Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Στην παρούσα εργασία αναλύθηκαν οι ψυχολογικοί παράγοντες που δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για να τραυματιστεί ένας επαγγελματίας καλαθοσφαιριστής. Ασφαλώς, η τεχνογνωσία της σημερινής εποχής που προσφέρεται απλόχερα από πολλούς επιστημονικούς τομείς, όπως η Αθλητική Ψυχολογία, βοηθάει τους αθλητές να ανταπεξέλθουν στις αγωνιστικές τους υποχρεώσεις. Ωστόσο, το μπάσκετ ως άθλημα έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και γι’ αυτό η προσωπικότητα του αθλητή, αλλά και το άγχος που πολύ συχνά τον κατακλύζει, τον κάνουν επιρρεπή σε τραυματισμούς. Συγκεκριμένα, η προσωπικότητα του αθλητή διακρίνεται από ψυχολογικά χαρακτηριστικά (π.χ. συναισθηματική αυτορρύθμιση, αυτοπεποίθηση, αίσθηση κοινωνικής υποστήριξης) και πνευματικά (π.χ. συγκέντρωση, ταχύτητα σκέψης, ικανότητα λήψης αποφάσεων), καθένα από τα οποία έχει τη δική του επίδραση στον επαγγελματία αθλητή. Τα παραπάνω, αν και επιδρούν σε σημαντικό βαθμό στην απόδοση του αθλητή, κατά κύριο λόγο είναι προσωπικό θέμα του αθλητή να δουλέψει με τον εαυτό του και να βελτιωθεί όπου κρίνεται πιο απαραίτητο. Όμως, η απόδοση και η σωματική κατάσταση επηρεάζεται άμεσα και από παράγοντες που δημιουργούν άγχος στον αθλητή. Ένας εξ’ αυτών είναι ο ανταγωνισμός που αναπτύσσεται μεταξύ των ομάδων, όπου φυσικά όλοι διαρκώς προσπαθούν για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, βελτιώνονται διαρκώς τα τεχνικο-τακτικά στοιχεία των ομάδων, και έτσι με την πάροδο του χρόνου οι απαιτήσεις αυξάνονται. Μια ακόμη αιτία δημιουργίας άγχους είναι ο ίδιος ο προπονητής, ο οποίος συχνά με τη συμπεριφορά του δε βοηθά τον αθλητή να αποδώσει σύμφωνα με τις πραγματικές του δυνατότητες. Μέσω της Αθλητικής Ψυχολογίας μπορούμε πλέον να διακρίνουμε τις μορφές του άγχους τις οποίες υφίσταται ένας μπασκετμπολίστας. Σύμφωνα με αυτές, το άγχος μπορεί να διαχωριστεί σε δύο μεγάλες κατηγορίες: το χαρακτηριστικό άγχος ή άγχος προδιάθεσης και το γνωστικό ή σωματικό άγχος κατάστασης. Επίσης η διέγερση και το στρες είναι έννοιες που φωτογραφίζουν την ψυχολογική κατάσταση του αθλητή ανάλογα τις συνθήκες και επηρεάζουν εξίσου σημαντικά με το άγχος, την απόδοση και την σωματική του κατάσταση. Κάθε μορφή διαφέρει σε ορισμένα σημεία από την άλλη, όμως και οι τρεις αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα του αθλητή και τον κάνουν ευάλωτο σε τραυματισμούς. Οι παραπάνω ψυχοκοινωνικοί παράγοντες είναι που, υπό την προϋπόθεση ότι εμφανίζονται συχνά, αφήνουν τα σημάδια τους στους αθλητές με τη μορφή συμπτωμάτων, όπως για παράδειγμα η έντονη μυαλγία. Αν και δεν είναι εύκολη η ακριβής πρόβλεψη των ειδών τραυματισμού που προκαλούνται από τους ανωτέρω παράγοντες, μπορεί να διατυπωθεί η άποψη ότι υπάρχουν τρία πιθανά είδη: οι μυϊκές, οι συνδεσμικές και οι τενόντιες κακώσεις. Συμπερασματικά, αν και ο αθλητής είναι πάνω απ’ όλα άνθρωπος, άρα από μόνος του διαθέτει ψυχοσύνθεση με κάποια πολυπλοκότητα, είναι ωφέλιμο να υπακούει στις συστάσεις των ειδικών αθλίατρων που τον παρακολουθούν και τον φροντίζουν. Ακόμα πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξαλειφθούν αυτά τα ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά που αποτελούν τροχοπέδη για την επαγγελματική του ανέλιξη, σπουδαία είναι η συνεισφορά του Αθλητικού Ψυχολόγου σε αυτή την κατεύθυνση.
