Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ελισσάβετ Ρουσάνογλου
Καθηγήτρια Αθλητικής Βιομηχανικής
Μέλος ΔΕΠ Τομέα Αθλητιατρικής και Βιολογίας της Άσκησης
Περίληψη:
Η μέθοδος Pilates έχει αναδειχθεί σε μια δημοφιλή μέθοδο άσκησης και όλο και περισσότερα άτομα την επιλέγουν ως μέθοδος εξάσκησης. Αρκετές μελέτες εξετάζουν την επίδραση της μεθόδου Pilates σε πληθυσμούς με προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος του μαστού, η οσφυαλγία, ο διαβήτης τύπου 2 αλλά και ψυχολογικά προβλήματα όπως τα προβλήματα ύπνου, με κυρίαρχο αυτό της οσφυαλγίας. Στο σύνολο αυτών των μελετών πράγματι αναδεικνύεται βελτίωση μέσω της μεθόδου Pilates. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των σχετικών μελετών φαίνεται να διαθέτει χαμηλή μεθοδολογική ισχύ λόγω της απουσίας συγκριτικών μορφών άσκησης. Κατά συνέπεια, οι όποιες βελτιώσεις δεν τεκμηριώνουν μια υπεροχή της μεθόδου Pilatesέναντι άλλων μορφών άσκησης παρά μάλλον αναδεικνύουν τα ευεργετικά οφέλη οποιασδήποτε μορφής άσκησης, σε ανάσκητο πληθυσμό.
Αναμφισβήτητα, η απήχηση της μεθόδου Pilates αυξήθηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες χωρίς όμως αυτή να διατηρεί μια σταθερή θέση στη κορυφαία κατάταξη των πιο δημοφιλών ειδών εκγύμνασης σύμφωνα με τις ετήσιες αναφορές των παγκοσμίων τάσεων άσκησης. Στην επιχειρηματική δραστηριότητα της βιομηχανίας της άσκησης το Pilates –αναπόσπαστο από τη Yoga με την οποία φαίνεται να αποτελούν ένα διττό σύνολο ολιστικών πρακτικών– κατατάσσεται παγκοσμίως στη 2η θέση των κερδοφόρων επιχειρηματικών δράσεων στο χώρο στης άσκησης. Στην Ελλάδα το Pilates ανήκει στα 6 είδη άσκησης που επιλέγουν τα μέλη των χώρων άσκησης. Με βάση τις διεθνείς οικονομικές μελέτες, η μέθοδος Pilates είναι σε κορυφαία θέση όσο αφορά τις πωλήσεις εξοπλισμού αλλά και τη σίγουρη κερδοφορία της αγοράς τωνstudio Pilates στην Ευρώπη, της ΗΠΑ, την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Παρά την αναμφισβήτητη επικράτηση της μεθόδου Pilates στη βιομηχανία της άσκησης, θα πρέπει να επισημανθούν και οι απόψεις που φέρουν τη μέθοδο αυτή ως πρακτική συνειδησιακής άσκησης και διαμόρφωσης παρά μια πρακτική καθαρά σωματικής άσκησης. Σε αυτή την κατεύθυνση, ενδεχομένως ξενίζει η αντίληψη της Χριστιανικής Εκκλησίας που θέτει το Pilates ως ασύμβατο με τη Χριστιανική πίστη. Ωστόσο, οφείλει ο αναγνώστης και ο χρήστης της μεθόδου αυτής, να εξετάσει και να γνωρίζει τις βάσεις πάνω στις οποίες θεμελιώνεται αυτή η ασυμβατότητα, ώστε να μπορεί να ανιχνεύσει και εντοπίσει τις περιπτώσεις της. Η γνώση αυτή είναι ιδιαίτερα αναγκαία, καθώς οι εκφάνσεις της μεθόδου Pilates ποικίλλουν, με την ιδιαίτερη αντίληψη του εκγυμναστή να καθορίζει και την
ii
κατεύθυνση εφαρμογής της, ιδιαίτερα εάν αυτός συμβαίνει να συνασκεί και την πρακτική της Yoga, που από κοινού με το Pilates εντάσσονται από τις οικονομικές μελέτες της βιομηχανίας της άσκησης στις ολιστικές προσεγγίσεις. Η τεκμηριωμένη χαμηλή θρησκευτικότητα των συμμετεχόντων σε ολιστικές πρακτικές επίσης αιτιολογεί την μη ανίχνευση και εντοπισμό των συνειδησιακών χαρακτηριστικών τους, και ειδικότερα εκείνων που συνδέονται με πτυχές της θρησκευτικής συνείδησης. Η εμφάνιση του Pilates ως συγκοινωνούν δοχείο με τη Yoga δικαιολογεί τις αντιλήψεις περί θρησκευτικής ασυμβατότητας, καθώς η Ινδία –η κατά τεκμήριο γενέτειρα της Yoga– επισημαίνει σε κυβερνητική της ιστοσελίδα ότι «Η Yoga δεν αφορά στην άσκηση αλλά στην ανακάλυψη των αισθήσεων της ενοποίησης με τους ανώτερους εαυτούς μας, τον κόσμο και τη Φύση». Η υιοθέτηση εννοιών, όρων και πρακτικών (π.χ. Yoga, TaiChi) που εκπορεύονται από ανατολικές θρησκευτικές αντιλήψεις (π.χ. Iνδουϊσμός, Ταοϊσμός) δημιουργούν παρόμοιους προβληματισμούς όχι μόνο και σε Χριστιανικές Εκκλησίες (π.χ. Καθολική, Προτεσταντική) αλλά και σε πιστούς μη Χριστιανικών Θρησκειών όπως του Μουσουλμανισμού.
Συμπερασματικά, η απάντηση στο ερώτημα που επιχειρήθηκε να απαντηθεί με την παρούσα εργασία θα ήταν ότι το Pilates φαίνεται να αποτελεί μια ευκαιρία επιχειρηματικής κερδοφορίας ενώ τα όποια ασκησιακά οφέλη θα μπορούσαν να αποκτηθούν και μέσω άλλων κλασσικών ήπιων μορφών άσκησης, που δεν εντάσσονται στις ολιστικές πρακτικές. Η χαμηλής μεθοδολογικής ισχύος μελέτες όσον αφορά τη θετική επίδραση της μεθόδου Pilatesσε συνδυασμό με τους προβληματισμό για τη χρήση της ως μέσο συνειδησιακής αντί σωματικής διαμόρφωσης προκαλεί την ανάδυση των ακόλουθων ερωτημάτων:
Γιατί μια μορφή άσκησης όπως το Pilatesσυνδέεται με συνειδησιακής μορφής αντιλήψεις, όπως αυτή της θρησκευτικής συνείδησης;
Μήπως η ολιστική αντίληψη είναι αυτή που τελικά αποτελεί το πρώτο σκαλοπάτι της ολίσθησης από την εφαρμογή ενός προγράμματος σωματικής άσκησης και διαμόρφωσης σε ένα πρόγραμμα συνειδησιακής άσκησης και διαμόρφωσης;
Λέξεις-κλειδιά:
Πιλάτες ,Ολιστικές Πρακτικές, Επιχειρηματική Επένδυση, Θρησκευτική Συνείδηση,Κερδοφορία, Ασκησιακή Ωφέλεια
