Πέργαμος - Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Μονάδα:

Κατεύθυνση Βιοστατιστική
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

Ημερομηνία κατάθεσης:

2020-02-04

Έτος εκπόνησης:

2020

Συγγραφέας:

Κορνάρος Ιωάννης

Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:

Ελένη - Κλεάνθη Κατσουγιάννη, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Φραγκίσκος Γονιδάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεωργία Βουρλή, Επιστημονικός Συνεργάτης PhD, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πρωτότυπος Τίτλος:

Στατιστική ανάλυση αξιολόγησης θεραπευτικής παρέμβασης Πολυοικογενειακής Θεραπείας και Ψυχοεκπαίδευσης στις Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής

Γλώσσες εργασίας:

Ελληνικά

Μεταφρασμένος τίτλος:

Περίληψη:

Υπόβαθρο και σκοπός: Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής (ΔΠΤ) εμφανίζονται με αυξημένη συχνότητα στην εφηβεία και επηρεάζουν την ομαλή ψυχοσωματική ανάπτυξη του εφήβου. Οι νεότερες τάσεις στην αντιμετώπιση των ΔΠΤ στρέφονται σε εντατικά θεραπευτικά προγράμματα, όπως το μοντέλο Πολυοικογενειακής Θεραπείας και το πρόγραμμα Ψυχοεκπαίδευσης των οικογενειών. Σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνηθεί αν μετά την ολοκλήρωση των παρακολουθήσεων οι οικογένειες των πασχόντων αφενός θα επιβαρύνονται λιγότερο ψυχολογικά και αφετέρου θα αντιμετωπίζουν καλύτερα τη διαταραχή και το πάσχον μέλος, όπως θα αξιολογηθεί από τα ερωτηματολόγια EDSIS και AESED αντίστοιχα. Ένας δευτερεύων στόχος ήταν να εξεταστεί αν επαληθεύονται τα ευρήματα άλλων χωρών που δείχνουν ότι η Πολυοικογενειακή θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική σε σχέση με την Ψυχοεκπαίδευση στην αντιμετώπιση των ΔΠΤ.

Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε προοπτική έρευνα μέλλοντος δύο ομάδων, με συνεργασία των φορέων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Βήματα Εμπρός». Η 1η ομάδα ακολούθησε Ψυχοεκπαιδευτική παρέμβαση με 107 γονείς ασθενών με Ψυχογενή Ανορεξία (ΨΑ) και η 2η ακολούθησε το μοντέλο της Πολυοικογενειακής Θεραπείας με 40 γονείς ασθενών που έπασχαν από ΔΠΤ. Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το ερωτηματολόγιο AESED, που μετράει την κλίμακα προσαρμοστικότητας και ικανότητας διαχείρισης στις ΔΠΤ, και το ερωτηματολόγιο EDSIS που παρέχει την κλίμακα μέτρησης των επιπτώσεων των συμπτωμάτων της ΔΠΤ. Μετά το τέλος της θεραπευτικής εβδομάδας συλλέχθηκαν τα ερωτηματολόγια AESED και EDSIS και προγραμματίσθηκαν άλλες τρεις συναντήσεις παρακολούθησης τους επόμενους έξι μήνες (το 2ο, τον 4ο και τον 6ο μήνα). Προς στατιστική αξιοποίηση των ερωτηματολογίων AESED και EDSIS, προσαρμόσθηκαν και δοκιμάσθηκαν διάφορα γραμμικά μικτά μοντέλα τυχαίας σταθεράς και τυχαίας κλίσης, και πραγματοποιήθηκε έλεγχος των συγχυτικών παραγόντων, όπως το ιατρικό ιστορικό των συμμετεχόντων.

