Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βασιλική Μπενέτου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική σχολή, ΕΚΠΑ
Παγώνα Λάγιου, Καθηγήτρια, Ιατρική σχολή, ΕΚΠΑ
Φίλιππος Ορφανός, Μέλος ΕΔΙΠ, Ιατρική σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες των ασθενών σχετικά με την αισθητική του χαμόγελου αυξάνονται αξιοσημείωτα. Το γεγονός αυτό αποτελεί τον κύριο λόγο για τον οποίο οι ασθενείς υποβάλλονται σε ορθοδοντική θεραπεία, ενώ οι ιατρικές και οδοντικές ενδείξεις είναι λιγότερο διαδεδομένες ως λόγος ορθοδοντικής. Η σωστή στοματική υγιεινή, η υγιεινή διατροφή και οι τακτικοί οδοντιατρικοί έλεγχοι είναι το κλειδί για την πρόληψη των οδοντικών και περιοδοντικών νόσων. Παρά τα οφέλη της ορθοδοντικής, οι ορθοδοντικές συσκευές αυξάνουν τη συσσώρευση των βιοϋμένων και την κατακράτηση πλάκας γύρω από τους ορθοδοντικούς μηχανισμούς και περιορίζουν την εφαρμογή ορθής στοματικής υγιεινής.
Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των παραγόντων (κοινωνικο-δημογραφικών, διατροφικών και γενικών οδοντιατρικών ) που επηρεάζουν τα επίπεδα της στοματικής υγιεινής, όπως καταγράφηκαν με τον απλοποιημένο δείκτη στοματικής υγιεινής OHI-S (Oral Hygiene Index-Simplified), ασθενών υπό ορθοδοντική θεραπεία. Το δείγμα αφορά 218 ορθοδοντικούς ασθενείς, 107 άνδρες και 111 γυναίκες, με μέση ηλικία 16 ετών, από δύο ιδιωτικά ορθοδοντικά ιατρεία εντός και εκτός του νομού Αττικής ενώ η διάρκεια λήψης και καταγραφής των δεδομένων της μελέτης ήταν κατά μέσω όρο 3 μήνες (Δεκέμβριος 2019 έως Φεβρουάριος 2020). Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν μέσω ερωτηματολογίου και κλινικής οδοντιατρικής εξέτασης.
Για την ανάλυση των δεδομένων εφαρμόστηκε απλή και πολλαπλή λογαριθμιστική εξάρτηση. Τα αποτελέσματα της μελέτης ανέδειξαν ότι το είδος της ορθοδοντικής θεραπείας, η καθημερινή χρήση της οδοντόβουρτσας, η καθημερινή εφαρμογή μεσοδόντιου καθαρισμού, η αιμορραγία των ούλων και η συχνότητα των οδοντιατρικών επισκέψεων (για την ομάδα «ανά 1 έτος») σχετίζονται στατιστικά σημαντικά με το επίπεδο στοματικής υγιεινής OHI-S. Ωστόσο, το φύλο, η ηλικία, ο τόπος διαμονής, το κάπνισμα, το επίπεδο εκπαίδευσης των γονέων, η καθημερινή κατανάλωση ζαχαρωδών τροφών, η καθημερινή κατανάλωση λαχανικών/φρούτων, η συχνότητα οδοντιατρικών επισκέψεων (για την ομάδα «άνω του 1 έτους») και ο τελευταίος οδοντιατρικός καθαρισμός, δεν βρέθηκαν να σχετίζονται στατιστικά σημαντικά με το επίπεδο στοματικής υγιεινής.
Συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι το καθημερινό βούρτσισμα (OR=0,05, 95%CI=0,00-0,52 σε σχέση με το μη καθημερινό) και η καθημερινή μεσοδόντια υγιεινή (OR=0,23, 95%CI=0,08-0,71 σε σχέση με τη μη καθημερινή) μειώνουν την πιθανότητα κακής/μέτριας στοματικής υγιεινής. Από την άλλη πλευρά, το είδος της ορθοδοντικής θεραπείας (ακίνητοι μηχανισμοί OR=6,70, 95%CI=2,04-21,93 και συνδυασμός κινητών και ακίνητων μηχανισμών OR=5,91, 95%CI=1,89-18,46 σε σχέση με τους κινητούς), η αιμορραγία των ούλων κατά την ανίχνευση (OR=4,99, 95%CI=1,92-12,97 σε σχέση με την μη αιμορραγία) και η συχνότητα οδοντιατρικών επισκέψεων («ανά 1 έτος» OR=3,35, 95%CI=1,31-8,54 σε σχέση με την «ανά 6 μήνες» επίσκεψη) αυξάνουν τον κίνδυνο κακής/μέτριας στοματικής υγιεινής. Όλες οι παραπάνω συσχετίσεις βρέθηκαν μετά από τον ταυτόχρονο έλεγχο ως προς πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες.
Συμπερασματικά, μία σειρά παραγόντων βρέθηκαν να σχετίζονται με την κακή στοματική υγιεινή στο συγκεκριμένο δείγμα ορθοδοντικών ασθενών. Η γνώση των παραγόντων αυτών θα μπορούσε να συμβάλλει στην εντόπιση ασθενών με αυξημένο κίνδυνο κακής στοματικής υγιεινής και στη στοχευμένη εφαρμογή συστάσεων στον πληθυσμό αυτό.
Λέξεις-κλειδιά:
Ορθοδοντική θεραπεία, Στοματική υγιεινή, Παράγοντες κινδύνου, Ορθοδοντικά αγκύλια, Ορθοδοντικές συσκευές, Ορθοδοντικοί ασθενείς
