Μονάδα:
Κατεύθυνση Κλασική ΑρχαιολογίαΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2023-01-24
Συγγραφέας:
Κοβάνη Δήμητρα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κανελλόπουλος Χρύσανθος, Αναπλ.Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Πλάντζος, Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ
Στυλιανός Κατάκης, Επίκουρος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Οι ναοί του Ποσειδώνος στο Σούνιο. Επισκόπηση της Αρχιτεκτονικής.
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Οι ναοί του Ποσειδώνος στο Σούνιο. Επισκόπηση της Αρχιτεκτονικής.
Περίληψη:
Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται η αρχιτεκτονική των δύο ναών του
Ποσειδώνος στο Σούνιο. Από την προναϊκή φάση του ιερού στην πρώιμη Αρχαϊκή
εποχή σώζονται σχεδόν ακέραιος κούρος και θραύσματα τουλάχιστον άλλων τριών.
Στην ώριμη Αρχαϊκή εποχή, πιθανόν το 510-490 π.Χ., οικοδομήθηκε ο πρώτος
περίπτερος ναός του Ποσειδώνος, η κατασκευή του οποίου δεν ολοκληρώθηκε ποτέ
εξαιτίας της εισβολής των Περσών το 480 π.Χ. Η καινοτομία στο σχεδιασμό του
ναού οδήγησε σε σχεδόν ακριβή επανάληψή του στην Κλασική εποχή. Ο ναός της
Αρχαϊκής εποχής, συνιστά ένα από τα πρώτα δείγματα του «κανονικού», λίθινου,
δωρικού, περίπτερου ναού που απαντούν στον ελλαδικό χώρο. Για την Αττική,
αποτελεί τον πρώτο ναό αυτού του τύπου που οικοδομήθηκε εκτός του κέντρου της
Αττικής. Αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες του ναού συμβαδίζουν με τις επιρροές της
Κυκλαδικής αρχιτεκτονικής στην Αττική την περίοδο αυτή. Τη λατρεία στο ιερό του
Ποσειδώνος, μετά την καταστροφή από τους Πέρσες θα εξυπηρέτησε κάποιος
πρόχειρα κατασκευασμένος ναΐσκος, πιθανόν από spolia.
Στην Κλασική περίοδο, η ανέγερση του δεύτερου περίπτερου ναού του Ποσειδώνος,
αυτή τη φορά από μάρμαρο, εντάχθηκε στο Περίκλειο οικοδομικό πρόγραμμα της
αναμόρφωσης των κατεστραμμένων από τους Πέρσες ιερών. Ο δεύτερος, μνημειακός
ναός του Ποσειδώνος στο Σούνιο (444-440 π.Χ.) υιοθέτησε σχεδόν απαράλλαχτη την
κάτοψη του προκατόχου του αλλά ενσωμάτωσε σε τέτοιο βαθμό στοιχεία της
κυκλαδικής αρχιτεκτονικής, ώστε θεωρήθηκε πιθανή η εργασία κυκλαδικού
εργαστηρίου σε αυτόν. Η επιλογή ιωνικών στοιχείων, όπως της ανάγλυφης, ιωνικής
ζωφόρου του ανατολικού πτερού απέδωσαν το ναό στον αποκαλούμενο
«Αρχιτέκτονα του Θησείου», ενώ στην πραγματικότητα συνιστούν την έκφραση του
αττικού ιδιώματος που αναπτύχθηκε στην αρχιτεκτονική της περιόδου αυτής στην
Αττική. Οι ιδιαιτερότητες της κάτοψης και διακόσμησης του ναού του Ποσειδώνος
τον κατατάσσουν στους πλέον σημαντικούς ναούς για την εξέλιξη της ελληνικής
αρχιτεκτονικής.
Η παρακμή του ιερού από τη Ρωμαϊκή περίοδο κι εξής οδήγησε στην εγκατάλειψη
και κατάρρευση του μεγαλύτερου μέρους του ναού. Μέλη του μεταφέρθηκαν στην
Αγορά της Αθήνας και στους νεώτερους χρόνους σε χώρες του εξωτερικού. Το
ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων περιηγητών για τις αρχαιότητες εκφράστηκε με
απεικονίσεις του ναού και αναφορές σε αυτόν, αλλά και με αρπαγή του οικοδομικού
υλικού του. Στη νεώτερη εποχή, οι έρευνες για την αρχιτεκτονική του ιστάμενου
ναού οδήγησαν σε μερική αναστήλωσή του, η οποία προσέδωσε στο ιερό τη
σημερινή του εικόνα.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Σούνιο, Ποσειδώνας, Αρχιτεκτονική, Αρχαϊκός ναός, Κλασικός ναός, Περιηγητές, Αττική αρχιτεκτονική, Κυκλαδική αρχιτεκτονική, Αρχιτέκτων Θησείου
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
293