Αποτελέσματα: Δεν βρέθηκε διαφοροποίηση μεταξύ του προγράμματος Ψυχοεκπαίδευσης και του μοντέλου της Πολυοικογενειακής θεραπείας, με βάση τα ερωτηματολόγια AESED και EDSIS (pvalue=0.5596 και pvalue=0.278 αντίστοιχα). Η παρέλευση των δύο πρώτων μηνών, μετά τη θεραπευτική εβδομάδα, συσχετίστηκε με στατιστικά σημαντική (pvalue<0.001), μείωση των βαθμολογιών AESED και EDSIS, ενώ οι διαφορές μεταξύ των επόμενων συναντήσεων ήταν στατιστικά μη σημαντικές. Οι γονείς που παρακολούθησαν το πρόγραμμα Ψυχοεκπαίδευσης παρουσίασαν στη 2η συνάντηση παρακολούθησης μείωση των αρχικών βαθμολογιών AESED και EDSIS κατά 8.5 και 9.4 μονάδες αντίστοιχα, ενώ οι γονείς της Πολυοικογενειακής θεραπείας παρουσίασαν μείωση κατά 8.6 και 9.4 μονάδες. Στις επόμενες δύο συναντήσεις παρακολούθησης δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση των βαθμολογιών AESED και EDSIS σε σχέση με τη 2η συνάντηση. Το είδος θεραπείας επέδρασε σημαντικά στις διαστάσεις του AESED αποφυγή και τροποποιήσιμη ρουτίνα (pvalue<0.05), έλεγχος της οικογένειας (pvalue<0.001), και εθελοτυφλία (pvalue<0.05), ενώ οι βαθμολογίες των διαστάσεων του ερωτηματολογίου EDSIS δεν διαφοροποιήθηκαν μεταξύ των δύο θεραπειών. Οι διαστάσεις κοινωνική απομόνωση (EDSIS) και εθελοτυφλία (AESED) βρέθηκαν στατιστικά μη σημαντικές (pvalue>0.05), αντιστεκόμενες στις αλλαγές που επιφέρουν οι θεραπευτικές παρεμβάσεις. Ο έλεγχος των συγχυτικών παραγόντων έδειξε ότι οι μεταβλητές ιατρικό ιστορικό της μητέρας και του πατέρα ήταν στατιστικά σημαντικές (t=-2.64 με pvalue=0.0096 και t=-2.64 με pvalue=0.0011 αντίστοιχα). Οι απώλειες κατά την παρακολούθηση ξεπέρασαν το 38.3%.

Συζήτηση και συμπεράσματα: Το είδος της θεραπευτικής παρέμβασης δεν διαδραμάτισε κάποιο ρόλο στη βελτίωση της προσαρμοστικότητας, της ικανότητας διαχείρισης και της αντιμετώπισης των ειδικών δυσκολιών στις ΔΠΤ. Η θεραπεία ήταν αυτή που επέφερε τη μείωση των βαθμολογιών στις κλίμακες των δύο ερωτηματολογίων καθώς, η συμμετοχή των συγγενών σε ομαδική θεραπεία, βελτίωσε την ψυχολογική τους διάθεση και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τη διαταραχή και το πάσχον μέλος. Η ανοδική τάση που παρατηρήθηκε στις βαθμολογίες των ερωτηματολογίων EDSIS και AESED στην τελευταία συνάντηση παρακολούθησης υποδεικνύει υποτροπή των συμπτωμάτων των συγγενών. Λόγω των υψηλών ποσοστών απώλειας (άνω του 38%) κατά την παρακολούθηση αφενός τα αποτελέσματα είναι πιθανό να παρερμηνευτούν αφετέρου, υφίσταται αδυναμία αξιολόγησης, της εγκυρότητας της έρευνας. Η επανάληψη της έρευνας με μεγαλύτερο και πιο ποικίλο δείγμα καθίσταται επιβεβλημένη για εξαγωγή πιο αξιόπιστων αποτελεσμάτων.

Κύρια θεματική κατηγορία:

Επιστήμες Υγείας

Λέξεις-κλειδιά:

Πολυοικογενειακή Θεραπεία, Ψυχοεκπαίδευση, Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής, EDSIS, AESED.

Ευρετήριο:

Όχι

Αρ. σελίδων ευρετηρίου:

Εικονογραφημένη:

Ναι

Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:

Αριθμός σελίδων:

131