Κατεύθυνση Διαχείριση Περιβάλλοντος - Ορυκτοί Πόροι
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

2020-01-16

2020

Λαγουτάρη Μαρία

Σταματάκης Μηχαήλ, Καθηγητής, Γεωλογία-Γεωπεριβάλλον, ΕΚΠΑ.
Μουστάκας Νικόλαος, Καθηγητής, Α.Φ.Π. & Γ.Μ., ΓΠΑ.
Αργυράκη Αριάδνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Γεωλογία-Γεωπεριβάλλον, ΕΚΠΑ.

Ζεολιθικοί Τόφφοι Ελληνικής Προέλευσης ως Παράγοντες Βραδείας Αποδέσμευσης Λιπασμάτων

Ελληνικά

Ζεολιθικοί Τόφφοι Ελληνικής Προέλευσης ως Παράγοντες Βραδείας Αποδέσμευσης Λιπασμάτων

Στην παρούσα εργασία μελετήθηκαν ζεολιθικοί τόφφοι Ελληνικής προέλευσης, με διαφορετικές φυσικοχημικές ιδιότητες. Οι ζεολιθικοί τόφφοι μελετήθηκαν ως προς την ικανότητα τους να λειτουργήσουν σαν παράγοντες βραδείας αποδέσμευσης των λιπασμάτων (SRF). Επιλέχθηκαν έξι αντιπροσωπευτικά δείγματα Ελληνικών φυσικών πετρωμάτων (ζεολιθικών τόφφων) που περιέχουν τέσσερα αντιπροσωπευτικά ειδή ζεόλιθων (ευλανδίτης-κλινοπτιλόλιθος, μορντενίτης, ανάλκιμο, σαμπαζίτης) που χρησιμοποιούνται στη γεωργία ως εδαφοβελτιωτικά και προστέθηκαν στο έδαφος μαζί με τη βασική λίπανση για την καλλιέργεια της ελιάς (που στην περιοχή της Μεσογείου είναι η πιο διαδεδομένη καλλιέργεια).
Τα φυσικά πετρώματα που επιλέχθηκαν ήταν από διάφορες περιοχές της Ελλάδας δύο είδη ζεολιθικών τόφφων από τη Σάμο ένα από τα Κοντέϊκα μοντμοριλλονίτη – σαμπαζίτη και ένα από Σουρίδες κλινοπτιλόλιθο – ανάλκιμο, ένα από τη Κίμωλο μορντενίτη, ένα από την Ορεστιάδα ευλανδίτη και ένα μίγμα από τις Φέρες που κυριαρχεί ο κλινοπτιλόλιθος μαζί με μοντμοριλλονίτη και από τη Κίρκη ανάλκιμο και προστέθηκαν σε δύο είδη εδαφών ένα όξινο από την περιοχή της Μεσσηνίας και ένα αλκαλικό από την περιοχή των Μεγάρων και έγιναν διαδοχικές εκπλύσεις και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όλοι οι τύποι ζεολιθικών πετρωμάτων που δοκιμάστηκαν μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο σαν παράγοντες βραδείας αποδέσμευσης των λιπασμάτων (SRF) αλλά και σαν εδαφοβελτιωτικά.
Στα εδαφικά και τα τοφφικά δείγματα πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω αναλύσεις. Στα εδαφικά δείγματα προσδιορίστηκε το Χρώμα με βάση το Munsell (Soil Survey Laboratory Methods Manual 2004). Έπειτα μελετήθηκε η Μηχανική σύσταση (Soil Survey Laboratory Methods Manual 2004) καθώς και η Εδαφική οξύτητα pH (McLean, 1982) μαζί και το Φαινόμενο Ειδικό βάρος και το Ενεργό Ανθρακικό Ασβέστιο (Soil Survey Laboratory Methods Manual 2004). Μετά υπολογίστηκε η Οργανική ουσία με τη τροποποιημένη μέθοδο υγρής οξείδωσης Walkley–Black (Νelson και Sommers, 1982) καθώς και η Ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων (CEC) με δύο μεθόδους μία Γρήγορη μέθοδος Soil Survey Laboratory Methods Manual (2004) και μία Αργή μέθοδος (τροποποιημένη μέθοδο Chapman, 1965). Επιπλέον προσδιορίστηκαν τα Ανταλλάξιμα κατιόντα Soil Survey Laboratory Methods Manual (2004) καθώς και ο Διαθέσιμος φώσφορος τόσο για το Όξινο Έδαφος (Μέθοδος Bray pH δείγματος < 6,5) (Murphy and Riley, 1962) όσο και για το Αλκαλικό Έδαφος (Μέθοδος Olsen pH δείγματος > 6,5) (Olsen, and Sommers, 1982) και για τα τοφφικά δείγματα. Τα ιόντα μετρήθηκαν με Χρωματομετρικό πρoσδιορισμό για το νιτρικό αζώτο, για το αμμωνιακό αζώτο (Μέθοδος Ινδοφαινόλης) καθώς και για το βόριο (Μέθοδος Azomethine-H) με βάση Soil Survey Laboratory Methods Manual (2004). Οι παραπάνω μέθοδοι επαληθεύτηκαν και με Φασματοφωτομετρική μέθοδο HACH αμμωνιακά η μέθοδος που ακολουθήθηκε είναι 10031, για τα νιτρικά η μέθοδος 8039 και για τα φωσφορικά η μέθοδος 8048. Τα ιόντα μαγνησίου μετρήθηκαν στην ατομική απορρόφηση με λανθάνιο 1% και όλα τα υπόλοιπα ιόντα στην ατομική απορρόφηση χωρίς λανθάνιο. Τέλος έγινε και προσδιορισμός ορυκτών με XRD καθώς και η επί τις % σύσταση των δειγμάτων με XRF.
Το καλύτερο υλικό αποδείχθηκε ο ζεολιθικός τόφφος από την Ορεστιάδα και το υλικό από τις Φέρες που ήταν ένα μίγμα ζεόλιθου και αργιλικών ορυκτών στη συγκεκριμένη περίπτωση μοντμοριλλονίτη. Άρα μπορεί να βγει το συμπέρασμα ότι πετρώματα που περιέχουν ζεόλιθο και μοντμοριλλονίτη λειτουργούν καλύτερα στη βραδεία αποδέσμευση των λιπασμάτων στα προαναφερθέντα είδη εδαφών.

Θετικές Επιστήμες

Ζεολιθικός τόφφος, Βραδεία αποδέσμευση των λιπασμάτων, Ικανότητα Ανταλλαγής Κατιόντων (CEC), Έδαφος, Ελιά.

Ναι

6

Ναι

98

117

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2894948