Κατεύθυνση Λογοτεχνία, σκέψη και πολιτισμός στον ελληνορωμαϊκό κόσμο
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2024-06-18

2024

Δημητριάδη Αγγελική

Κάρλα Γραμματική
Καρβούνη Αικατερίνη-Νίνα
Παπαϊωάννου Σοφία

Καλὸν κακόν: το Δίπολο της Έμφυλης Ανάγνωσης στις Ηρωίδες του Έπους και της Τραγωδίας

Ελληνικά

Καλὸν κακόν: το Δίπολο της Έμφυλης Ανάγνωσης στις Ηρωίδες του Έπους και της Τραγωδίας

Θέμα της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί η εξέταση του διπόλου καλὸν κακόν ως μοτίβο το οποίο χαρακτηρίζει συχνά γυναικείους χαρακτήρες της αρχαίας ελληνικής επικής και τραγικής ποίησης, με αφετηρία την Πανδώρα (Θεογονία) και την πρώτη θνητή γυναίκα (Ἔργα καὶ Ἡμέραι) του Ησιόδου, καθώς και την εξέλιξη την οποία παρουσιάζει η λογοτεχνική απεικόνισή του από το αρχέτυπο στις υπόλοιπες γυναικείες λογοτεχνικές μορφές υπό εξέταση.
Το συγκεκριμένο δίπολο, χαρακτηριστικό πληθώρας γυναικείων λογοτεχνικών μορφών της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, είναι ενδεικτικό της αντίληψης των ανδρών περί της πλήρους αντιθέσεων και, ως εκ τούτου, ακατανόητης και δυνάμει επικίνδυνης γυναικείας φύσης. Η βασική αντίθεση έγκειται στην παρουσίαση των γυναικών ως πλασμάτων, αφενός, απαράμιλλου εξωτερικού κάλλους (καλὸν) και, αφετέρου, δόλιου εσωτερικού κόσμου (κακόν). Η εργασία μελετά ηρωίδες της αρχαϊκής επικής και της κλασικής τραγικής ποίησης. Συγκεκριμένα, εξετάζει την Πανδώρα και την ανώνυμη πρώτη θνητή γυναίκα στα Ἔργα καὶ Ἡμέραι και τη Θεογονία του Ησιόδου αντίστοιχα, την Αφροδίτη του 5ου και 6ου ομηρικού ύμνου, την Ελένη και την Πηνελόπη των ομηρικών επών, την Ελένη των Τρῳάδων και της ομώνυμης τραγωδίας του Ευριπίδη, καθώς και τη Δηιάνειρα των Τραχινιῶν του Σοφοκλή. Το παρόν ερευνητικό πόνημα επιδιώκει να καλύψει ένα υπαρκτό κενό στη βιβλιογραφική έρευνα, αφού ακόμα και οι μελέτες οι οποίες αναγνωρίζουν την Πανδώρα ή την πρώτη θνητή γυναίκα και το δίπολο που ο χαρακτήρας της εισάγει στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία ως κοινό υπόβαθρο και άλλων γυναικείων λογοτεχνικών μορφών, δεν εστιάζουν στην εξέλιξη του διπόλου καλὸν κακόν την οποία μαρτυρά η μελέτη γυναικείων χαρακτήρων της καίριας αυτής αντίστιξης ηθών.
Ο βασικός στόχος και παράλληλα η πρωτοτυπία της παρούσας διπλωματικής εργασίας έγκειται στο ότι επιχειρεί να αποδείξει ότι οι επτά ηρωίδες δεν αποτελούν μεμονωμένους χαρακτήρες με κοινά έμφυλα στοιχεία, αλλά όψεις του ίδιου προτύπου γυναίκας (με μεγαλύτερη ή μικρότερη εξέλιξη), το οποίο χαρακτηρίζεται – στον γεμάτο ανησυχίες για ζητήματα φύλου και κυριαρχίας ανδρικό νου – από τις αντιθέσεις που στοιχειοθετούν το δίπολο καλὸν κακόν.

Γλώσσα – Λογοτεχνία

καλὸν κακόν, Πανδώρα, δίπολο, γυναίκες, έπος, τραγωδία

Όχι

0

Όχι

67

88

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2024-12-19.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3401451