Μονάδα:
Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική ΗλικίαΒιβλιοθήκη Σχολής Επιστημών της Αγωγής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-10-05
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Μαρία Σφυρόερα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΚΠΑ-Τμήμα Επιστημών Αγωγής Προσχολικής Ηλικίας
Μαρία Ραγκούση, Καθηγήτρια ΠΑΔΑ- Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών
Βασίλειος Τσάφος, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΚΠΑ- Τμήμα Επιστημών Αγωγής Προσχολικής Ηλικίας
Μαρία Καμπεζά, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της
Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήμιο Πατρών
Μαρία Κρέζα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κρήτης Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης
Βασίλης Οικονομίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Παιδαγωγικό Τμήμα
Προσχολικής Εκπαίδευσης
Στέλιος Σαββαΐδης, Καθηγητής ΠΑΔΑ, Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Εκπαιδευτική αξιοποίηση του διαδικτυακού υλικού των Μουσείων για μαθητές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Εκπαιδευτικές παρεμβάσεις σε μαθητές Δημοτικού Σχολείου
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Εκπαιδευτική αξιοποίηση του διαδικτυακού υλικού των Μουσείων για μαθητές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Εκπαιδευτικές παρεμβάσεις σε μαθητές Δημοτικού Σχολείου
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η αξιοποίηση του διαδικτυακού υλικού ελληνικών Μουσείων σε μαθητές και μαθήτριες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης μέσα από εκπαιδευτικές παρεμβάσεις ώστε να διερευνηθούν αλλαγές τόσο στα μαθησιακά αποτελέσματα όσο και τη σχέση των μαθητών και μαθητριών με το Μουσείο.
Στο Θεωρητικό Μέρος εξετάστηκαν το Μουσείο και το Σχολείο ως φορείς παροχής εκπαίδευσης και ο σκοπός τους. Αναλύθηκαν οι δυνατότητες της μεταξύ τους συνεργασίας μέσα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Αναφέρθηκαν οι σημαντικοί σταθμοί της συνεργασίας τους και ο ιδιαίτερος ρόλος του/της εκπαιδευτικού μέσα στο σύγχρονο μαθησιακό πλαίσιο και την ανάπτυξη της σχέσης των μαθητών/τριών με το Μουσείο. Παρουσιάστηκαν οι εκπαιδευτικές θεωρίες για τη μάθηση, τα βασικά χαρακτηριστικά καθεμιάς και ο τρόπος αξιοποίησής τους στο Σχολείο και το Μουσείο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις σύγχρονες προσεγγίσεις για τη μάθηση που υιοθετούνται από το Μουσείο. Αποσαφηνίστηκε ο όρος και ο ρόλος των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Εκπαίδευση και τη μαθησιακή διαδικασία στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αναφέρθηκαν τα είδη των εφαρμογών ΤΠΕ που αξιοποιούνται στον φυσικό χώρο του Μουσείου καθώς και οι διαδικτυακές εφαρμογές στους μουσειακούς ιστότοπους. Παρουσιάστηκαν, επίσης, με χρονολογική σειρά οι έρευνες για τους μουσειακούς ιστότοπους και τις διαδικτυακές εφαρμογές σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Στο Ερευνητικό Μέρος παρουσιάστηκαν ο Στόχος, τα Ερευνητικά εργαλεία, τα Ερωτήματα, το Μεθοδολογικό πλαίσιο και τα Εργαλεία Συλλογής Δεδομένων. Εξηγήθηκε η επιλογή του δείγματος -τάξεις Δ και ΣΤ στο Δημοτικό Σχολείο. Αναλύθηκαν οι διαθέσιμες μουσειακές εφαρμογές ως προς τα χαρακτηριστικά τους και ο τρόπος επιλογής του διαδικτυακού μουσειακού υλικού σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εργασίας. Εξηγήθηκαν τα στάδια της έρευνας και ο σχεδιασμός των παρεμβάσεων.
Τα ερευνητικά ερωτήματα της εργασίας ήταν: α) Η αξιοποίηση του μουσειακού διαδικτυακού υλικού διαφοροποιεί τα αποτελέσματα της μάθησης σε σχέση με το σχολικό εγχειρίδιο; Πώς συσχετίζεται το είδος του μουσειακού διαδικτυακού υλικού με τα αποτελέσματα της μάθησης;
β) Με ποιο τρόπο μπορεί να επηρεάσει την μαθησιακή διαδικασία η αλληλεπίδραση μεταξύ των μελών της ομάδας στο συγκεκριμένο πλαίσιο;
γ) Η ενασχόληση με το εκπαιδευτικό υλικό επηρεάζει την άποψη των για το μουσείο, λειτουργεί ενισχυτικά ως προς τη σχέση τους με αυτό;
Η παρέμβαση πραγματοποιήθηκε με τα δύο τμήματα των Δ και Στ τάξεων σε Δημοτικό Σχολείο επαρχιακής κωμόπολης. Αξιοποιήθηκαν διαδικτυακές εφαρμογές ελληνικών Μουσείων για συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα για κάθε τάξη: Εικαστικά, Ιστορία, Μελέτη του Περιβάλλοντος (2 θέματα) για τη Δ τάξη και Γεωγραφία, Εικαστικά, Θρησκευτικά και Ιστορία για την Στ τάξη. Δημιουργήθηκαν 2 ομάδες: Πειραματική Ομάδα (ΠΟ) η οποία αξιοποίησε το μουσειακό διαδικτυακό υλικό και Ομάδα Ελέγχου (ΟΕ) η οποία αξιοποίησε το διδακτικό εγχειρίδιο.
Για τη Συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν τα εξής ερευνητικά εργαλεία: Εργαλείο 1 –Ερωτηματολόγιο κατά τάξη και γνωστικό αντικείμενο για ΠΟ και ΟΕ, Εργαλείο 2 –Καταγραφή των αντιδράσεων των παιδιών κατά γνωστικό αντικείμενο και κατά Ομάδα εργασίας για κάθε τάξη, Εργαλείο 3-Συνέντευξη για κάθε μαθητή και μαθήτρια κατά τάξη.
Η ανάλυση των δεδομένων ήταν ποσοτική και ποιοτική.
Από την πραγματοποίηση των παρεμβάσεων κατά τάξη, Ομάδα και γνωστικό αντικείμενο, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες στην ΠΟ που αξιοποίησαν το διαδικτυακό μουσειακό υλικό παρουσίασαν βελτίωση στην επίδοσή τους σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις. Μεγαλύτερη βελτίωση επίδοσης παρατηρήθηκε και στις δύο τάξεις για μαθητές/τριες που συνεργάστηκαν χωρίς προβλήματα στις ομάδες τους. Επίσης, για τα παιδιά στην ΠΟ κάθε τάξης παρατηρήθηκε διαφοροποίηση της άποψης για το Μουσείο και ενίσχυση της σχέσης τους με αυτό.
Αν και η παρέμβαση ήταν περιορισμένη και μικρής εμβέλειας, η εμπειρία που αποκομίσαμε από την συγκεκριμένη εργασία έδειξε ότι η αξιοποίηση του μουσειακού διαδικτυακού υλικού μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση στην επίδοση των μαθητών/τριών στα περισσότερα γνωστικά αντικείμενα της παρέμβασης καθώς και σε διαφοροποίηση της σχέσης τους με το Μουσείο. Ανέδειξε επίσης και το θέμα της συνεργασίας μεταξύ των μελών κάθε ομάδας κατά την αξιοποίηση του υλικού ως παράγοντα βελτίωσης επίδοσης.
Μπορεί, λοιπόν, να προταθεί η επέκταση της αξιοποίησης του μουσειακού υλικού. Γι’ αυτό, όμως, απαιτείται, η τεχνολογική υποστήριξη των σχολείων και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ώστε να υποστηρίζουν και να αναλαμβάνουν ανάλογες παρεμβάσεις.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Εκπαίδευση – Αθλητισμός
Λέξεις-κλειδιά:
Διαδικτυακό Μουσειακό Υλικό, Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας, Εκπαιδευτική Παρέμβαση, Δημοτικό Σχολείο
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
234
