Κατεύθυνση Νεοελληνική Φιλολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2024-05-23

2024

Βαξαβανέλλη Καλλιόπη

Δημήτρης Αγγελάτος, Καθηγητής Νεοελληνική Φιλολογίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας, Τμήμα Φιλολογίας, Σχολή Φιλοσοφική, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών.
Ευριπίδης Γαραντούδης, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Σχολή Φιλοσοφική, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών.
Λητώ Ιωακειμίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Σχολή Φιλοσοφική, Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών

Η πτύχωση της Μνήμης: «Ποιήματα και Εικόνες» του Νίκου Χουλιαρά

Ελληνικά
Αγγλικά

Η πτύχωση της Μνήμης: «Ποιήματα και Εικόνες» του Νίκου Χουλιαρά

Αντικείμενο μελέτης της διπλωματικής εργασίας είναι οι τέσσερεις συλλογές Οπτικής ποίησης του Νίκου Χουλιαρά, που εκδόθηκαν από το 1983 έως το 2000, στις οποίες συναρθρώνονται η ποίηση και η ζωγραφική. Η εργασία επιδιώκει να προσδιορίσει τα θεμελιώδη αισθητικά, μορφολογικά και σημασιολογικά γνωρίσματα του διαμεσικού έργου και ειδικότερα να διερευνήσει τους τρόπους εγκόλπωσης της ζωγραφικής στην ποίηση, προτείνοντας μια μέθοδο αντιστοίχισης και αναλογίας των ρηματικών και των πλαστικών σχημάτων η οποία, δεν εξαντλείται στην διαμεσολάβηση που συνεπάγεται το κοινό τους περιεχόμενο, αλλά εδράζεται κυρίως στην κοινή δομική τους λειτουργία στο σύστημα του αισθητικού κειμένου. Η διακαλλιτεχνική απόβλεψη της εργασίας προϋποθέτει αφενός την υπέρβαση των κανονιστικών περιορισμών που υπαγορεύουν τα καθεστώτα του μη αναπαραστάσιμου και της γενικής αγωνιστικής των ειδών του λόγου (Jean François Lyotard) αφετέρου την τεκμηρίωση της διαλεκτικής σύζευξης των τεχνών διαμέσου, κατά τον Jacques Rancière, της μετατροπής των ρηματικού και του οπτικού σε ένα εννοιολογικό, μεταμορφικό επίπεδο ισοδυναμίας και, κατά τον Gilles Deleuze, της πτύχωσης κάθε είδους υλικότητας, στην ζώνη της μεσο-πτύχωσης (Zwiefalt). Σύμφωνα με την ερευνητική μας υπόθεση τα ποιήματα και οι εικόνες συνιστούν εκπτυχώσεις των πτυχώσεων της μνήμης, της “ψυχικής ύλης” που μετασχηματίζεται σε ρηματική και ζωγραφική. Η ανάλυση και η ερμηνεία διαρθρώνονται σε τρεις άξονες. Αξιοποιώντας την θεωρία της διαφοράς-επανάληψης, του αμιγούς παρελθόντος και της πτύχωσης του Deleuze, εννοιολογείται το τριμερές ερμηνευτικό σχήμα των ομοιωμάτων του εαυτού, του χώρου-σώματος και του χρόνου-εκκρεμούς, που συγκροτούνται τόσο ως θέματα όσο και ως δομικές αρχές οργάνωσης του κειμένου. Μέσω του προσδιορισμού των τεχνικών μορφοποίησης τεκμηριώνεται η, κατεξοχήν, χωρική αρχιτεκτονική των ποιημάτων. Η ρηματική ύλη χωροποιείται και αισθητικοποιείται καθώς η Μορφή μετατοπίζεται από την τάξη της ζωγραφικής στην τάξη της ποίησης ενώ ο Ρυθμός διατηρεί την ενότητα και την συνοχή της. Η ποιητική του Χουλιαρά συγκροτείται ως ένα σώμα που, βάσει της δεσπόζουσας του Εξπρεσιονισμού, παραμορφώνεται, διαφωροποιείται και πτυχώνεται, εν χώρω και εν χρόνω, σε τρία διαστήματα-επίπεδα που, εντούτοις, συμφύονται στον χρονότοπο της μνήμης καθώς ο καλλιτέχνης γίνεται ο ίδιος εκμαγείο, παράγοντας ποιητικά και ζωγραφικά ομοιώματα.

Γλώσσα – Λογοτεχνία

Νίκος Χουλιαράς, Jean François Lyotard, Jacques Rancière, Gilles Deleuze, διαμεσική τέχνη, διακαλλιτεχνικές προσεγγίσεις, οπτική ποίηση, ζωγραφική, πτύχωση, διαφο/ωροποίηση, (ανα)παράσταση, μορφή, υπαρξιακή ποίηση, υπαρξιακός λυρισμός, μεταπολεμική ποίηση, ποιητική γενιά του 1970, ποιητική γενιά του 1980, νεο-εξπρεσιονισμός, παραστατική ζωγραφική, χώρος-σώμα, υλικότητα, απτικότητα, γλυπτικότητα, χρωματικότητα, φωτοσκίαση, χωροποίηση, αισθητικοποίηση.

Όχι

0

Ναι

140

109

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2024-11-23.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3398863