Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Νικολέλης Δημήτριος, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Σκούλλος Μιχαήλ, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Μπακέας Ευάγγελος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Δασενάκης Εμμανουήλ, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Οικονόμου Αναστάσιος, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Κόκκινος Χρήστος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Λεοντιάδης Λεόντιος, Ερευνητής Α', ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ
Περίληψη:
Η παρούσα διδακτορική διατριβή έχει ως θέμα τη μελέτη των ατμοσφαιρικών ρύπων και του μετασχηματισμού τους στην ατμόσφαιρα και σε βιολογικά υγρά. Σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε η μελέτη διαφόρων Παραμένοντων Οργανικών Ρύπων (Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες, Πολυχλωριωμένα Διαφαινύλια και Οργανοχλωριωμένα Γεωργικά Φάρμακα), μετάλλων και παραγώγων τους (Υδρόξυ-Παράγωγα των Πολυκυκλικών Αρωματικών Υδρογονάνθρακων) στην ατμόσφαιρα της Ελλάδας καθώς και σε ορό αίματος ασθενών με λευχαιμία και υγειών δοτών. Με αυτό τον τρόπο πραγματοποιήθηκε η προσπάθεια συσχέτισης των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ελλάδα με την εμφάνιση λευχαιμιών.
Για τη μελέτη αυτή αναπτύχθηκαν και επικυρώθηκαν μέθοδοι στοχευμένου προσδιορισμού των υπό μελέτη ενώσεων ενώ πραγματοποιήθηκε και πλήρη σάρωση για ποιοτικό χαρακτηρισμό των δειγμάτων με διάφορες αναλυτικές τεχνικές (Αέρια χρωματογραφία συζευγμένη με φασματομετρία μαζών και φασματομετρία μαζών χρόνου πτήσης). Για τον προσδιορισμό των μετάλλων αναπτύχθηκε μέθοδος προσδιορισμού τους στον ορό αίματος με χρήση φασματομετρία επαγωγικά συζευγμένου πλάσματος.
Η στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων, με χρήση κατάλληλου λογισμικού και επιλογή διαφορετικών στατιστικών εργαλείων, έδειξε σημαντική επιβάρυνση της ατμόσφαιρας σε πολλές περιοχές της χώρας ενώ τόσο οι Παραμένοντες Οργανικοί ρύποι όσο και τα μέταλλα παρουσίασαν σημαντικές διακυμάνσεις μεταξύ ασθενών με λευχαιμία και υγειών αιμοδοτών με τη συνήθεια του καπνίσματος και την επίδραση της ποιότητας της ατμόσφαιρας και του τόπου κατοικίας να καθίστανται κρίσιμοι για τα επίπεδα των αναλυτών στον ορό των ασθενών. Για πρώτη φορά μελετήθηκε το «περιβαλλοντικό αποτύπωμα» σε σχέση με μία από τις πιο περίπλοκες μορφές καρκίνου και μάλιστα με διάφορα είδη της, στην Ελλάδα.
Τελικά, η μελέτη αυτή έδειξε πως υπάρχει έντονη σύνδεση των ατμοσφαιρικών ρύπων και των μεταβολιτών τους με την υγεία των κατοίκων της Ελλάδας προτείνοντας την παρακολούθησή των επιπέδων τους στην ατμόσφαιρα των περιοχών αυτών ενώ πιο ειδικά σε σχέση με τη λευχαιμία προτείνεται η μελέτη των επιπέδων τους σε βιολογικά υγρά ως πιθανοί δείκτες για τη νόσο.
Λέξεις-κλειδιά:
Ατμοσφαιρικοί ρύποι, μεταβολίτες, μέταλλα, Παραμένοντες Οργανικοί Ρύποι, λευχαιμία
