Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τριμελής Εξεταστική Επιτροπή:
Δρ. Αντωναράκου Ασημίνα, Καθηγήτρια, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ,
Δρ. Λέκκας Ευθύμιος, Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ,
Δρ. Σκούρτσος Εμμανουήλ Επίκ. Καθηγητής , Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ.
Εξειδικευμένη Επιστημονική Καθοδήγηση:
Γεώργιος Μουζάκης Διπλ. Χημικός Μηχανικός, Α.Π.Θ.
Περίληψη:
Η ελληνική επικράτεια περιλαμβάνει ένα ποικιλόμορφο τοπίο, που εκτείνεται από την ηπειρωτική χώρα μέχρι πολυάριθμα νησιά, στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος. Ως «Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ)», χαρακτηρίζονται τα νησιά της Ελληνικής Επικράτειας, των οποίων το Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας δεν συνδέεται με το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής της ηπειρωτικής χώρας [Ρ.Α.Ε.,2023]. Αυτές οι νησιωτικές περιοχές θέτουν μοναδικές προκλήσεις, λόγω της γεωγραφικής τους απομόνωσης και της περιορισμένης διασύνδεσής τους με τα ηπειρωτικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας. Ιστορικά, οι περιοχές αυτές βασίζονταν σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής συμβατικών καυσίμων για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών [Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.,2022]. Ωστόσο, η εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών για την ενέργεια και το κλίμα, καθώς και η ανάγκη των περιοχών αυτών για σταθερή και αξιόπιστη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθιστά αναγκαία την ενσωμάτωση συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) στην υφιστάμενη υποδομή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας τους.
Λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι η Ε.Ε. με την Οδηγία «RED III», ως μέρος της δέσμης μέτρων για το κλίμα «Fit for 55», στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά πενήντα πέντε τοις εκατό (55%), πριν από το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, αντιλαμβάνεται κανείς, πως η αυξανόμενη χρήση συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Φωτοβολταϊκοί Σταθμοί Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, Αιολικοί Σταθμοί Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας κ.α.) αποτελεί σημαντικό βήμα προς την επίτευξη των στόχων που θέτει η χώρα μας μέσω του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (Ε.Σ.Ε.Κ.) [Φ.Ε.Κ. 4893/Β’31.12.2019]. Η συγκεκριμένη Μεταπτυχιακή Διατριβή, θα μελετήσει τους κινδύνους και τις προκλήσεις που σχετίζονται με τον Ατμοηλεκτρικό Σταθμό (ΑΗ.Σ.) Ρόδου (Σορωνής) και την ενδεχόμενη συμβολή της ενσωμάτωσης συστημάτων Α.Π.Ε. στην υφιστάμενη υποδομή της νήσου Ρόδου.
Ο ΑΗ.Σ. Ρόδου (Σορωνής) βρίσκεται στην παράκτια ζώνη του νησιού, στη θέση «Χωράφες Σορωνής», του Δήμου Ρόδου, στα βορειοδυτικά του νησιού. Απέχει περίπου δεκαεπτά (17) km, νοτιοδυτικά, από την πόλη της Ρόδου, ενώ ο πλησιέστερος οικισμός είναι ο «Θεολόγος», ο οποίος βρίσκεται βορειοανατολικά του ΑΗ.Σ.. Οι εγκαταστάσεις του Σταθμού περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων δεκατρείς (13) δεξαμενές καυσίμου Μαζούτ, συνολικής χωρητικότητας σαράντα χιλιάδων πεντακοσίων εξήντα (40.560) m3 και τριάντα δύο (32) δεξαμενές καυσίμου Ντίζελ, συνολικής χωρητικότητας δεκαέξι χιλιάδων εξακοσίων εξήντα έξι (16.666) m3.
Για την αξιολόγηση και την ποσοτικοποίηση των κινδύνων που σχετίζονται με τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης Ντίζελ και Μαζούτ, η μελέτη χρησιμοποιεί το λογισμικό A.L.O.H.A. (Areal Locations of Hazardous Atmospheres). Το A.L.O.H.A. είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο εργαλείο για την αξιολόγηση των πιθανών συνεπειών των απελευθερώσεων επικίνδυνων υλικών και την εκτίμηση των επιπτώσεών τους στις γύρω περιοχές, που αναπτύχθηκε από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των Η.Π.Α. (E.P.A.). Το λογισμικό εφαρμόζεται για την προσομοίωση διαφόρων σεναρίων και την εκτίμηση των πιθανών κινδύνων, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως οι καιρικές συνθήκες, τα χαρακτηριστικά του εδάφους και οι παράμετροι των εγκαταστάσεων αποθήκευσης. Έπειτα οι εκτιμήσεις των ζωνών κινδύνου απεικονίζονται σε χάρτες, με τη χρήση του λογισμικού M.A.R.P.L.O.T., λογισμικό το οποίο, επίσης, αναπτύχθηκε από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των Η.Π.Α. (E.P.A.) [E.P.A., 2023].
Η παραπάνω διαδικασία αξιολόγησης και ποσοτικοποίησης των κινδύνων και των μεταβολών τους, θα γίνει υπό το πρίσμα διαφορετικών σεναρίων. Τα σενάρια, αυτά αφορούν, τις διαφορετικές περιπτώσεις ατυχήματος που δύναται να συμβούν, εντός της εγκατάστασης του ΑΗ.Σ., τις διαφορετικές δεξαμενές που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση των καυσίμων, καθώς και τα ίδια τα καύσιμα, αυτά καθαυτά.
Στη συνέχεια, διερευνώνται και αξιολογούνται, οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τις εγκαταστάσεις παραγωγής και αποθήκευσης, ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Σε αυτές, τόσο κατά την Κατασκευή, όσο και κατά τη Λειτουργία τους, εκτιμώνται και αξιολογούνται οι πιθανά σημαντικές επιπτώσεις που ενδέχεται να προκαλέσουν στο περιβάλλον, από τη χρήση των φυσικών πόρων, την εκπομπή ρυπαντών, τη δημιουργία οχλήσεων και τη διάθεση αποβλήτων.
Τέλος, παρουσιάζονται και συγκρίνονται, οι ενδεχόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις των συμβατικών καυσίμων, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τις αντίστοιχες των Ανανεώσιμων Πηγών. Η παρούσα Μεταπτυχιακή Διατριβή, καταλήγει στην υπεροχή των Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, σε σχέση με τις αντίστοιχες συμβατικές, στο πλαίσιο της εκτίμησης της επικινδυνότητας, στη Φάση Κατασκευής και Λειτουργίας τους, καταλήγοντας πως ο βέλτιστος τρόπος πρόληψης μελλοντικών ατυχημάτων, μεγάλης κλίμακας, σε συμβατικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, όπως ο ΑΗ.Σ. Ρόδου (Σορωνής), είναι η σταδιακή μείωση των χρησιμοποιούμενων ποσοτήτων και των δεξαμενών αποθήκευσης καυσίμων, χάρη στη διαρκώς αυξανόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε.
