Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ευανθία Σακελλάρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας, ΠΑΔΑ
Αρετή Λάγιου, Καθηγήτρια, Διευθύντρια Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας, ΠΑΔΑ
Αναστασία Μπαρμπούνη, Καθηγήτρια, τμήμα Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας, ΠΑΔΑ
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιήθηκε προκειμένου να εισακουστεί ο λόγος των εφήβων για την σεξουαλική και αναπαραγωγική τους υγεία, όπως προτρέπεται από διεθνείς ανθρωπιστικούς οργανισμούς που εστιάζουν και σε αυτή την θεματική.
Σκοπός της έρευνας, ήταν η ανάδειξη των αναγκών των μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα ζητήματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, η διερεύνηση των μεθόδων που θεωρούν οι ίδιοι καταλληλότερες για την πραγματοποίηση της θεματικής στο σχολείο καθώς, και η ανάδειξη του προσώπου που θα προτιμούσαν για την προσέγγιση αυτού του θέματος.
Πρόκειται για μία συγχρονική ποσοτική μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε το 2020. Η συλλογή των δεδομένων έγινε μέσω ενός διαδικτυακού ερωτηματολογίου το οποίο αναπτύχθηκε από την διεπιστημονική ομάδα. Το δείγμα συλλέχθηκε μέσω σχολείων Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Αττικής που συναίνεσαν στη συμμετοχή καθώς και μέσω πρόσκλησης σε σχετικά κοινωνικά δίκτυα γονέων και εκπαιδευτικών. Βασικό κριτήριο συμμετοχής των μαθητών, ήταν η ενημερωμένη συγκατάθεση του γονέα και η φοίτηση σε γυμνάσιο της περιφέρειας Αττικής. Η έρευνα έλαβε έγκριση από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Το τελικό δείγμα αποτέλεσαν 300 μαθητές με μέση ηλικία τα 14 έτη, το 51,64% ήταν κορίτσια, το 56,25% δήλωσε ότι το μορφωτικό επίπεδο του πρώτου γονέα είναι η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (81,25%) δήλωσε πως δεν έχει υπάρξει κάποιο πρόγραμμα Σεξουαλικής Αγωγής στο σχολείο που φοιτά. Από τους υπόλοιπους μαθητές που δήλωσαν ότι έχει υπάρξει κάποιου είδους ενημέρωση εντός σχολείου, το 33,33% ανέφερε πως αφορούσε τα θέματα του οικογενειακού προγραμματισμό, της αντισύλληψης και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, το 31,37% την αναπαραγωγή και το 27,45% τα ζητήματα εφηβείας και σεξουαλικότητας. Το 58,82% των συμμετεχόντων μαθητών θεωρεί πως οι μαθητές στην Ελλάδα δεν έχουν καμία πληροφόρηση σχετικά με την σεξουαλική υγεία και το 23,53% ότι έχουν μια μέση πληροφόρηση. Ένας στους τέσσερεις μαθητές δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για τις μεθόδους αντισύλληψης. Σε ανοιχτή ερώτηση που κατηγοριοποιήθηκε, το 32% των μαθητών δήλωσε ότι θα ήθελε να συζητηθούν περισσότερο ζητήματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και το 32% πως θα ήθελε να αναλυθούν όλα όσα θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα σεξουαλικής αγωγής. Το 10% των συμμετεχόντων διατύπωσε την επιθυμία να αναλυθεί περισσότερο το ζήτημα σεβασμού και υγιών σχέσεων και το 8% πως θα ήθελε να αναλυθεί περισσότερο το ζήτημα του σεξουαλικού προσανατολισμού και της έκφρασης φύλου. Στην ερώτηση ποιος θα ήταν καταλληλότερος για να διδάσκει τη θεματική της σεξουαλικής αγωγής με σειρά προτίμησης καταγράφονται οι ειδικοί στα θέματα σεξουαλικής υγείας (39.22%), οι ειδικοί σε θέματα ψυχικής υγείας (21,57%) και οι εκπαιδευτικοί (19,61%). Τέλος το 61,25%, δεν έχει επισκεφθεί κάποιον επαγγελματία υγείας για συμβουλές γύρω από τα θέματα σεξουαλικής υγείας. Στα αποτελέσματα ακολουθούν συσχετίσεις με βασικές δημογραφικές ανεξάρτητες μεταβλητές.
Πέρα του περιορισμού της αντιπροσωπευτικότητας του δείγματος, η οποία επηρεάστηκε και από τις τρέχουσες συνθήκες της πανδημίας, η παρούσα έρευνα καταγράφει την απουσία ή την ανεπαρκή διεξαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία σήμερα, κάτι που έρχεται σε αντιδιαστολή με τις ανάγκες και τους προβληματισμούς που εξέφρασαν οι ίδιοι οι έφηβοι στις απαντήσεις τους.
Λέξεις-κλειδιά:
Σεξουαλική αγωγή, Σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, Ελληνικό σχολείο
