Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Επιβλέπουσα: Ελισσάβετ Ρουσάνογλου
βαθμίδα: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αθλητικής Βιομηχανικής
τμήμα: Σχολή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
ίδρυμα: ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η ισορροπία της στάσης του ανθρώπινου σώματος αναφέρεται στην ικανότητα του ανθρώπου να εξισορροπεί σε μια στατική ή δυναμική κατάσταση, διατηρώντας την προβολή του κέντρου μάζας εντός των ορίων της βάσης στήριξης. Η μείωση της επιφάνειας της βάσης στήριξης συνεπιφέρει και μείωση του εύρους των ορίων σταθερότητας της σωματικής στάσης, μια κατάσταση που οδηγεί και σε αύξηση των διεργασιών κινητικού ελέγχου για τη διατήρηση της ισορροπίας. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η αξιολόγηση της σταθερότητας της σωματικής στάσης, κατά την ελαχιστοποίηση της βάσης στήριξης και συγκεκριμένα κατά την ανυπόδητη ακροστασία και κατά την ακροστασία με το ειδικό υπόδημα του κλασσικού χορού γνωστό ως pointe . Μέθοδος: Στην μελέτη συμμετείχαν 8 υγιείς γυναίκες (Ηλικία: 22,4 ± 2,5 έτη, Σωματικό ανάστημα: 162,6 ± 6,0 cm, Σωματική μάζα: 54,6 ± 8,0 kg), με εμπειρία στον κλασικό χορό 11,8 ± 4,1 έτη και εμπειρία χορού με υποδήματα pointe 5,6 ± 3,1 έτη. Η εμπειρία κλασικού χορού με χρήση υποδημάτων pointe αποτελούσε βασικό κριτήριο συμμετοχής στην εργασία με ελάχιστο όριο τα 2 έτη. Η διαδικασία της μέτρησης περιλάμβανε 10 προσπάθειες στατικής ισορροπίας σε ακροστασία χωρίς υπόδημα (ανυπόδητη ακροστασία) και σε ακροστασία με υποδήματα κλασικού χορού pointe (10 δευτ. κάθε προσπάθεια, με διάλειμμα 2 λεπτών μεταξύ προσπαθειών). Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω της δοκιμασίας Vestibule της εφαρμογής Βalance Test YMED (διαθέσιμο από την Google Play Store ™ για smartphone με λογισμικό Android). Η εφαρμογή Balance Test YMED, αξιοποιεί τα ενσωματωμένα επιταχυνσιόμετρα του κινητού τηλεφώνου για τη συλλογή δεδομένων με βάση τον προσανατολισμό του σώματος σε ογδοημόρια καρτεσιανού συστήματος συντεταγμένων. Αυτή προσφέρει δεδομένα για τη συνολική βαθμολογία ισορροπίας, για το άθροισμα των σημείων της διαδρομής του σώματος σε κάθε ογδοημόριο, τη μέγιστη απόσταση του σώματος από την αρχική θέση όπως αυτή ορίζεται κατά τη διαδικασία βαθμονόμησης, και την ποσοστιαία διάρκεια παραμονής σε κάθε ένα ογδοημόριο. Για τη στατιστική σύγκριση των δύο συνθηκών ακροστασίας πραγματοποιήθηκε t-test εξαρτημένων δειγμάτων (SPSS version 25.0, p < 0.05).
Αποτελέσματα: Κατά την ακροστασία με υπόδημα pointe υπήρχε συστηματικά μικρότερη (p < 0.05) σταθερότητα της σωματικής στάσης, όπως αυτή αποτυπώθηκε στη γενική βαθμολογία αλλά και σε κάθε επιμέρους ογδοημόριο προσανατολισμού του σώματος για τις μεταβλητές των σημείων διαδρομής και μέγιστης απόστασης από την αρχική θέση. Εντούτοις,ο ποσοστιαίος χρόνος παραμονής σε κάθε ογδοημόριο δεν διέφερε σημαντικά στην ακροστασία με pointe συγκριτικά με την ανυπόδητη ακροστασία (p > 0.05). Η μεταβλητότητα των προσπαθειών δεν φαίνεται να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των δύο συνθηκών ακροστασίας (p > 0.05). Συμπεράσματα: Η μείωση της σταθερότητας της σωματικής στάσης κατά την ακροστασία με pointe ήταν αναμενόμενη σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες που δείχνουν ότι η μείωση της βάσης στήριξης ή η ανύψωση του ΚΒ (συνδυαστική συνθήκη στη ακροστασία με pointe ) αποτελούν σημαντική πρόκληση στον ισορροπιστικό έλεγχο της στάσης. Η παρούσα εργασία αξιοποίησε εφαρμογή κινητού τηλεφώνου για την καταγραφή της αλλαγής στον ισορροπιστικό έλεγχο, αναδεικνύοντας την δυνατότητα για γρήγορη και εύχρηστη χρήση της σε χορεύτριες του κλασσικού χορού. Οι χορεύτριες στο κλασσικό μπαλέτο, εκπαιδεύονται να εκτελούν δυναμικές και στατικές στάσεις ενώ στηρίζονται σε ασταθείς και μικρές επιφάνειες όπως αυτή των υποδημάτων pointe , οι οποίες θέτουν ιδιαίτερα περιορισμένο εύρος των ορίων σταθερότητας στην προσθιοπίσθια κατεύθυνση, επιτρέποντας έτσι περισσότερο τη πλευρική κατεύθυνση ως τη διαθέσιμη λύση για τη διατήρηση της ορθοστατικής ισορροπίας. Τα σημαντικότερα ευρήματα στη παρούσα μελέτη ήταν τα εξής: H συνολική βαθμολογία δηλώνει σημαντικά χαμηλότερη σταθερότητα της ισορροπίας (p =0.00) στη συνθήκη pointe συγκριτικά με την ανυπόδητη ακροστασία. Κατά την ακροστασία με υπόδημα pointe , η διαδρομή του ΚΒ και η μέγιστη μετατόπισή του από την αρχική θέση αυξάνονται σημαντικά (p ≤ 0.05), συστηματικά σε όλα τα ογδοημόρια προσανατολισμού του ΚΒ, χωρίς σημαντική αλλαγή ( p > 0.05) στην ποσοστιαία διάρκεια του χρόνου παραμονής σε κάθε ογδοημόριο.
Λέξεις-κλειδιά:
Ισορροπία, βάση στήριξης, έλεγχος σωματικής στάσης, ανυπόδητη ακροστασία, ακροστασία pointe , Βalance Test YMED
