Περίληψη:
Το γάλα αποτελεί σημαντικό στοιχείο στην διατροφή του ανθρώπου από πολύ παλιά
και συνέβαλε σημαντικά στην επιβίωση και στην υγεία του ανθρώπου.
Οι συνθήκες διατροφής, διαβίωσης και υγείας των γαλακτοφόρων ζώων επηρεάζουν
την υγιεινή του κατάσταση και επιμολύνουν το γάλα με ανεπιθύμητες ουσίες που
προκαλούν προβλήματα στην υγεία του καταναλωτή.
Τα κατάλοιπα γεωργικών φαρμάκων με σημαντικότερα τα οργανοχλωριωμένα
εντομοκτόνα μολύνουν το γάλα από το περιβάλλον είτε μέσω της βοσκής των ζώων σε
μολυσμένα βοσκοτόπια είτε μέσω της διατροφής τους με μολυσμένες ζωοτροφές,
μεταφέρονται και συσσωρεύονται στον λιπώδη ιστό του ανθρώπου.
Τα οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα όπως το aldrin, το dieldrin, το chlordane και
το heptachlor προκαλούν καρκίνο στο μαστό του ανθρώπου.
Το DDT και οι μεταβολίτες του προκαλούν καρκίνο στο συκώτι, λευχαιμία,
λεμφώματα και αδενώματα στον πνεύμονα.
Έρευνες έδειξαν επίσης ότι το DDT έχει μεταλλαξιογόνες ιδιότητες καθώς και
οιστρογονικές επιδράσεις μαζί με τα p,p΄-DDE, α-HCH, δ-HCH τα οποία έχουν
ανταγωνιστική ή συναγωνιστική συμπεριφορά ενάντια στους ορμονικούς υποδοχείς
και χαρακτηρίζονται σαν ορμονικοί διαταράκτες. Για τον λόγο αυτό στις
ανεπτυγμένες χώρες έχει απαγορευθεί η χρήση του.
Το Lindane (γ- HCH) προκαλεί ανάπτυξη καρκινωμάτων στο θυροειδή αδένα, στην
υπόφυση, στα επινεφρίδια, στις ωοθήκες και στο συκώτι, λεμφοσαρκώματα στον
πνεύμονα, ατροφία των γεννητικών οργάνων και λευχαιμία.
Το BHC ευθύνεται για ανάπτυξη συμπτωμάτων πορφυρίασης σε ανθρώπους.
Σε έρευνες που έγιναν στην Ελλάδα από το 1974, μετά την απαγόρευση της χρήσης
οργανοχλωριωμένων εντομοκτόνων, μέχρι σήμερα βρέθηκαν αρχικά υψηλές
συγκεντρώσεις των κυριοτέρων εντομοκτόνων ενώ σήμερα οι συγκεντρώσεις είτε
είναι εντός των ανώτατων επιτρεπομένων ορίων στα γαλακτοκομικά προϊόντα είτε
υπάρχει απουσία αυτών.
Τα αντιβιοτικά αποτελούν έναν εξωγενή αντιμικροβιακό παράγοντα που μπορούν να
μολύνουν το γάλα. Χρησιμοποιούνται για την θεραπεία διαφόρων ασθενειών των ζώων
με σημαντικότερη αυτή της μαστίτιδας. Μετά την χορήγηση του αντιβιοτικού στο
ζώο, ένα μέρος από αυτό εκκρίνεται στο γάλα.
Η παρουσία τους στο γάλα δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην παρασκευή
ζυμωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων, αλλεργίες σε ευαίσθητες ομάδες ανθρώπων σε
ορισμένα αντιβιοτικά καθώς και μεταλλάξεις σε παθογόνα στελέχη μικροοργανισμών.
Με την εκπαίδευση και ενημέρωση των κτηνοτρόφων για την λελογισμένη χρήση
αντιβιοτικών, την συνεχή παρακολούθηση από κτηνιάτρους των ζώων, τους συνεχείς
ελέγχους της βιομηχανίας στο νωπό γάλα και των κρατικών φορέων στα τελικά
προϊόντα, έχει μειωθεί σημαντικά η παρουσία αντιβιοτικών στα γαλακτοκομικά
προϊόντα.
Στην έρευνα μας που έγινε στο νομό Αττικής σε 20 δείγματα παστεριωμένου
γάλακτος σε διάστημα 2 μηνών με τρείς δειγματοληψίες ήταν αρνητικά στην
παρουσία αντιβιοτικών.
Λέξεις-κλειδιά:
Φυτοφάρμακα, Οργανοχλωριωμένα εντομοκτόνα, Γάλα, Αντιβιοτικά, Περιβάλλον
