Μονάδα:
Τμήμα Ιστορίας και ΑρχαιολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-06-09
Συγγραφέας:
Μακόπουλος Κωνσταντίνος
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Επιβλέπουσα: Ειρήνη Χρήστου, αναπληρώτρια καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Μέλος: Αικατερίνη Νικολάου, αναπληρώτρια καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Μέλος: Αθηνά Κόλια-Δερμιτζάκη, ομότιμη καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Μέλος: Αντωνία Κιουσοπούλου, καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Μέλος: Σοφία Μεργιαλή-Σαχά, αναπληρώτρια καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Μέλος: Μαρία Λεοντσίνη, κύρια ερευνήτρια ΙΙΕ/ΕΙΕ
Μέλος: Γεράσιμος Μέριανος, κύριος ερευνητής ΙΙΕ/ΕΙΕ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Συμμαχίες και αντιπαλότητες στη βυζαντινή αυτοκρατορική οικογένεια (867-1204)
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Συμμαχίες και αντιπαλότητες στη βυζαντινή αυτοκρατορική οικογένεια (867-1204)
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η περιγραφή και ανάλυση του πλέγματος των σχέσεων του αυτοκράτορα με την οικογένεια και τους συγγενείς του, ώστε να αναδειχθούν τα ιδιαίτερα κοινωνικοπολιτικά χαρακτηριστικά του αυτοκρατορικού οίκου. Ειδικότερα, διερευνήθηκαν οι αιτίες και τα αποτελέσματα της ομοψυχίας και σύμπραξης των εξ αίματος και εξ αγχιστείας συγγενών για συγκεκριμένα περιστατικά. Από την άλλη, αναζητήθηκαν οι λόγοι ανταγωνισμού και σύγκρουσης ανάμεσά τους και ο αντίκτυπος στις διαπροσωπικές σχέσεις ή στους δεσμούς τους με τον αυτοκράτορα. Αν και στο Βυζάντιο ο ρόλος των συγγενών του κατόχου του θρόνου ήταν ανέκαθεν αυξημένος, με ελάχιστες εξαιρέσεις αυτοκρατόρων που αποστασιοποιήθηκαν από εκείνους, από τον 11ο αι. και την ανάδειξη του οίκου των Κομνηνών η αυτοκρατορική οικογένεια απέκτησε ιδιαίτερη αξία ως είδος κοινωνικής οργάνωσης σε σημείο να αποτελέσει ξεχωριστή ομάδα.
Ένας από τους τρόπους που χρησιμοποιούσε συχνά ο αυτοκράτορας, προκειμένου να ενισχύσει την εξουσία του, ιδίως αν είχε αποκτήσει τον θρόνο με αθέμιτα μέσα, ήταν να προωθήσει τους συγγενείς του σε καίριες θέσεις στον κρατικό μηχανισμό, δημιουργώντας ακόμα και νέους τίτλους. Οι αυτοκρατορικοί συγγενείς ανέλαβαν τη διοίκηση του στρατού και του ναυτικού, των επαρχιών, τη συλλογή φόρων, την απονομή της δικαιοσύνης και διπλωματικές αποστολές. Η δύναμη του αυτοκράτορα προερχόταν μέχρι ενός σημείου από την οικογένειά του, όμως στην πραγματικότητα οι συγγενείς δεν αποτέλεσαν μόνο στήριγμά του, καθώς υπήρξαν περιπτώσεις κατά τις οποίες στράφηκαν εναντίον του διεκδικώντας το αυτοκρατορικό αξίωμα ή μέρος της εξουσίας μέσω της δημιουργίας αυτόνομων επικρατειών. Παρά τα προνόμια που τους εξασφάλιζε, εκείνοι αποδεικνύονταν αγνώμονες και επιζητούσαν περισσότερα χρησιμοποιώντας κάθε τρόπο για να επιτύχουν τον σκοπό τους (συνωμοσίες, στάσεις, δολοφονίες, σκευωρίες). Όσον αφορά στους αυτοκράτορες, η οικογενειακή ενότητα αποτελούσε προτεραιότητα, παρά τα περιστατικά που τη διατάραξαν, ενώ εκείνοι προσπάθησαν να τη διατηρήσουν, διότι η αστάθεια θα επέφερε την πτώση τους. Άλλοι πήραν δραστικά μέτρα και άλλοι υπήρξαν μετριοπαθείς, αναλόγως με το τι υπαγόρευε το συμφέρον τους.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
Βυζαντινή αυτοκρατορία, 9ος αιώνας, 10ος αιώνας, 11ος αιώνας, 12ος αιώνας, Μακεδονική δυναστεία, Δούκες, Κομνηνοί, Άγγελοι, αυτοκρατορική οικογένεια, συγγενείς, οικογενειακές σχέσεις, δίκτυα, συνωμοσίες, στάσεις, πολιτική, διοίκηση, κοινωνία.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
1559
