Μονάδα:
Τομέας Κοινωνικής Ιατρικής - Ψυχιατρικής και ΝευρολογίαςΒιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-02-26
Συγγραφέας:
Νικολέτα Ιωαννίδη
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Δημήτρης Πλουμπίδης, Ομότιμος Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Χαράλαμπος Παπαγεωργίου, Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Δημήτρης Δικαίος, Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Θωμάς Παπαρρηγόπουλος, Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ελευθερία Τσάλτα, Καθηγήτρια Πειραματικής Ψυχολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Ψάρρος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Μαρία Τυπάλδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Κλινική και νευροψυχολογική διερεύνηση της λειτουργίας της Θεωρίας του Νου κατά την πορεία της διπολικής συναισθηματικής διαταραχής
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Αγγλικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Κλινική και νευροψυχολογική διερεύνηση της λειτουργίας της Θεωρίας του Νου κατά την πορεία της διπολικής συναισθηματικής διαταραχής
Περίληψη:
Η Θεωρία του Νου (ΘτΝ) είναι η ικανότητα να συμπεραίνουμε και να προβλέπουμε την ψυχική κατάσταση των άλλων ανθρώπων. Προηγούμενες μελέτες παρείχαν ευρήματα υπέρ της ύπαρξης δυσλειτουργίας της ΘτΝ στη διπολική διαταραχή (ΔΔ) τόσο στην οξεία φάση της νόσου όσο και στην ύφεση. Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες ήταν συγχρονικές ενώ τα υπολειπόμενα συμπτώματα, το ιστορικό των ψυχωσικών συμπτωμάτων καθώς και συνυπάρχοντα ελλείμματα άλλων νοητικών λειτουργιών αποτελούν πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες των μελετών αυτών. Η παρούσα μελέτη αποτελεί την πρώτη προοπτική μελέτη με σκοπό τη διερεύνηση της επίδρασης της ύφεσης στη ΘτΝ σε ασθενείς με ΔΔ συνεξετάζοντας κλινικές παραμέτρους και άλλες νοητικές λειτουργίες. Η ΘτΝ αξιολογήθηκε σε 71 ασθενείς με ΔΔ Ι, (32 ΔΔ-Κ και 39 ΔΔ-ΜΑ), κατά τη διάρκεια επεισοδίου και κατά την ύφεση της συμπτωματολογίας, καθώς και σε 48 υγιείς μάρτυρες. Οι δύο ομάδες εναρμονίστηκαν ως προς το φύλο, την ηλικία και το επίπεδο εκπαίδευσης. Χρησιμοποιήθηκαν τρεις δοκιμασίες αξιολόγησης της ΘτΝ με διαφορετικά επίπεδα πολυπλοκότητας: Δοκιμασία Εσφαλμένης Πεποίθησης, Δοκιμασία Υπαινιγμού και Δοκιμασία Αναγνώρισης Ατοπήματος. Αξιολογήθηκαν παράλληλα με συστοιχία νευροψυχολογικών δοκιμασιών το γενικό νοητικό δυναμικό, η μνήμη εργασίας, η προσοχή, η ταχύτητα επεξεργασίας, η λεκτική μνήμη και μάθηση και οι εκτελεστικές λειτουργίες. Για την κλινική εκτίμηση χορηγήθηκαν στους ασθενείς οι κλίμακες: Ηamilton Depression Rating Scale, Young Mania Rating Scale και Brief Psychiatric Rating Scale. Τα ευρήματα δείχνουν την ύπαρξη σοβαρής δυσλειτουργίας της ΘτΝ μέσω και των τριών δοκιμασιών αξιολόγησης που χορηγήθηκαν και στις δύο συνιστώσες της ΘτΝ (νοητική και συναισθηματική) στην οξεία φάση της νόσου. Τα ελλείμματα της ΘτΝ παρέμειναν και στην ύφεση του επεισοδίου, με μόνη εξαίρεση τα ελλείμματα στην ικανότητα αναγνώρισης της εσφαλμένης πεποίθησης του άλλου ατόμου. Ωστόσο, ο τύπος και η βαρύτητα της δυσλειτουργίας της ΘτΝ στην ύφεση διαφέρει από αυτήν της οξείας φάσης. Επιπρόσθετα, οι δύο τύποι επεισοδίων διαφέρουν ως προς τη συσχέτιση της κλινικής βαρύτητάς τους με τη δυσλειτουργία της ΘτΝ. Η βαρύτητα των κλινικών συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια του επεισοδίου σχετίζεται με τη δυσλειτουργία της ΘτΝ μόνο σε μανιακό και όχι σε καταθλιπτικό επεισόδιο. Επιπλέον, υπάρχει κάποια μικρής ισχύος επίδραση των κλινικών συμπτωμάτων στην επίδοση των ασθενών στις δοκιμασίες της ΘτΝ, κυρίως στην ύφεση. O τύπος του επεισοδίου (κατάθλιψη ή μανία) βρέθηκε ότι δεν σχετίζεται με τη δυσλειτουργία της ΘτΝ. Το ιστορικό ψυχωσικών συμπτωμάτων δεν βρέθηκε να σχετίζεται με καμία επίδοση της ΘτΝ ούτε στο επεισόδιο ούτε στη νορμοθυμία. Όσον αφορά την επίδραση των γενικών νοητικών λειτουργιών, βρέθηκαν μόνο μεσαίας ισχύος συσχετίσεις που αφορούσαν όλες τις δοκιμασίες της ΘτΝ με τις περισσότερες νοητικές λειτουργίες και στις δύο φάσεις της νόσου. Εφόσον καμία νευροψυχολογική δοκιμασία δεν σχετιζόταν ισχυρά με τις επιδόσεις στις δοκιμασίες της ΘτΝ, φαίνεται ότι η δυσλειτουργία της ΘτΝ στη ΔΔ δεν προκύπτει εξ ολοκλήρου αλλά σαφώς επηρεάζεται από ελλείμματα σε άλλες βασικές νοητικές λειτουργίες. Ωστόσο, η δυσλειτουργία της ΘτΝ στην ύφεση επηρεάζεται – εν μέρει – από ελλείμματα στη λεκτική μνήμη και μάθηση, την προσοχή, τις εκτελεστικές λειτουργίες, τη μνήμη εργασίας και την ταχύτητα επεξεργασίας. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης συνηγορούν υπέρ της ύπαρξης ενός ειδικού και μόνιμου ελλείμματος της ΘτΝ (trait), καθώς δεν δικαιολογείται πλήρως από την επίδραση των υποκείμενων νοητικών ελλειμμάτων που συνεκτιμήθηκαν. Ωστόσο, οι επιδόσεις στις δοκιμασίες της ΘτΝ επηρεάζονται σε άλλοτε διαφορετικό βαθμό – αναλόγως και τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης δοκιμασίας – από ελλείμματα σε άλλες νοητικές λειτουργίες.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Ψυχιατρική και ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Θεωρία του Nου, Κοινωνική νόηση,Νοητική δυσλειτουργία, Διπολική διαταραχή, Ύφεση
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
1
