Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Περικλής Βαλλιάνος. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. ΕΚΠΑ
Φαίη Ζήκα. Τμήμα και Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης. ΑΣΚΤ
Γρηγόρης Μολύβας. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οι ηθικές κρίσεις είναι δυνατόν να αποτελέσουν μέρος της αισθητικής αποτίμησης ενός έργου τέχνης; Μήπως οι καλλιτεχνικές δημιουργίες αποτελούν ιδιαίτερες μορφές αισθητικής αξίας και ως εκ τούτου πρέπει να αποτιμώννται με καθαρά καλλιτεχνικά κριτήρια, ενώ η οποία ηθική απορρέει από τα έργα αυτά πρέπει να αφήνει αδιάφορο τον θεατή, τον αναγνώστη ή τον κριτικό; Ή τελικά τα ηθικά ψεγάδια, αποτελούν ταυτόχρονα αισθητικά ψεγάδια, που αυτομάτως απαξιώνουν την όποια αισθητική αξία του (ηθικά μεμπτού) έργου τέχνης; Οι τελικές απαντήσεις θα καθοριστούν, από τον τρόπο ιεράρχησης αξιών που έχει διαμορφώσει ο κάθε διανοητής, και από την μεθοδολογία του ως άμεση απόρροια της γνωσιοθεωρίας και του επιστημολογικού ρεύματος στο οποίο εντάσσεται. Η μελέτη, προκειμένου να αναδείξει τον καθοριστικό ρόλο που παίζει το μεθοδολογικό πλαίσιο στην διαμόρφωση απαντήσεων, στηρίζεται στα πρωτότυπα κείμενα των Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Immanuel Kant, Leon Tolstoy και Walter Benjamin. Ωστόσο, η μελέτη αυτολογικρίνεται, επισημαίνοντας ότι θέτοντας στο επίκεντρο το μεθοδολογικό πλαίσιο και παραδεχόμενοι ότι δεν υπάρχει μόνο μια αλήθεια για τα προς μελέτη αντικείμενα, ελλοχεύει ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε έναν άκρατο σχετικισμό. Η "μη τοποθέτηση" ίσως συνηγορεί υπέρ μιας κοινωνίας όπου όλα επιτρέπονται. Έχοντας κατά νου λοιπόν ότι η τέχνη ως μέρος της κοινωνίας, μπορεί κατά το μάλλον ή ήττον, να αποτελέσει μέρος της απο νομιμοποιητικής διαδικασίας των θεσμών, που σε τελευταία ανάλυση καθορίζονται από ηθικά φιλοσοφικά συστήματα, και ότι διαμορφώνει ως έναν βαθμό συνειδήσεις και επικοινωνεί μηνύματα, μήπως το αίτημα περί ελέγχου των ηθικών κατευθύνσεων που απορρέουν από την τέχνη εμφανίζεται επίμονα διαρκώς παρόν; Το ερώτημα παραμένει ανοιχτό. Στο τέλος της μελέτης συμπεριλαμβάνεται παράρτημα με αυτούσιες συνεντεύξεις, που μου παραχώρησαν, ο Διαγόρας Χρονόπουλος-Καλλιτεχνικός του Θεάτρου Τέχνης, Κάρολος Κουν και ο Γιάννης Χουβαρδάς-Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Ελλάδας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Κοινωνικές, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
Ηθική κρίση, αισθητική αποτίμηση, γνωσιοκρατία, αυτονομισμός, Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Αλλοτρίωση και Τέχνη