότητα αρκετα χρόνια πρίν, όταν και κλωνοποιήθηκαν τα γονίδια που τους κωδικοποιούν περί το 1990. Πρόκειται για διαμεμβρανικές πρωτεϊνες που διαπερνούν την διπλοστοιβάδα της μεμβράνης επτά φορές και ανήκουν στην οικογένεια των GPCR πρωτεϊνών. Αρχικά προτάθηκε πως οι συγκεκριμένοι υποδοχείς εντοπίζονται κυρίως στο ΚΝΣ και το ΠΝΣ των θηλαστικών, όμως στη συνέχεια δείχθηκε πως και πολλές κατηγορίες περιφερειακών ιστών όπως το λίπος, το ήπαρ, οι σκελετικοί μύες και ο νεφρός διαθέτουν τέτοιους υποδοχείς.
Η βαθύτερη ενασχόληση με του υποδοχείς αυτούς αποκάλυψε την ύπαρξη ενός ολόκληρου συστήματος που έχει ως βασικούς υποδοχείς αυτές τις πρωτεϊνες και ονομάστηκε ενδοκανναβινοειδές σύστημα λόγω της ικανότητας των ενδογενών καναβινοειδών του ανθρώπινου οργανισμού να το πυροδοτούν.
Τα κανναβινοειδή διακρίνονται σε τρείς βασικές κατηγορίες. Τα ενδογενή κανναβινοειδή αποτελούν λιπίδια που συνθέτονται από τον ίδιο τον οργανισμό και συνδέονται με τους προναφερόμενους υποδοχείς ενώ τα συνθετικά είναι χημικά ανάλογα των ενδογενών που δημιουργούνται στο εργαστήριο. Φυσικά υπάρχουν και τα φυτοκανναβινοειδή που παραλαμβάνονται κυρίως από το φυτό C. sativa με πιο γνωστή την THC.
Όλα αυτά τα μόρια είναι σε θέση να συνδεθούν στους υποδοχείς κανναβινοειδών και να προκαλέσουν την ενεργοποίηση των μονοπατιών σηματοδότησης που ελέγχουν αυτοί μέσω της κλασσικής οδού, την διέγερση της παραγωγής cAMP, της ρύθμισης των διάυλων ιόντω και την ενεργοποίηση των MAPK μεταγραφικών παραγόντων. Προφανώς, η σηματοδότηση δεν είναι η ίδια για όλα τα μόρια που αναφέρθηκαν ως κανναβινοειδή αλλά εξαρτάται από την ποιοτική και ποσοτική σύσταση του συμπλόκου υποδοχέα που θα δημιουργηθεί. Έχει αναφερθεί ότι οι υποδοχείς κανναβινοειδών διμερίζονται ή πολυμερίζονται ως ομοδιμερή/ομοπολυμερή ή ετεροδιμερή/ετεροπολυμερή και με άλλες κατηγορίες υποδοχέων όπως αυτοί των οπιοειδών, της ορεξίνης, της αδενοσίνης, των χημειοκινών κ.α. αποκαλύπτοντας την πληθώρα μονοπατιών που είναι σε θέση να ρυθμίζουν.
Η εμπλοκή αυτή λοιπόν του κανναβινοειδούς συστήματος σε πολλά σηματοδοτικά μονοπάτια έδωσε το έναυσμα για την χρήση των κανναβονιειδών στη θεραπεία του κακρίνου. Μέχρι στιγμής έχουν χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις γλοιώματος, λεμφωμάτων, καρκίνου του μαστού, του προστάτη, του δέρματος, του πνέυμονα, του παγκρέατος, του παχέος εντέρου και του ηπατοκυτταρικού κακρινώματος με τα αποτελέσματα να δείχνουν ότι θα μπορούσε να παρεμποδιστεί η ανάπτυξη των όγκων.
Όπως προαναφέρθηκε υποδοχείς κανναβινοειδών έχουν βρεθεί και στους νεφρούς χωρίς όμως να έχουν δοκιμαστεί οι επιδράσεις των κανναβινοειδών στην περίπτωση του καρκίνου του νεφρού παρ’ όλο που αποτελεί έναν από τους 10 πιο συχνά εμφανιζόμενους καρκίνους στις δυτικές χώρες. Ο κακρίνος του νεφρού αποτελεί μια κακοήθεια που αναπτύσσεται σε διαφορετικά μέρη του και ταξινομείται με βάση την τοπολογία αυτή.
Οι υποδοχείς των κανναβινοειδών στον νεφρό χρακτηρίζονται από διαφορετική εντόπιση μεταξύ τους, δηλαδή σε άλλους ιστούς παρεβρίσκεται ο CBR1 και σε άλλους ο CBR2. Αυτό καταδεικνύει την διαφορική εμπλοκή τους στα διάφορα σηματοδοτικά μονοπάτια των νεφρικών κυττάρων όπως είναι η ρύθμιση των αιμοδυναμικών χαρακτηριστικών των αγγείων, η ρύθμιση των διαύλων των ιόντων και η μεταφορά πρωτεϊνών στα διάφορα διαμερίσματα του οργάνου. Η εμπλοκή τους και στους μηχανισμού εγκαθίδρυσης της παχυσαρκίας και της διαβητικής νεφροπάθειας αποδεικνύει τον καίριο ρόλο τους στη φυσιολογική λειτουργία των νεφρικών κυττάρων.
Κρίνεται επιτακτική λοιπόν η ανάγκη εντονότερης ενασχόλησης με τους υποδοχείς αυτούς τόσο σε επίπεδο βασικής έρευνας ώστε να αποκαλυφθούν και άλλα σηματοδοτικά μονοπάτια που πιθανόν να ρυθμίζουν. Επιπλέον, σε ότι φορά τη μελέτη των φαρμακολογικών επιδράσεων των κανναβινοειδών σε νεοπλασίες όπως ο καρκίνος του νεφρού, βρίσκεται ακόμα σε πολύ πρώιμα στάδια παρ’ όλες τις ενδείξεις που υπάρχουν για τις αντικαρκινικές ιδιότητες των χημικών αυτών μορίων.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Υποδοχείς κανναβινοειδών, Καρκίνος του νεφρού, ενδοκανναβινοειδές σύστημα
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
197
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
Bala Vanessa Master.pdf
2 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
