Περίληψη:
Η αξιολόγηση της σταθερότητας σχετίζεται με την εκτίμηση πολλών ασθενειών, συμπεριλαμβάνοντας άτομα με νευρολογικά, ορθοπεδικά και αιθουσαία ελλείμματα. Στην υπάρχουσα βιβλιογραφία έχει μελετηθεί διεξοδικά η στασική σταθερότητα τόσο στην όρθια διποδική και μονοποδική στάση στο έδαφος, όσο και πάνω σε διάφορες επιφάνειες στήριξης όπως ο περιστρεφόμενος δίσκος ισορροπίας, ειδικό αφρώδες στρώμα κ.α. Η χρήση των επιφανειών από τους επαγγελματίες υγείας γίνεται εμπειρικά, καθώς δεν υπάρχει κάποια αντικειμενική ταξινόμηση με βάση τη στασική σταθερότητα, την εγκεφαλική και τη μυϊκή δραστηριότητα.
Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν ο προσδιορισμός του βαθμού αστάθειας που εισάγουν 5 ευρέως χρησιμοποιούμενες επιφάνειες (έδαφος, αφρώδες στρώμα: ΑΣ, περιστρεφόμενος δίσκος: ΠΔ, φουσκωτός δίσκος: ΦΔ και ημισφαιρική μπάλα: ΗΜ). Εικοσιπέντε γυναίκες (24±3.6 έτη, 164±4 cm, 58.4±8.2kg, ΔΜΣ: 21.5±2.5kg/m2) εκτέλεσαν 5 προσπάθειες μονοποδικών στηρίξεων (40 δευτ. έκαστη) σε κάθε μία επιφάνεια. Έγινε συνδυαστική συλλογή δεδομένων ΚΠ (δυναμοδάπεδο Kistler, 9286AA, 500Hz), επιταχυνσιακής μεταβολής (Biopac BN-ACCL3, 100Hz), ηλεκτροεγκεφαλικής δραστηριότητας (C3 και C4, Biopac BN-EEG2-T, 1000Hz), και μυϊκής ενεργοποίησης (δονησιομυογράφος, Biopac TSD250, 2000Hz) (πρόσθιος κνημιαίος: ΠΚ, μακρύς εκτείνων τα δάχτυλα: ΜΕΔ, έσω κεφαλή γαστροκνήμιου: ΕΓ). Η στασική σταθερότητα υπολογίσθηκε μέσω της διαδρομής (m) του κέντρου πίεσης και μέσω της ροής της μικροκίνησης (ρυθμός επιταχυνσιακής μεταβολής, m/s3). Η εγκεφαλική ενεργοποίηση εκτιμήθηκε μέσω της μέσης τετραγωνικής ρίζας και της φασματικής πυκνότητας ισχύος των
ηλεκτροεγκεφαλικών κυμάτων άλφα, βήτα και γάμμα (μV2/Hz) και η μυϊκή ενεργοποίηση μέσω της μέσης τετραγωνικής ρίζας του δονησιομυογραφικού σήματος (μονάδες VMG). Εφαρμόστηκε ΑΝΟVA επαναλαμβανόμενων μετρήσεων για την εξέταση της κύριας επίδρασης του παράγοντα επιφάνεια στήριξης, με τις 5 επιφάνειες ν’ αποτελούν τα επίπεδα του παράγοντα, και έλεγχο σημαντικότητας των ενδοζευγικών διαφορών μεταξύ επιφανειών (διόρθωση Bonferroni) (SPSS 24.0, p ≤ 0.05).
Με στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των επιφανειών συστηματικά για όλες τις τεχνικές αξιολόγησης (p ≤ 0.05), τα αποτελέσματα έδειξαν αύξηση (100% = έδαφος) της διαδρομής ΚΠ (ΑΣ:+9,2, 9,7%, ΠΔ: +22,1, 35,8%, ΦΔ: +34,0, 50,5%, ΗΜ: +49,9, 59,5% προσθιοπίσθια και πλάγια, αντιστοίχως), του ρυθμού επιταχυνσιακής μεταβολής (ΑΣ: +29,5, 26,9, 27,6%, ΠΔ: +45,0, 57,0, 64,5%, ΦΔ: +58,6, 64,7, 73,0%, ΗΜ: +72,3, 74,7, 81,4%, προσθιοπίσθια, πλάγια και κατακόρυφη διεύθυνση, αντιστοίχως) της ηλεκτροεγκεφαλικής δραστηριότητας (ΑΣ: +1,6, 2,7%, ΠΔ: +6,9, 7,3%, ΦΔ: +13,3, 14,1%, ΗΜ: +27,5, 28,5 %, C3 και C4 αντιστοίχως) και της μυϊκής δραστηριότητας (ΑΣ: +10,4, 17,2, 12,3, ΠΔ: +26,4, 34,0, 31,1%, ΦΔ: +43,0, 46,8, 49,5%, ΗΜ: +59,3, 62,2, 66,8%, για ΠΚ, ΜΕΔ και ΕΓ, αντιστοίχως). Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα επιτρέπουν την ποσοτική αυξητική κατάταξη του βαθμού αστάθειας των 5 ευρέως χρησιμοποιούμενων ασταθών επιφανειών (έδαφος, ΑΣ, ΠΔ, ΦΔ, ΗΜ), με βάση όχι μόνο τη διαδρομή του ΚΠ αλλά και άλλων επιπέδων κινητικού ελέγχου, όπως η ροή μικροκίνησης, η εγκεφαλική και η μυϊκή δραστηριότητα. Τα ευρήματα προσφέρουν αντικειμενικά κριτήρια για τη βέλτιστη και προοδευτική χρήση αυτών σε προγράμματα άσκησης ή αποκατάστασης.
