Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τσολάκης Χαρίλαος, Καθηγητής, ΣΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Κουλουβάρης Παναγιώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Παπαγιάννης Γεώργιος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Φυσικοθεραπείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Περίληψη:
Η οργάνωση των κατάλληλων προπονητικών προγραμμάτων στην πετοσφαίριση, αποτελεί τα τελευταία χρόνια βασικό αντικείμενο έρευνας, με στόχο τη μεγιστοποίηση της απόδοσης των αθλητών. Η εύρεση της βέλτιστης έντασης της φόρτισης προϋποθέτει, αρχικά, την καταγραφή του προπονητικού φορτίου (ΠΦ), το οποίο, στη συνέχεια, είναι σημαντικό να συνδυαστεί με ποικίλλες παραμέτρους, όπως δείκτες κόπωσης και ευεξίας, παραμέτρους λειτουργίας του Αυτόνομου Ν.Σ., παραμέτρους νευρομυικών προσαρμογών, αλλά και με την ποιότητα του ύπνου. Η έλλειψη ερευνών, που να ασχολούνται με τη συσχέτιση όλων των παραπάνω παραμέτρων, οδήγησε στην πραγματοποίηση της παρούσας μελέτης. Δείγμα: Στην παρούσα μελέτη, συμμετείχαν 27 ελίτ αθλήτριες πετοσφαίρισης, ηλικίας 14-15 ετών. Κατά τη διάρκεια παραμονής τους σε 20ήμερο προπονητικό κοινόβιο για την τελική επιλογή της Εθνικής ομάδας, καταγραφόταν το ΠΦ, η υποκειμενική αντίληψη κόπωσης (RPE) και η ικανότητα για προπόνηση την επόμενη ημέρα (RPR) σε καθημερινή βάση, ενώ το κατακόρυφο άλμα με προφόρτιση (CMJ), η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού (HRV) και η αξιολόγηση του ύπνου έγινε στο τέλος του κοινοβίου. Η αξιολόγηση του ύπνου έγινε από τις ίδιες τις αθλήτριες με τη χρήση των ερωτηματολογίων Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) και Sleep and Memory (Clinic version). Για την εύρεση συσχετίσεων, υπολογίστηκε το μέσο ΠΦ (μΠΦ), η μέση RPE (μRPE) και η μέση RPR (μRPR). Για τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων, χρησιμοποιήθηκε ο συντελεστής συσχέτισης Pearson (r). Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ μΠΦ και μRPE (r=0.665, p=0.005). Δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ μΠΦ και μRPR, ούτε μεταξύ μRPE και μRPR. Το CMJ συσχετίστηκε θετικά με τo γενικό σκορ του PSQI (r=0.576, p=0,031). Δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση των μεταβλητών της HRV με το μΠΦ, ούτε με την μRPE. Ο λόγος LF/HF συσχετίστηκε αρνητικά με τη μRPR (r=-0.588, p=0.027) και θετικά με τη συχνότητα εμφάνισης δυσκολίας στο να μείνουν ξύπνιες οι αθλήτριες σε κοινωνικές δραστηριότητες (r=0.563, p=0.023). Οι SDNN, pNN50, RMSSD, SD1 και SD2 συσχετίστηκαν αρνητικά με το σκορ στην ερώτηση του PSQI, που αφορούσε την ποιότητα ύπνου των αθλητριών (r=-0.568, p=0.022, r=-0.642, p=0.007, r=-0.556, p=0.025, r=-0.559, p=0.25, r=-0.572, p=0.20 αντίστοιχα). H ΚΣ ηρεμίας συσχετίστηκε θετικά με τη συχνότητα λήψης υπνωτικών φαρμάκων (r=0.806, p=0.000). To Fitness Level των αθλητριών στο CardioScan συσχετίστηκε θετικά με την ώρα της πρωινής τους έγερσης (r=0.518, p=0.028) και αρνητικά με τη συχνότητα λήψης υπνωτικών φαρμάκων (r=-0.488, p=0.040). Συμπεράσματα: Το μΠΦ που εφαρμόστηκε, βρέθηκε ότι ήταν υπομέγιστης έντασης, και δεν ήταν ικανό να επηρεάσει την HRV των αθλητριών. Το recovery status των αθλητριών ήταν ικανοποιητικό, με βάση τις τιμές της μRPR. Επιπλέν, το CMJ φάνηκε να αποτελεί λιγότερο ευαίσθητο δείκτη στις μεταβολές του ΠΦ, σε σχέση με την RPE. Τέλος, η καλή ποιότητα ύπνου, όπως δηλώθηκε από τις αθλήτριες, αποτυπώθηκε και στη λειτουργία του ΑΝΣ. Ωστόσο, χρειάζεται περαιτέρω έρευνα και μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, για την λήψη ασφαλέστερων και πιο εξειδικευμένων συμπερασμάτων, δεδομένου του πλήθους και της φύσης των παραμέτρων που αναλύθηκαν.
