Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Δημήτριος Δημητρούλης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Νικόλαος Καβαντζάς, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Νικόλαος Νικηταίας, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Στραβοδήμος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Αδαμάκης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Γεώργιος Αγρογιάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η πρωτεΐνη p53 (17p13.1) αποτελεί ένα από τα κομβικότερα μόρια στη λειτουργικότητα και ομοιοστασία των κυττάρων. Λόγω της πολυδιάστατης ρυθμιστικής και επιτελικής δράσης που ασκεί στον πυρήνα κυρίως έχει χαρακτηρισθεί ως επόπτης του γονιδιώματος και του κυτταρικού κύκλου (cell cycle-genome gatekeeper). Η πρωτεΐνη δρα ογκοκατασταλτικά αποσβένοντας τη διαδικασία ενός παθολογικού κυττάρου να προχωρήσει στις φάσεις του κυτταρικού κύκλου και ειδικά στη φάση διαίρεσης και συγκρατώντας το ακόμη και στη φάση G0 (growth arrest) ή ευοδώνοντας τον αποπτωτικό του θάνατο. Δρα ακόμη ως μεταγραφικός παράγοντας στη διαδικασία παραγωγής και συντήρησης ενδογονιδιακών μη κωδικοποιούμενων περιοχών Σε συνάφεια με το μόριο της Murine double minute 2 (MDM2-12q14.3), η οποία λειτουργεί ως πρωτοογκογονίδιο σχηματίζουν δίπολο ανάδρομης αυτορρύθμισης. Σκοπό αποτέλεσε η συνδυασμένη διερεύνηση της έκφρασης των πρωτεϊνών σε καρκινώματα παχέος εντέρου και η επίπτωσή της στα κλινικοεργαστηριακά χαρακτηριστικά των εξετασθέντων ασθενών. Υλικό και Μέθοδοι: Σε ιστούς σαράντα (n=40) καρκινωμάτων αναλύθηκαν ανοσοϊστοχημικά και με ψηφιακή ανάλυση εικόνας (digital image analysis) τα εξεταζόμενα μόρια. Αποτελέσματα: Yπερέκφραση του μορίου p53 παρατηρήθηκε σε 27/40 (67.5%), ενώ της MDM2 σε 28/40 (70%). Η έκφραση της p53 πρωτεΐνης συσχετίσθηκε ισχυρά με το βαθμό διαφοροποίησης (p=0.001). Παράλληλα, η MDM2 συσχετίσθηκε θετικά με το στάδιο των καρκινωμάτων καθώς και το μέγεθος του νεοπλάσματος (μέγιστη διάμετρος) στα καρκινώματα του παχέος εντέρου (p=0.024, p=0.001). Η σύγχρονη υπερέκφραση των μορίων παρατηρήθηκε σε υποκλάσματα των καρκινωμάτων και οριακά συσχετίσθηκε με επιθετικότερη βιολογική συμπεριφορά.
Συμπεράσματα: Το σύστημα των πρωτεϊνών P53/MDM2 εμφανίζει αποσυγχρονισμένη έκφραση σε διάφορης ιστογενετικής προέλευσης καρκινώματα και συσχετίζεται σε υποκλάσματα αυτών με επιθετική βιολογική συμπεριφορά. Η διαταραχή της έκφρασης των μορίων απηχεί διαφορετικές γενετικές υπογραφές.
Λέξεις-κλειδιά:
Έντερο, αδενοκαρκίνωμα, Ανοσοϊστοχημεία, Ψηφιακή ανάλυση εικόνας
