Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γελαδάς Ν., Αναπληρωτής Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Μαριδάκη Μ., Επίκουρος Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Κοσκολού Μ., Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Σκοπός της έρευνας ήταν να μελετήσει την επίδραση της εφαρμογής υπερατμοσφαιρικής εξωτερικής πίεσης στα κάτω άκρα (LPP), πρωτίστως στους περιφερικούς και, δευτερευόντως, στους καρδιοαναπνευστικούς παράγοντες της συστημικής πρόσληψης οξυγόνου (VO2) κατά την άσκηση με κατακόρυφη θέση σώματος.
ΜΕΘΟΔΟΣ
Στην έρευνα συμμετείχαν εννέα (9) υγιείς και ήπια γυμνασμένοι δοκιμαζόμενοι ηλικίας 24,3 ± 3,5 ετών. Οι εθελοντές ποδηλάτησαν σε ηλεκτρονικό κυκλοεργόμετρο με (Occlusion, Ο) και χωρίς (No Occlusion, ΝΟ) μερική απόφραξη της αιματικής ροής των κάτω άκρων εφαρμόζοντας LPP = 60 mmHg. Οι προηγούμενες πειραματικές συνθήκες εφαρμόσθηκαν στα εξής πρωτόκολλα άσκησης: α) δοκιμασία μέγιστης πρόσληψης Ο2 (VO2max test) και β) υπομέγιστη δοκιμασία σταθερής τετραγωνικής επιβάρυνσης (square – wave test). Στην πρώτη δοκιμασία η ένταση της άσκησης αυξανόταν σταθερά κάθε λεπτό μέχρι εξάντλησης, ενώ στη δεύτερη, η οποία πραγματοποιήθηκε τρεις (3) φορές σε κάθε συνθήκη, η άσκηση εκτελούνταν σε δύο σταθερά φορτία, πάνω και κάτω από το αναερόβιο κατώφλι, αντίστοιχα. Στη δοκιμασία μέγιστης πρόσληψης Ο2 καταγράφηκε το μέγιστο παραγόμενο έργο και η μέγιστη πρόσληψη Ο2 (VO2max) ενώ, παράλληλα, μετρήθηκε ο κορεσμός της τοπικής αιμοσφαιρίνης (StO2) για να εκτιμηθεί η μυϊκή οξυγόνωση των ασκούμενων άκρων. Τούτο έγινε εφαρμόζοντας τη μέθοδο υπέρυθρης φασματοσκοπίας (NIRS) με την οποία, στη δοκιμασία τετραγωνικής επιβάρυνσης, καταγράφηκαν και οι μεταβολές της τοπικής οξυγονωμένης (ΔHbO2), αποξυγονωμένης (ΔHb) και ολικής αιμοσφαιρίνης (ΔΗbT). Παράλληλα, για τη μελέτη της επίδρασης της LPP σε συστημικό επίπεδο, καταγραφόταν η VO2 ανά δευτερόλεπτο, έχοντας τον ασκούμενο συνδεδεμένο με σύστημα ανοιχτής εργοσπιρομέτρησης και στη συνέχεια ακολουθούσε εκτίμηση της κινητικής εξέλιξης της VO2. Για τις χαμηλές εντάσεις, χρησιμοποιήθηκε το μονοεκθετικό μοντέλο ενώ για τις υψηλές το μονοεκθετικό-γραμμικό. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, καταγράφηκε, επίσης, η καρδιακή συχνότητα καθώς και η συστολική και διαστολική πίεση, ενώ, κατά την αποκατάσταση, προσδιορίστηκε το γαλακτικό οξύ. Η στατιστική ανάλυση περιελάμβανε t-tests και ANOVA διπλής ή τριπλής κατεύθυνσης επαναλαμβανόμενων μετρήσεων.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Βρέθηκε ότι η εξωτερική πίεση των 60 mmHg μπορεί να προκαλέσει εντονότερη μυϊκή αποοξυγόνωση κατά την άσκηση σταθερής υψηλής έντασης αφού βρέθηκαν υψηλότερες τιμές της ΔHb (p = 0,0075) χωρίς μεταβολή στις άλλες αιμοδυναμικές παραμέτρους. Αυτή η επίδραση ανακλάται, επίσης, σε συστημικό επίπεδο αφού η σχετική συμμετοχή της αργής συνιστώσας στην κινητική της VO2 αυξάνεται, από 0,13 ± 0,04 σε 0,20 ± 0,05.
Δεν παρατηρούνται ανάλογες μεταβολές στο σταθερό χαμηλό φορτίο και στην άσκηση αυξανόμενης έντασης μέχρι εξάντλησης. Στο τελευταίο πρωτόκολλο άσκησης, ωστόσο, περιο¬ρίστηκε τόσο η μέγιστη απόδοση (243 ± 28 έναντι 276 ± 29 watt) όσο και η VO2max (3103 ± 469 έναντι 3423 ± 533 ml/min).
ΣΥΖΗΤΗΣΗ – ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Φαίνεται ότι κατά την άσκηση, οι μηχανισμοί που στις μικρές εντάσεις λειτούργησαν ως αντισταθμιστικοί παράγοντες στη με¬ρική αιματική απόφραξη των κάτω άκρων, στα μεγάλα φορτία δεν ήταν επαρκώς αποτελεσματικοί και παρα¬τηρήθηκε μεγαλύτερη απόσπαση Ο2 από το παρεχόμενο αίμα.
