Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σολδάτου Αλεξάνδρα, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Μίχος Αθανάσιος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Σιαχανίδου Σουλτάνα, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η νόσος της ιλαράς παρότι ανήκει στα νοσήματα που προλαμβάνονται μέσω του εμβολιασμού εξακολουθεί να αποτελεί μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας στην περιοχή της Ευρώπης. Τα τελευταία χρόνια καταγράφονται συνεχώς νέες επιδημικές εξάρσεις που επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι ενδεικτικά μόνο για το διάστημα 2017-2018 σημειώθηκαν 114 θάνατοι οφειλόμενοι στη συγκεκριμένη λοίμωξη.
Σκοπός: Ο πρωτεύων σκοπός της μελέτης είναι η παρουσίαση των επιδημιολογικών στοιχείων, των επιδημιών ιλαράς που καταγράφηκαν στην περιοχή της Ευρώπης την τελευταία δεκαετία. Δευτερεύων σκοπός είναι η ανάλυση των αιτιών που προκάλεσαν την έξαρση του νοσήματος και η ανάδειξη συμπερασμάτων και προτεινόμενων δράσεων για το μέλλον. Μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε να υπάρχει στη βιβλιογραφία συστηματική ανασκόπηση η οποία να αναλύει συγκεντρωτικά τα επιδημιολογικά στοιχεία όλων των επιδημιών ιλαράς, για τον παιδιατρικό και ενήλικο πληθυσμό ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου κατά το διάστημα της τελευταίας δεκαετίας 2012-2022.
Μεθοδολογία: Έγινε αναζήτηση στις πλατφόρμες PubMed, Elsevier Scopus, Cochrane και καταγραφή των επιδημιών ιλαράς στον παιδικό και ενήλικο πληθυσμό της Ευρώπης την περίοδο 01/01/2012 έως 31/12/2022 και δημοσιεύθηκαν από 01/01/2012 έως 11/10/2023. Από την αξιολόγηση των άρθρων βάση του συστήματος Prisma, προέκυψαν 62 άρθρα που μελετούν 62 τοπικές και εθνικές επιδημίες από 27 κράτη.
Αποτελέσματα: Αναλύσαμε επιδημίες ιλαράς που σημειώθηκαν σε Αυστρία, Βέλγιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Γεωργία, Δανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Λουξεμβούργο, Μαυροβούνιο, Ολλανδία, Ουγγαρία, Ουκρανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Σουηδία και Τσεχία. Ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων σημειώθηκε στην Ουκρανία το 2017-2019 με 115.283 κρούσματα και ακολούθησε η Ρουμανία, η Γεωργία και η Ιταλία. Επηρεάστηκαν όλες οι ηλικιακές ομάδες και ως προς το φύλο, περισσότερο οι άνδρες.
Ο υψηλότερος αριθμός θανάτων καταγράφηκε στη Ρουμανία το 2016-2019 με 64 άτομα, ως επί το πλείστον παιδιά. Το κυριότερο αίτιο της έξαρσης ήταν η έλλειψη εμβολιασμού ωστόσο προσβλήθηκαν και πλήρως εμβολιασμένοι. Ορισμένες επιδημίες οφείλονταν σε θρησκευτικές ή εθνικές μειονότητες. Τα επικρατέστερα στελέχη ήταν το Β3 και D8. Αξιοσημείωτο είναι ότι ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη μετάδοση του ιού είχε η διασπορά σε δομές υγείας. Σε πολυάριθμες μελέτες αναφέρθηκε μόλυνση επαγγελματιών υγείας και προσβολή νοσηλευόμενων ασθενών.
Συμπεράσματα: Παρά τις προσπάθειες δεν έχει επιτευχθεί η εξάλειψη της ιλαράς στην Ευρώπη. Εκτός από τις ισχύουσες οδηγίες, οι φορείς χρειάζεται να λάβουν υπόψη τη θέσπιση νέων μέτρων, όπως είναι ο έλεγχος εμβολιαστικής κάλυψης των υγειονομικών και η εφαρμογή υποχρεωτικού εμβολιασμού καθώς αποδείχθηκε ότι οι υγειονομικοί και η έλλειψη εμβολιασμού συμβάλλουν στη δημιουργία επιδημιών.
Λέξεις-κλειδιά:
Επιδημία, Επιδημική έξαρση, Ιλαρά, Ευρώπη, Περιοχή της Eυρώπης
