Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Λυρίτης Γεώργιος, Ομότιμος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Δοντά Ισμήνη-Νίκη, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Τριανταφυλλόπουλος Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η καρδιαγγειακή επασβέστωση είναι η έκδηλη διαταραχή της ισορροπίας εναπόθεσης μετάλλων, κυρίως ασβεστίου και φωσφόρου, στον έσω και μέσο χιτώνα του αγγειακού τοιχώματος. Η επασβέστωση της Στεφανιαίας Αρτηρίας (Coronary Artery Calcification, CAC) υποδηλώνει την παρουσία στεφανιαίας- αρτηριακής νόσου (CAD) ανεξάρτητα από τους παράγοντες κινδύνου ή συμπτώματα. Υπογραμμίζεται ότι η αγγειακή επασβέστωση μοιράζεται χαρακτηριστικά με το σχηματισμό οστών. Επί του παρόντος δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τις καρδιαγγειακές επασβεστώσεις. Το γεγονός αυτό έχει ωθήσει τους ερευνητές στη διαδικασία ανίχνευσης των παραγόντων εκείνων που αν τροποποιηθούν θα συνεπικουρούσαν στη βελτίωση του προφίλ των επασβεστώσεων. Λίγες είναι οι μελέτες που διερευνούν τη σχέση των διατροφικών συστατικών με τις καρδιαγγειακές επασβεστώσεις. Η παρούσα εργασία έχει το σκοπό ανασκόπησης, του προσδιορισμού της σύνδεσης των διατροφικών συστατικών με τις καρδιαγγειακές επασβεστώσεις.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση στο PubMed για άρθρα σχετικά με τις καρδιαγγειακές επασβεστώσεις και τα θρεπτικά συστατικά. Δεδομένου του μικρού όγκου βιβλιογραφίας σχετικά με την επίδραση των διαιτητικών προσλήψεων των θρεπτικών συστατικών στις καρδιαγγειακές επασβεστώσεις, η εργασία αυτή αναφέρει, επιπροσθέτως, μελέτες που διερευνούν το ρόλο των συγκεντρώσεων των μικροσυστατικών στον ορό ή πλάσμα του αίματος στις καρδιαγγειακές επασβεστώσεις.
Αποτελέσματα: Αναφορικά με τα μακροθρεπτικά συστατικά ανευρέθηκαν λίγες μελέτες σε ανθρώπους. Παρ’ αυτά παρατηρείται ότι τα τρανς και κορεσμένα λιπαρά οξέα, καθώς και τα απλά σάκχαρα πρέπει να αποφεύγονται, ενώ τα ω-3 λιπαρά οξέα μακράς αλύσου (EPA, DHA) δύναται να αποτελούν προστατευτικά μέσα. Σχετικά με τα μικροθρεπτικά συστατικά, ο ανόργανος φωσφόρος προερχόμενος από συντηρητικά τροφίμων και αναψυκτικά πιθανόν συσχετίζεται με την πρόκληση αγγειακών επασβεστώσεων. Το διαιτητικό ασβέστιο θεωρείται ασφαλές και είναι η προτεινόμενη οδός, ενώ δεν χρειάζονται πάνω από 500mg/ημέρα συμπληρωματικού ασβεστίου, σε περιπτώσεις μη κάλυψη των αναγκών μέσω δίαιτας. Οι τρέχουσες συστάσεις περιλαμβάνουν ότι το ασβέστιο (διαιτητικό και συμπληρωματικό) μπορεί να δοθεί με ασφάλεια, εντός ασφαλών ορίων (2000mg/ημέρα), σε όλους τους υγιείς ανθρώπους, εξαιρουμένων των πασχόντων με χρόνια νεφρική νόσο. Η πρόσληψη 380mg/ημέρα μαγνησίου και 500μg/ημέρα φυλλοκινόνης αποδείχθηκαν προστατευτικά, όπως και η συγκέντρωση ορού βιταμίνης D στα 75nmol/L. Η αυξημένη συγκέντρωση της ομοκυστεΐνης, άνω των 12μmol/L ήταν προγνωστική της καρδιαγγειακής επασβέστωσης, αν και τα επίπεδα φολικού οξέος στο πλάσμα >39.4nmol/L θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προστασία έναντι των επασβέστωσεων. Συμπέρασμα: Ένα διαιτητικό πλάνο επαρκές ως προς την κάλυψη των βασικών αναγκών στα διάφορα θρεπτικά συστατικά και παράλληλα χαρακτηριζόμενο από φρούτα, λαχανικά, λιπαρά ψάρια, περιορισμό της ζάχαρης, των τρανς λιπαρών οξέων, συντηρητικών και επεξεργασμένων τροφίμων δύναται να αποτελέσει σημαντικό μέρος ενός συνολικά υγιεινού μοτίβου, σε φαινομενικά υγιή άτομα, με στόχο τη μείωση της αγγειακής επασβέστωσης. Υπογραμμίζεται ότι η ισορροπία της πρόσληψης των θρεπτικών συστατικών αποτελεί το κλειδί για την ομαλή πορεία, επεξεργασίας και χρησιμοποίησης τους στον οργανισμό. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση των διατροφικών παραγόντων, καθώς χρειάζονται περισσότερες μελέτες παρέμβασης σε ανθρώπους προς διεξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Λέξεις-κλειδιά:
Καρδιαγγειακές επασβεστώσεις, Βιταμίνες, Μέταλλα, Υδατάνθρακες, Πρωτεΐνες, Λιπαρά οξέα, Διατροφικά συστατικά
