Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δρ. Χ. Ντρίνια Καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Δρ. Ε. Λέκκας Καθηγητής ΕΚΠΑ
Δρ. Γ. Δανάμος Δρ. Γεωλόγος, Ε.Δ.Ι.Π. ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να διερευνήσει τις απόψεις των μαθητών και
μαθητριών Γυμνασίου, σχετικά με την αξία της γεωλογικής κληρονομιάς και την ανάγκη
προστασίας της. Η έρευνα χρησιμοποιεί την περίπτωση της Ακρόπολης των Αθηνών,
ένα μνημείο – σύμβολο του πολιτισμού, με παγκόσμια φήμη και αναγνωρισιμότητα.
Ο βράχος της Ακρόπολης αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO,
με γεωλογικό ενδιαφέρον σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό. Στη βιβλιογραφία
αναφέρεται ως λόφος «μάρτυρας» του παλαιοπεριβάλλοντος της Αθήνας.
Πρόκειται για μια ασβεστολιθική μάζα ηλικίας 100 εκατομμυρίων ετών, που ταξίδεψε
πριν από 40 εκ. χρόνια, από την περιοχή Τουρκοβούνια και έφτασε στο σημείο που
συναντάται σήμερα. Στις κλιτείς του, παρατηρούνται ασβεστολιθικά πετρώματα
διαβρωμένα από το νερό, που σχηματίζουν σπήλαια, βάραθρα και φυσικές πηγές.
Άνθρωποι από την νεολιθική εποχή ακόμα, κατοίκησαν στις πλαγιές του,
εκμεταλλευόμενοι το φυσικό οχυρό και το νερό που διέθετε. Γνώρισε περιόδους
μεγάλης δόξας, όπως στην κλασσική εποχή, επί Περικλή , οπότε και ανοικοδομήθηκαν
μνημεία απαράμιλλης ομορφιάς, αλλά και περιόδους βεβήλωσης και καταστροφής.
Στον βράχο της Ακρόπολης, ο σύγχρονος επισκέπτης συναντά σημαντικούς
γεώτοπους, που συνδυάζουν το γεωλογικό ενδιαφέρον με αρχαιολογικό, μυθολογικό
ιστορικό και αισθητικό.
Το δείγμα που χρησιμοποιείται για την έρευνα αποτελείται από 300 μαθητές και
μαθήτριες των τριών τάξεων του Γυμνασίου, που διδάχθηκαν μαθήματα Γεωλογίας –
Γεωγραφίας τα προηγούμενα χρόνια. Η συλλογή των δεδομένων έγινε μέσω ενός
δομημένου ερωτηματολογίου, το οποίο διακρίνεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος
εξετάζονται οι γνώσεις των μαθητών/τριών σε βασικές έννοιες Γεωλογίας. Στο δεύτερο
μέρος εξετάζονται οι αξίες, οι γεωηθικές στάσεις και πεποιθήσεις τους, σχετικά με την
γεωπολιτιστική μας κληρονομιά.
Το αποτέλεσμα της έρευνας δείχνει ότι οι συμμετέχοντες έχουν βασικές ελλείψεις στις
γεωλογικές τους γνώσεις. Αντιλαμβάνονται σε υψηλό βαθμό την πολιτιστική, ιστορική,
και τουριστική αξία του μνημείου, ενώ δυσκολεύονται να αντιληφθούν την γεωλογική
αξία, και την σύνδεση γεωλογικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι γεωηθικές αξίες
επίσης είναι δύσκολα αντιληπτές.
Διαπιστώνεται ότι στη χώρα μας, η οποία παρουσιάζει έντονο γεωλογικό ενδιαφέρον,
η διδασκαλία του μαθήματος γεωλογίας και η περιβαλλοντική εκπαίδευση, όπως
εφαρμόζεται στα σχολεία, δεν αναδεικνύουν τις αξίες της γεωλογικής κληρονομιάς.
Είναι προφανές πως χρειάζεται στρατηγικός επανασχεδιασμός της εκπαιδευτικής
διαδικασίας στη σχολική πράξη. Η γεωεκπαίδευση μπορεί να συμβάλλει στη
διαμόρφωση περιβαλλοντικά υπεύθυνων πολιτών, ευαισθητοποιημένων στις
γεωηθικές αξίες, ικανών να ζήσουν σε αρμονία με τη φύση.
Λέξεις-κλειδιά:
γεωλογική κληρονομιά, γεωπολιτισμική κληρονομιά, γεωηθική, ηθικές αξίες, γεωπεριβαλλοντική εκπαίδευση, Ακρόπολη, ποσοτική ανάλυση
