Μονάδα:
Κατεύθυνση Προαγωγή και Αγωγή της ΥγείαςΒιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-10-03
Συγγραφέας:
Μούσιου Ελένη
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ιωάννης Τούντας, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Παναγιώτα Παναγιωτοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Πατρών
Αικατερίνη Γκαρή, Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικού προγράμματος πρόληψης και αντιμετώπισης του ηλεκτρονικού εκφοβισμού σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικού προγράμματος πρόληψης και αντιμετώπισης του ηλεκτρονικού εκφοβισμού σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Περίληψη:
Εισαγωγή: Ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός αποτελεί μία σοβαρή απειλή για την δημόσια υγεία των μαθητών. Κρίνεται αναγκαία η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού προγράμματος, που έχει στόχο την γνώση των κανόνων ασφαλούς χρήσης διαδικτύου, την ευαισθητοποίηση ως προς τους κινδύνους και της συνέπειες του ηλεκτρονικού εκφοβισμού, την ανάπτυξη δεξιοτήτων προκειμένου να αποφύγουν πιθανούς θύτες και την υιοθέτηση μιας υποστηρικτικής στάσης απέναντι στα θύματα.
Στόχος: Στόχος της παρούσας ημι-πειραματικής μελέτης με σχέδιο μη-ισοδύναμης ομάδας ελέγχου είναι να εξετάσει την αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος πρόληψης και αντιμετώπισης του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (cyberbullying), σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Μέθοδος/Σχεδιασμός: Το δείγμα αποτελείται από 82 μαθητές της Α΄ Λυκείου (15-16 ετών) από δύο διαφορετικά δημόσια σχολεία της Δυτικής Αττικής (ομάδα παρέμβασης, n=49 και ομάδα ελέγχου, n=33). Στο παραπάνω δείγμα χορηγήθηκε μια σειρά ερωτηματολογίων πριν και μετά την παρέμβαση με χρονική απόσταση 1 μήνα. α) αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο που εξετάζει τις γνώσεις, στάσεις, πεποιθήσεις/αντιλήψεις των μαθητών αναφορικά με την έννοια του ηλεκτρονικού εκφοβισμού και τις δεξιότητες για ασφαλή χρήση του διαδικτύου. β) Ερωτηματολόγιο Κυβερνο-εκφοβισμού/Κυβερνο-θυματοποίησης (European Cyberbullying Intervention Project Questionnaire-ECIPQ. γ) Ερωτηματολόγιο για την αντιμετώπιση του Cyberbullying (Coping with Cyberbullying Questionnaire-CWCBQ δ)αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο για τους bystanders που εξετάζει την υποστηρικτική στάση απέναντι στο θύμα και τους τρόπους αντιμετώπισης περιστατικών ηλεκτρονικού εκφοβισμού.
Η πειραματική ομάδα παρακολούθησε 3 εκπαιδεύσεις 90’ από την εισηγήτρια-καθηγήτρια των μαθητών, σε διάρκεια 3 εβδομάδων. Το υλικό των παρουσιάσεων και δραστηριοτήτων, ήταν συλλογή και σύνθεση τριών πηγών α)www.SaferInternet4Kids.gr, β) www.Saferinternet.gr, γ)εκπαιδευτικό εγχειρίδιο, "Διαδίκτυο που θέλουμε" -Web We Want, 2013. Στην ομάδα ελέγχου έγινε προβολή της ταινίας μικρού μήκους (18’) “Tagged”, Cybersmart -Australian Communications and Media Authority. Και στις δύο ομάδες, μετά το πέρας της παρέμβασης, χορηγήθηκε ένα τρίπτυχο φυλλάδιο που κάλυπτε τις περισσότερες ενότητές της.
Αποτελέσματα: Σημειώθηκαν σημαντικές αλλαγές σχεδόν σε όλες τις μεταβλητές πριν και μετά την παρέμβαση στην πειραματική ομάδα. Η πειραματική ομάδα αύξησε τις γνώσεις και τις δεξιότητες προς ασφαλείς και υπεύθυνες συμπεριφορές σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Επίσης η πειραματική ομάδα άλλαξε τις 6 από τις 7 στρατηγικές αντιμετώπισης του ηλεκτρονικού εκφοβισμού σε σχέση με την ομάδα ελέγχου και μείωσε σημαντικά τον κυβερνο-εκφοβισμό και την κυβερνο-θυματοποίηση αμέσως μετά την παρέμβαση.
Η υποστηρικτική στάση της πειραματικής ομάδας απέναντι στο θύμα cyberbullying αυξήθηκε σημαντικά σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Τέλος, από τα αποτελέσματα παρατηρείται ότι όσο περισσότερη γνώση, καλύτερες δεξιότητες προς ασφαλή χρήση του διαδικτύου και ανάπτυξη στρατηγικών αντιμετώπισης έχουν οι μαθητές τόσο μειώνεται η κυβερνο-θυματοποίησή τους.
Συμπεράσματα: Η αποτελεσματικότητα του παρόντος εκπαιδευτικού προγράμματος πρόληψης και αντιμετώπισης του ηλεκτρονικού εκφοβισμού, μπορεί να στηριχθεί στο ότι: α)καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ενοτήτων, β) πραγματοποιήθηκε στην σχολική τάξη και χωρίς να επηρεάσει το σχολικό πρόγραμμα αφού εντάχθηκε στην διδακτέα ενότητα «Κοινωνικά Δίκτυα-Ασφάλεια και Προστασία στο Διαδίκτυο» της Α’ Λυκείου και γ) υλοποιήθηκε από εκπαιδευτικό πληροφορικής (θα μπορούσε κι από άλλης ειδικότητας με γνώση βασικών δεξιοτήτων τεχνολογίας πληροφορικής) που γνωρίζουν οι μαθητές.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Ηλεκτρονικός εκφοβισμός, Ασφαλής χρήση διαδικτύου, Πρόληψη, Αντιμετώπιση, Παρέμβαση.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
169
