Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Νικόλαος Σμυρνής, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Ζαλώνης, Αν. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Σωκράτης Παπαγεωργίου, Αν. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Ο σχεδιασμός της προτεινόμενης μελέτης αποτέλεσε µία προσπάθεια να ανιχνευθούν πέρα από τα νοητικά ελλείµµατα των ασθενών με Άνοια, πιθανές αλλαγές στη προσωπικότητα και διαταραχές στη συμπεριφορά τους. Το συγκεκριμένο ερώτημα διερευνήθηκε µέσω του ερωτηματολογίου Frontal System Behavior Scale (FrSBE), το οποίο χορηγείται για πρώτη φορά σε ελληνικό πληθυσμό. Το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο μελετά επιπτώσεις στη συμπεριφορά και τη λειτουργικότητα του ατόμου µετά από βλάβες σε μετωπιαία - υποφλοιικά κυκλώματα. Συγκεκριμένα πρόκειται για ένα ερωτηματολόγιο που αποτελείται από 46 ερωτήματα και υποδιαιρείται σε τρεις υποκλίμακες που αφορούν την απάθεια, την άρση αναστολών και το δυσεπιτελικό σύνδρομο. Στη πρόσφατη βιβλιογραφία γίνεται μια προσπάθεια αναθεώρησης του ερωτηματολογίου και προτείνεται μια σύντομη εκδοχή αυτού, από την οποία έχουν αφαιρεθεί 8 ερωτήματα ( 3 ερωτήματα από την υποκλίµακα της απάθειας, 3 ερωτήματα από την υποκλίµακα της άρσης αναστολών και 2 ερωτήματα από την υποκλίµακα του δυσεπιτελικού συνδρόμου). Επομένως, ακολουθώντας τη πρόσφατη βιβλιογραφία στη παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκαν δύο μετρήσεις, μία με κάθε εκδοχή αντίστοιχα, ώστε να γίνει μία σύγκριση και να εκτιμηθεί η εγκυρότητα της κάθε εκδοχής. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η σύντομη εκδοχή είναι εξίσου έγκυρη με τη πρωτότυπη. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να εκτιμηθεί η διακριτική ικανότητα του ερωτηματολογίου, ενώ ως δευτερεύουσα υπόθεση να πραγματοποιηθεί σύγκριση των επιδόσεων μεταξύ των κλινικών ομάδων και φυσιολογικών μαρτύρων στις υποκλίμακες του FrSBE. Τα αποτελέσματα έδειξαν, πως το ερωτηματολόγιο έχει αρκετά καλή διακριτική ικανότητα τόσο στη συνολική βαθμολογία, όσο και στην κάθε επιμέρους υποκλίµακα ξεχωριστά. Το γεγονός αυτό επιτρέπει τη χρήση διαχωριστικών ορίων(cut offs). Συγκεκριμένα, για τη συνολική βαθμολόγια στη πρωτότυπη εκδοχή ως διαχωριστικό όριο ορίστηκε το 103,5 ( ευαισθησία 81%, ειδικότητα 79,6 %) , ενώ στη σύντομη εκδοχή το 81,5( ευαισθησία 84% , ειδικότητα 34 77,8 %) .Όσον αφορά στην υποκλίµακα της απάθειας στη πρωτότυπη εκδοχή του ερωτηματολογίου εκτιμήθηκε ως διαχωριστικό όριο το 33,5( ευαισθησία 77,9 % , ειδικότητα 70,4 %) , ενώ στη σύντομη το 26,5( ευαισθησία 81,6% , ειδικότητα 74,1 %) .Στην υποκλίμακα του δυσεπιτελικού συνδρόμου τα διαχωριστικά όρια που εκτιμήθηκαν είναι 41,5 ( ευαισθησία 86,3 % , ειδικότητα 81,5 %) και 31,5 (ευαισθησία 85,8% , ειδικότητα 81,5 %) για τη παλιά και τη καινούργια εκδοχή αντίστοιχα. Τέλος, στη υποκλίμακα της άρσης αναστολών τα διαχωριστικά όρια αξιολογήθηκαν ικανοποιητικά , αλλά σε μικρότερο βαθμό συγκριτικά με τις άλλες δύο υποκλίμακες και τη συνολική βαθμολογία. Συγκεκριμένα, ως διαχωριστικά όρια εκτιμήθηκαν το 27,50 ( ευαισθησία 66,3% , ειδικότητα 61,1 %) και το 22,5 ( ευαισθησία 67,4 %, ειδικότητα 70,4 %) για τη παλιά και καινούργια εκδοχή αντίστοιχα. Όσον αφορά τη δεύτερη υπόθεση , όπως ήταν αναμενόμενο οι ασθενείς με άνοια σημείωσαν υψηλότερη βαθμολογία σε σχέση με τους υγιείς μάρτυρες. Επίσης, διαφορές παρατηρήθηκαν ως προς την επίδοση μεταξύ των ασθενών με διαφορετική διαταραχή άνοιας, τη μετωποκροταφική άνοια και την άνοια Alzheimer. Επομένως, με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας φαίνεται ότι το ερωτηματολόγιο FrSBE συνιστά ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο στη κλινική πράξη.
