Έμφυλες αναπαραστάσεις στις αγγλικές έντυπες «λαϊκές» μπαλλάντες: οικογένεια και εργασία (1600-1850)

Διδακτορική Διατριβή uoadl:2960821 335 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-09-17
Έτος εκπόνησης:
2021
Συγγραφέας:
Χατζοπούλου Στυλιανή
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Κωνσταντίνος Γαγανάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Παύλος Κάβουρας, Καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μαρία Παπαθανασίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Νικολέττα Γιαντσή, Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ανδρονίκη Διαλέτη, Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Αικατερίνη Κωνσταντινίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Αθηνά Συριάτου, Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Πρωτότυπος Τίτλος:
Έμφυλες αναπαραστάσεις στις αγγλικές έντυπες «λαϊκές» μπαλλάντες: οικογένεια και εργασία (1600-1850)
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Έμφυλες αναπαραστάσεις στις αγγλικές έντυπες «λαϊκές» μπαλλάντες: οικογένεια και εργασία (1600-1850)
Περίληψη:
Αυτή η διδακτορική διατριβή εξετάζει τις αναπαραστάσεις έμφυλων ταυτοτήτων από το πεδίο της εργασίας και τις διαπροσωπικές σχέσεις εντός και εκτός του νοικοκυριού μέσα από τις αγγλικές έντυπες «λαϊκές» μπαλλάντες και τη μακρά ιστορία τους. Ειδικότερα, ξεκινώντας από τις αρχές του 17ου αιώνα και φτάνοντας ως και τα μέσα του 19ου αιώνα, εξετάζονται οι εργασιακές ταυτότητες των πρωταγωνιστών και των πρωταγωνιστριών των μπαλλαντών και ο έμφυλος καταμερισμός της έμμισθης και της άμισθης εργασίας στην Αγγλία πριν και μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση μέσω μίας μικροϊστορικής προσέγγισης μακροσκοπικής οπτικής, η οποία αξιοποιεί εργαλεία από την κοινωνική ιστορία, την οικονομική και πολιτισμική ιστορία, την ιστορία του φύλου και την πολιτισμική ανθρωπολογία. Το πρώτο κεφάλαιο εμβαθύνει στο ζήτημα των μπαλλαντών. Εξετάζει την ιστορία τους, τους ανθρώπους που εμπλέκονταν στην παραγωγή και τους τρόπους διακίνησής τους καθώς και τη λειτουργικότητά τους στο δεδομένο κοινωνικό-ιστορικό πλαίσιο, αναδεικνύοντας την πολυεπίπεδη λειτουργία τους και την ώσμωσή τους με τις ευρύτερες επιδιώξεις, ανάγκες και προσδοκίες μίας κοινωνίας σε φάση μετασχηματισμού. Στο δεύτερο κεφάλαιο, το οποίο εστιάζει στα μέλη της οικογένειας-νοικοκυριού, εξετάζονται ο καταμερισμός της εργασίας και οι σχετικές στερεοτυπικές αναπαραστάσεις εντός του οικιακού πλαισίου. Συγκεκριμένα, εξετάζονται διάφορα μέλη της οικιακής ομάδας, ανάλογα με τη θέση και τον ρόλο τους (το ανδρόγυνο και τα παιδιά του, οι άγαμοι και οι ανύπανδρες, οι χήροι και οι χήρες όπως και οι οικιακοί βοηθοί και οι μαθητευόμενοι). Επισημαίνονται οι αλλαγές στις έμφυλες σχέσεις, οι διεργασίες και οι ανακατατάξεις στο εσωτερικό της οικογένειας-νοικοκυριού υπό την επίδραση των ραγδαίων οικονομικών αλλαγών και της ανάδυσης της αγγλικής εργατικής τάξης. Στη συνέχεια, το τρίτο κεφάλαιο εστιάζει σε μορφές εργασίας στον πρωτογενή, στον δευτερογενή και στον τριτογενή τομέα της οικονομίας. Στο πλαίσιο της κάθε κατηγορίας εξετάζονται οι εργασιακές ταυτότητες ανδρών και γυναικών, οι σχετικές στερεοτυπικές αναπαραστάσεις αλλά και ο έμφυλος καταμερισμός εργασίας και η παιδική εργασία εκτός του πλαισίου του νοικοκυριού. Αναδεικνύονται οι παράγοντες διαμόρφωσης των στερεοτυπικών αναπαραστάσεων που αφορούν τις εργασιακές ταυτότητες. Παράλληλα, η «νοσταλγικότητα» που εκφράζεται στις έντυπες «λαϊκές» μπαλλάντες του πρώτου μισού του 19ου αιώνα για μία παρελθούσα και χαμένη «χρυσή εποχή», καθώς και το νέο ταξικό πρόσημο που αποκτούν πολλές μπαλλάντες της εποχής συνδέονται με τη διεύρυνση των «μεσαίων» στρωμάτων και της απόπειρας εδραίωσής τους και στη δημόσια σφαίρα. Ακολουθεί το τέταρτο κεφάλαιο, το οποίο είναι αφιερωμένο στις στερεοτυπικές αναπαραστάσεις της εργασίας και του φύλου σε συνάρτηση με το αξιακό σύστημα. Ειδικότερα, εξετάζονται το ιδανικό της εργατικότητας και η δαιμονοποίηση της οκνηρίας, η σύνδεση της σεξουαλικότητας με την τιμή και την ανηθικότητα, το θάρρος ως βασικό χαρακτηριστικό του ηρωικού χαρακτήρα και η άσκηση βίας - με αποκορύφωμα την ανθρωποκτονία - ως βασικό χαρακτηριστικό του αντιήρωα και τέλος μέσω των τραγουδιών που πραγματεύονται την αντιστροφή των έμφυλων ρόλων εξετάζονται οι αλλαγές στα προβαλλόμενα ιδανικά και στις στερεοτυπικές αναπαραστάσεις των οποίων η ρευστότητα και η πολυσημία συνδέεται με το ραγδαία μεταβαλλόμενο κοινωνικο-οικονομικό και πολιτισμικό περιβάλλον και ένα ανάλογα ρευστό αξιακό σύστημα. Η εξέταση των έντυπων «λαϊκών» μπαλλαντών φέρνει στην επιφάνεια στρατηγικές κοινωνικής πειθάρχησης και παραδειγματισμού, προσωπικές και συλλογικές μικρο-στρατηγικές επιβίωσης αναδεικνύοντας έναν πλούσιο, πολύχρωμο, ανομοιογενή κόσμο. Στο σύμπαν των μπαλλαντών αντικατοπτρίζονται οι τεκτονικές αλλαγές που σημειώνονται στην αγγλική κοινωνία από την προβιομηχανική στην πρώτη βιομηχανική εποχή μέσω των προβαλλόμενων έμφυλων και εργασιακών ρόλων και των στερεοτυπικών αλλά όχι ανελαστικών αναπαραστάσεών τους.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
Έντυπες "λαϊκές" μπαλλάντες, Ιστορία της Αγγλίας, Ιστορία της οικογένειας, Ιστορία της εργασίας, Ιστορία του φύλου, Πρώιμη νεότερη Ευρώπη, Νεότερη Ευρώπη
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
1842
Αριθμός σελίδων:
652
Χατζοπούλου, Διατριβή, 2020.pdf (15 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο