Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Κοτανίδου Αναστασία(Επιβλέπουσα),Ορφανός Στυλιανός , Κουτσούκου Αντωνία
Περίληψη:
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή: Η σήψη αποτελεί την κυριότερη αιτία θνητότητας και θνησιμότητας στο
χώρο της ΜΕΘ. Το ενδοθήλιο παίζει έναν κεντρικό ρόλο στην παθοφυσιολογία της
σήψης. Αρκετοί είναι οι βιοδείκτες που εκφράζονται κατά την σηπτική διεργασία
χωρίς ωστόσο να έχουν σταθμιστεί τα επίπεδα τους ώστε να αποτελούν εργαλείο
πρόγνωσης , διάγνωσης και έκβασης της σήψης.
Σκοπός: Παρακολούθηση της μικροκυκλοφορίας με τη μεθόδο εγγύς του υπερύθρου
φασματοσκοπία (Near Infrared Spectroscopy, ΝIRS) και τη τεχνική του αγγειακού
αποκλεισμού (Vascular Occlusion Technique, VOT) κατά τη φάση της σήψης και
προσδιορισμός των βιοδεικτών στην πρόγνωση του σηπτικού συνδρόμου.
Υλικό μέθοδος: Στη μελέτη συμμετείχαν 187 μη σηπτικοί βαρέως πάσχοντες ασθενείς
από τους οποίους οι εκατόν είκοσι δυο πληρούσαν τα κριτήρια εισαγωγής. Για την
εκτίμηση της μικροκυκλοφορίας χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος του ΝΙRS σε συνδυασμό
με την αγγειακή απόφραξη άνω άκρου. Οι μετρήσεις με τη μέθοδο αυτή έγιναν σε
τέσσερα χρονικά σημεία: κατά την εισαγωγή των ασθενών στη ΜΕΘ, την ημέρα σήψης,
24 και 48 ώρες από την εμφάνιση σήψης. Για των προσδιορισμό των διαφόρων
βιοδεικτών χρησιμοποιήθηκαν η δοκιμασία ELISA, η RT-PCR, κ.α .
Αποτελέσματα: Από τους εκατόν είκοσι δυο μη σηπτικούς βαρέως πάσχοντες ασθενείς
που εντάχθηκαν στη μελέτη μας, 71 παρουσίασαν σήψη κατά την παραμονή τους στη
ΜΕΘ, ενώ οι υπόλοιποι χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδα ελέγχου (μη σηπτικοί ασθενείς).
Οι μετρήσεις με τη μέθοδο NIRS για την εκτίμηση της μικροκυκλοφορίας των
σηπτικών ασθενών (Ν=71) παρουσίασαν διαταραχές στον ρυθμό κατανάλωσης οξυγόνου
την ημέρα της σήψης συγκριτικά με την ημέρα εισαγωγής τους. Επιπλέον, η
μεταβλητή hyperemia recovery time ήταν σημαντικά μειωμένη την ημέρα της σήψης
σε σύγκριση με την ημέρα εισαγωγής (137±50sec, vs 169±30sec, p =0,001). Αυτή η
παράμετρος συνέχισε να μειώνεται και στις επόμενες χρονικές μετρήσεις, δηλαδή
24h και 48h μετά την εμφάνιση σήψης. Επίσης, η μεταβλητή hyperemia recovery
area έδειξε στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ ημέρας εισαγωγής και ημέρας
σήψης (19,3±10,6 vs 12,4±8,6 p<0,001), μεταξύ 24h (10,7±7,5,p<0,001) και μεταξύ
48h από την εμφάνιση σήψης (10±4,7, p<0,001) αντίστοιχα. Από όλους τους
βιοδείκτες (sP-σελεκτίνη, sE-σελεκτίνη, Ang-1, Ang-2,VE-cadherin, sICAM-1,
TNF-α,VEGF, vWf) μόνο στην sE-σελεκτίνη και στην sP-σελεκτίνη βρέθηκαν αυξημένα
επίπεδα την ημέρα εισαγωγής στους ασθενείς που εμφάνισαν σήψη σε σύγκριση με
τους μη σηπτικούς ασθενείς. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων του EPCR
παρατηρήθηκαν αυξημένα επίπεδα στους ασθενείς που εμφάνισαν σήψη κατά τη
διάρκεια παραμονής τους στη ΜΕΘ σε σύγκριση με τους μη σηπτικούς ασθενείς. Από
την πολυπαραγοντική ανάλυση πρόεκυψε ότι ο sEPCR αποτελεί τον μοναδικό
παράγοντα που σχετίζεται με την ανάπτυξη της σήψης με τον χρόνο. Τέλος, η Aqp-1
βρέθηκε αυξημένη στα πολυμορφοπύρηνα κοκκιοκύτταρα των σηπτικών ασθενών, ενώ
αυξήθηκε 3 φορές κατά την εμφάνιση σηπτικής καταπληξίας.
Συμπεράσματα. Τα αποτελέσματα μας ενισχύουν την άποψη ότι η λειτουργικότητα του
ενδοθηλίου διαταράσσεται κατά την εμφάνιση του σηπτικού συνδρόμου. Οι μετρήσεις
NIRS σχετίζονται με μεταβολές της μικροκυκλοφορίας σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς
τις πρώτες ημέρες της σήψης. Επιπλέον η sE-σελεκτίνη, η sP-σελεκτίνη και o
sEPCR, φαίνεται να αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες στην ανάπτυξη σήψης
γεγονός που δηλώνει ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικοί
βιοδείκτες σήψης. Τέλος, η Aqp-1 επαγωγή σχετίζεται με αυξημένη διαπερατότητα
κυτταρικής μεμβράνης και μπορεί συνεπώς, να έχει λειτουργική σημασία.
Λέξεις-κλειδιά:
Ενδοθήλιο, Σήψη, Φασματοσκοπία εγγύς υπερύθρου, Βιοδείκτες, ΜΕΘ
