Περίληψη:
Το γένος Inula ανήκει στην οικογένεια Αsteraceae, μια από τις μεγαλύτερες
οικογένειες των αγγειοσπέρμων, και αποτελείται από περισσότερα από 100 είδη,
κατανεμημένα σε Ασία (Κίνα),σε Αφρική και Ευρώπη, κυρίως στην περιοχή της
Μεσογείου. Από τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους θεωρούταν ως πανάκεια για την
αντιμετώπιση ενός μεγάλου εύρους ασθενειών (άσθμα, βρογχίτιδα, κοινό
κρυολόγημα, πεπτικές διαταραχές, ψυχολογικές διαταραχές), ενώ διαδεδομένη ήταν
και η χρήση της στην Ανατολική θεραπευτική καθώς και στους ιθαγενείς της
Αμερικής. Φαρμακολογικές έρευνες επιβεβαιώνουν αυτή τη διαδεδομένη χρήση του
φυτού και αποδίδουν τη δράση του στις αντιφλεγμονώδεις, αντιμικροβιακές και
κυτταροτοξικές ιδιότητες τόσο των εκχυλισμάτων αλλά και των βιοδραστικών
μορίων. Οι κυριότερες χημικές ομάδες που συναντώνται στο γένος και οφείλονται
για τις ανωτέρω βιολογικές δράσεις είναι τα τερπένια (μονοτερπένια,
σεσκιτερπενικές λακτόνες, διτερπένια, τριτερπένια) και φλαβονοειδή. Έπειτα από
φυτοχημική ανάλυση των ειδών Inula candida subsp. limonella,( ενδημικό του
Ταϋγέτου και του Υμηττού) και Ιnula candida subsp. candida , ενδημικό του
Νότιου Αιγαίου, με τη χρήση ημιπαρασκευαστικής ΗPLC, παρασκευαστικής TLC,
χρωματογραφίας στήλης και CPC, ταυτοποιήθηκαν οι γνωστές σεσκιτερπενικές
λακτόνες , τα ξανθανολίδια: ινουσονιολίδιο, 4-O-διυδροϊνουσονιολίδιο, το
εποξυγερμακρανολίδιο : 9β-(3-υδροξυισοβαλερυλοξυ) παρθενολίδιο), και το
γoυαϊανολίδιο 11,13 δεϋδροκομπρεσσανολίδιο, καθώς και φαινολικά παράγωγα,
τριτερπένια και στερόλες. Επίσης, απομονώθηκαν δύο ξανθανολίδια (μεταβολίτες 6
και 7) και τα εποξυγερμακρανολίδια, αγγελικός εστέρας του 9-β-
υδροξυπαρθενολιδίου, 9-β-(3-μεθυλ-4-οξοπεντ-2-ενοϊκό οξύ)-παρθενολίδιο τα οποία
αποτελόυν νέα φυσικά προϊόντα , ενώ το γουαϊανολίδιο 11,13
δεϋδροκομπρεσσανολίδιο απομονώνεται για πρώτη φορά στο γένος. Αξίζει να
ανεφρθεί ότι το ινουσονιολίδιο αν και συναντάται και στα δύο είδη, είναι το
μείζον συστατικό στην Ιnula candida ssp. limonella.
Λέξεις-κλειδιά:
Σεσκιτερπενικές λακτόνες, Ξανθανολίδια, Γουαϊανολίδια, Γερμακρανολίδια, Τριτερπένια
