Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Π. Κυρίτσης Αναπλ. Καθηγητής (Επιβλέπων) , Κων/νος Μεθενίτης Αναπλ. Καθηγητής, Χ.-Α. Μητσοπούλου Καθηγήτρια
Περίληψη:
Στην παρούσα εργασία, το αντικείμενο μελέτης είναι η σύνθεση και ο δομικός
χαρακτηρισμός των παρακάτω συμπλόκων του Cu(ΙΙ) με τον ιμιδοδιφωσφινικό
υποκαταστάτη (O,O) = [Ph2P(O)NP(O)Ph2][Σύμβολο] και διάφορες διιμίνες:
[Cu{Ph2P(O)NP(O)Ph2}(2,2[Σύμβολο]-bipy)]NO3 (1),
[Cu{Ph2P(O)NP(O)Ph2}(1,10-phen)] NO3 (2),
[Cu2{Ph2P(O)NP(O)Ph2-O}2(1,10-phen)2(OH)2] (3),
[Cu{Ph2P(O)NP(O)Ph2-O}(neocuproine)]NO3 (4) και
[Cu{Ph2P(O)NP(O)Ph2}(curcuAX133)]NO3, (curcuAX133 = παράγωγο κουρκουμίνης) (5).
Όπως αποδεικνύεται από μελέτες κρυστάλλων των συμπλόκων 1, 2 και 4 οι οποίοι
προέκυψαν σε σύστημα διαλυτών CH3OH/H2O 1:3, με κρυσταλλογραφία ακτίνων X, η
πρώτη σφαίρα συντάξεως CuO3N2 φέρει γεωμετρία τριγωνικής διπυραμίδας. Η δομή
σταθεροποιείται με ενδομοριακές π-π αλληλεπιδράσεις, όπως επίσης και με δεσμούς
υδρογόνου ανάμεσα σε ένα συμπλεγμένο, στο μεταλλικό κέντρο, μόριο νερού και τα
δύο άτομα οξυγόνου στα άκρα των δύο υποκαταστατών [Ph2P(O)NP(O)Ph2][Σύμβολο] ,
τα οποία, απρόσμενα, συμπλέκονται μονοσχιδώς. Το σύμπλοκο 3 είναι διπυρηνικό,
με δύο γεφυρωτικά ΟΗ[Σύμβολο] μεταξύ δύο κέντρων Cu(II)
Περαιτέρω μελέτες με τις τεχνικές φασματοσκοπίας UV-vis και cw-EPR και
φασματομετρίας μάζας αποδεικνύουν ότι εν διαλύσει τα σύμπλοκα 1, 2, 4 και 5
εμφανίζουν τετραγωνική δομή. Οι αλληλεπιδράσεις υπερ-υπέρλεπτης υφής του
ασύζευκτου ηλεκτρονίου στα σύμπλοκα 1 και 5 διερευνήθηκαν με φασματοσκοπίες
ENDOR and HYSCORE.
Τα πειράματα μελέτης της αλληλεπίδρασης του συμπλόκου 1 με DNA δείχνουν ότι το
σύμπλοκο προκαλεί δομικές ανακατατάξεις στο μόριο του ct-DNA. Όπως προκύπτει
από βιολογικά πειράματα, το εν λόγω σύμπλοκο είναι τοξικό στην καρκινική
κυτταρική σειρά MCF-7, παρεμποδίζοντας τη μετάβαση των κυττάρων από τη G2 στη
M φάση του κυτταρικού κύκλου.
Λέξεις-κλειδιά:
Χαλκός, Ιμιδοδιφωσφινικός υποκαταστάτης, Διμίνη, Αντικαρκινική δράση, Καρκίνος
