Τμήμα Ιατρικής
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2024-01-21

2024

Κουδουνά Σμαράγδα

Δοντά Ισμήνη – Νίκη, Ομότιμη Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πνευματικός Σπυρίδων, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χρονόπουλος Ευστάθιος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Βλάμης Ιωάννης, Αν. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Νικολάου Βασίλειος, Αν. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Βασιλειάδης Ηλίας, Επ. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ευαγγελόπουλος Στέργιος-Δημήτριος Επ. Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

Προοπτική μελέτη παρατήρησης: προγνωστικοί παράγοντες λειτουργικής αποκατάστασης καταγμάτων ισχίου συσχετιζόμενοι με την προ-καταγματική κινητική και λειτουργική ικανότητα του ασθενούς

Ελληνικά

Προοπτική μελέτη παρατήρησης: προγνωστικοί παράγοντες λειτουργικής αποκατάστασης καταγμάτων ισχίου συσχετιζόμενοι με την προ-καταγματική κινητική και λειτουργική ικανότητα του ασθενούς

Εισαγωγή: Τα κατάγματα ευθραυστότητας του ισχίου είναι αρκετά συνηθισμένα μεταξύ των ηλικιωμένων και εγείρουν σημαντική ανησυχία για τη δημόσια υγεία καθώς ο πληθυσμός γερνάει. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση των καταγμάτων ισχίου σχετίζεται με βελτιωμένα αποτελέσματα και μεγαλύτερη πιθανότητα επιστροφής στην προεγχειρητική λειτουργική ικανότητα, ενώ η χαμηλή φυσική λειτουργικότητα πριν το κάταγμα, συνδέεται με κακή έκβαση της αποκατάστασης στον ηλικιωμένο πληθυσμό. Έχουν διεξαχθεί αρκετές μελέτες για τη διερεύνηση διαφόρων οδών μετεγχειρητικής αποκατάστασης. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για το ποιες οδοί είναι πιο αποτελεσματικές στη βελτίωση των αποτελεσμάτων των ασθενών, και δεν υπάρχουν επί του παρόντος διαθέσιμες σαφείς κατευθυντήριες γραμμές βασισμένες σε στοιχεία για ένα τυπικό πρωτόκολλο κινητοποίησης. Η μέτρηση της προεγχειρητικής δραστηριότητας και η σύγκρισή της με τις μετεγχειρητικές τιμές παρακολούθησης, μπορεί να βοηθήσει στην πρόβλεψη των λειτουργικών αποτελεσμάτων της μετεγχειρητικής αποκατάστασης.
Σκοπός της μελέτης: Η παρούσα μελέτη στοχεύει στην αξιολόγηση προγνωστικών εργαλείων για την πρόβλεψη της ανάκαμψης του ασθενούς μετά από κατάγματα ισχίου και τη διερεύνηση της πιθανής συσχέτισης με την κινητική και λειτουργική κατάσταση πριν από το κάταγμα. Επιπλέον στόχοι αποτελούν η διερεύνηση των μονοπατιών της μετεγχειρητικής ανάκαμψης, ώστε να βοηθήσουμε τους ασθενείς να επιστρέψουν στην προ του κατάγματος κατάσταση, και η ποσοτικοποίηση των προεγχειρητικών και μετεγχειρητικών βαθμολογιών για την αντικειμενική αξιολόγηση της αποκατάστασης.
Υλικό και Μέθοδοι: Πραγματοποιήθηκε μια προοπτική μελέτη παρατήρησης (προηγήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση για τη διερεύνηση των οδών της μετεγχειρητικής αποκατάστασης και των βαθμολογικών συστημάτων αξιολόγησής της), στην οποία συμμετείχαν 80 ασθενείς (μέση ηλικία 82.9 έτη, γυναίκες 81.3%) που υπέστησαν κάταγμα ισχίου. Αξιολογήθηκαν το ιστορικό του ασθενούς, οι προηγούμενες πτώσεις, ο τύπος του κατάγματος και η συνολική επιβίωση. Όλες οι μετρήσεις αποκατάστασης, τα ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς από τον ασθενή (SF-36 και EQ-5D/EQ-VAS, CCI), η δοκιμασία της Short Physical Performance Battery (SPPB), η δοκιμασία Time Up and Go (TUG) και η βαθμολογία Harris Hip Score (HHS) παρακολουθήθηκαν πριν από την έξοδο από το νοσοκομείο και στις 6 εβδομάδες, 3 μήνες, 6 μήνες και 12 μήνες μετεγχειρητικά.
Αποτελέσματα: Στη βιβλιογραφία αναφέρονται πολλές μελέτες μετεγχειρητικής αποκατάστασης. Λόγω των διαφορετικών μεθοδολογιών έρευνας δεν είναι σαφές ποιες οδοί είναι πιο αποτελεσματικές στη βελτίωση των ασθενών. Η πρώιμη κινητοποίηση, η πολυεπιστημονική (ορθοπεδική, γηριατρική, φυσικοθεραπευτική, ψυχολογική) προσέγγιση, τα μακροχρόνια, εντατικά και εξατομικευμένα προγράμματα φυσικοθεραπευτικής άσκησης (ενδυνάμωσης, ισορροπίας, πρόληψης πτώσεων), συμβάλουν σημαντικά στη μετεγχειρητική βελτίωση. Τα βαθμολογικά συστήματα αξιολόγησης της ποιότητας ζωής (SF-36, EQ5/VAS), των συννοσηροτήτων (CCI), της φυσικής κατάστασης (SPPB, TUG) και των παθολογιών του ισχίου (HHS), συμβάλλουν στην πρόβλεψη των αποτελεσμάτων της μετεγχειρητικής αποκατάστασης και στην αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών πρωτοκόλλων, για τη βελτίωση της κινητικότητας και λειτουργικότητας των ασθενών μετά από χειρουργική επέμβαση κατάγματος ισχίου και επιπλέον μπορούν να παρακολουθούνται συνεχώς (πριν και μετά το εξιτήριο).
Στη μελέτη μας, το 55% των ασθενών παρουσίασαν τουλάχιστον μία πτώση το τελευταίο ένα έτος πριν το κάταγμα και το 46% από αυτούς χρησιμοποιούσαν βοήθημα βάδισης πριν από το κάταγμα. Ο μέσος δείκτης συννοσηρότητας Charlson ήταν 6.9 (εύρος 2-13). Η βαθμολογία SPPB βελτιώθηκε από 1.4±1.3 την 1 εβδομάδα σε 4.4±2.1 στις 48 εβδομάδες. Η αύξηση της ηλικίας κατά ένα έτος, το γυναικείο φύλο και το προηγούμενο ιστορικό πτώσεων οδηγούν σε 0.1 (p=0.001), 0.92 (p=0.071) και 0.56 (p=0.04) αντίστοιχα χαμηλότερες βαθμολογίες SPPB στους 12 μήνες. Το HHS κατέγραψε τη μεγαλύτερη βελτίωση μεταξύ 6 και 12 εβδομάδων (52.1±14.6, p<0.0005), ενώ η βαθμολογία TUG συνέχισε να βελτιώνεται σημαντικά από 139.1±52.6 sec στις 6 εβδομάδες σε 66.4±54 sec στις 48 εβδομάδες παρακολούθησης (p<0.0005).
Συμπέρασμα: Η βαθμολογία SPPB ως δοκιμασία φυσικής απόδοσης, μπορεί να χρησιμοποιείται συστηματικά σε ασθενείς με κατάγματα ευθραυστότητας του ισχίου, ως προγνωστικό εργαλείο για την πρόβλεψη της ανάκτησης της λειτουργικότητας μετά την έξοδο από το νοσοκομείο. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση μπορεί να βελτιώσει τα κλινικά αποτελέσματα και την ποιότητα ζωής των ασθενών μετά από κάταγμα ισχίου. Η μέτρηση της προεγχειρητικής δραστηριότητας και η σύγκρισή της με τις μετεγχειρητικές τιμές μπορεί να συμβάλει στην πρόβλεψη των λειτουργικών αποτελεσμάτων της μετεγχειρητικής αποκατάστασης. Είναι σημαντικό για ορθοπεδικούς και φυσικοθεραπευτές να υιοθετήσουν εξατομικευμένες προσεγγίσεις αποκατάστασης και να κατανοήσουν τις δυνατότητες και τις αδυναμίες των διαφόρων εναλλακτικών επιλογών.

Επιστήμες Υγείας

Λειτουργική αποκατάσταση κατάγματος ισχίου, Προγνωστικοί παράγοντες, Προ-καταγματική κινητική κατάσταση, Συννοσηρότητες, Λειτουργική κατάσταση

Όχι

0

Ναι

212

150

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3386956/file.pdf

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3386956