Η ευθύνη προς τον άλλο. Ζητήματα ταυτότητας, ετερότητας και ηθικής ευθύνης με βάση την σκέψη των Λεβινάς και Ρικέρ

Διπλωματική Εργασία uoadl:2697463 1075 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Φιλοσοφία Δικαίου
Βιβλιοθήκη Νομικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-03-12
Έτος εκπόνησης:
2018
Συγγραφέας:
Μηλιώνη Άννα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βουτσάκης Βασίλης (κυρίως επιβλέπων), Επίκουρος Καθηγητής, Νομική Σχολή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος, Καθηγητής, Νομική Σχολή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Βασιλόγιαννης Φίλιππος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Νομική Σχολή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η ευθύνη προς τον άλλο. Ζητήματα ταυτότητας, ετερότητας και ηθικής ευθύνης με βάση την σκέψη των Λεβινάς και Ρικέρ
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η ευθύνη προς τον άλλο. Ζητήματα ταυτότητας, ετερότητας και ηθικής ευθύνης με βάση την σκέψη των Λεβινάς και Ρικέρ
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία αποσκοπεί στην ανάδειξη της σχέσης της ηθικής ευθύνης του προσώπου με τις έννοιες της ταυτότητας και της ετερότητας, μέσα από την κριτική αντιπαραβολή της φιλοσοφικής σκέψης του Emmanuel Lévinas (1906-1995) και του Paul Ricœur (1913-2005). Αρχικά εξετάζεται το φιλοσοφικό επιχείρημα που διατυπώνει ο Lévinas υπέρ της στοιχειοθέτησης μιας άπειρης και άμετρης ευθύνης του ηθικού υποκειμένου προς τον Άλλο ως έτερο, λόγω και χάριν της ετερότητάς του. Στη συνέχεια εξετάζεται η απόπειρα του Ricœur να ανατρέψει την απόλυτη ηθική προτεραιότητα που αποδίδει στον Άλλον ο Lévinas, αμφισβητώντας τον ριζικό χωρισμό του υποκειμένου από τον Άλλο και προτείνοντας μία διαλεκτική προσέγγιση της σχέσης ταυτότητας και ετερότητας.
Δεδομένων των διαφορών μεταξύ των δύο προσεγγίσεων της ετερότητας, επιχειρείται η άρθρωση ενός ρικεριανής υφής επιχειρήματος κατά της λεβινασικής θεωρίας περί ευθύνης. Την ρικεριανή αυτή κριτική ακολουθεί μία απόπειρα ανασκευής της. Καταδεικνύεται ότι οι διαφορετικές τοποθετήσεις των δύο φιλοσόφων αναφορικά με το ζήτημα της ηθικής ευθύνης οφείλονται στην θέση διαφορετικών αφετηριακών προκειμένων, και όχι σε εσωτερικές αντιφάσεις και ασυνέπειες της μίας ή της άλλης προσέγγισης. Η υιοθέτηση της μίας ή της άλλης θεωρίας εξαρτάται από το πώς τοποθετείται κανείς αναφορικά με το ζήτημα του ριζικού χωρισμού του υποκειμένου από τον Άλλο, και κατ' επέκταση, από το αγαθό. Το ζήτημα αυτό, ωστόσο, εντάσσεται στο πεδίο των βαθύτατα προσωπικών αντιλήψεων των ατόμων, οι οποίες κατά τη φιλελεύθερη επιχειρηματολογία δέον να είναι σεβαστές, ακριβώς λόγω της μοναδικότητας και της διακριτότητας των προσώπων. Αναδεικνύεται έτσι η σχέση του προβλήματος της ετερότητας με το ζήτημα της σχέσης ορθού και αγαθού.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Φιλοσοφία του δικαίου
Λέξεις-κλειδιά:
Ευθύνη, ταυτότητα, ετερότητα, Άλλος, ηθική, ριζικός χωρισμός, αγαθό, Λεβινάς, Ρικέρ
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Όχι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
36
Αριθμός σελίδων:
95
Ευθύνη-προς-τον-άλλο-διπλωματική-pergamos.pdf (671 KB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο